ابعاد پنهان توافق شورای نظامی با اپوزیسیون سودان/پیامد احتمالی ۲۱ ماه حکومت نظامیان بر خارطوم

«جعفر قنادباشی» کارشناس مسائل آفریقا در تشریح ابعاد و پیامدهای توافق شورای نظامی و اپوزیسیون سودان در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: از زمان سقوط «عمر البشیر» در خارطوم، تا به امروز مردم سودان مطالبات مشروع و به حق خود را پیگیری کرده‌اند و از این جهت تمام خواسته‌ها و محورهایی که مد نظر دارند را به انواع و اقسام گوناگون مطرح می‌کنند. در این مدت شاهد آن بودیم که شورای نظامی سودان با عدم مشروعیت و مقبولیت جدی روبه‌رو بوده اما مطالبات مردم به قوت خود باقی بوده است. در این بین شاهد برخورد سخت و قهرآمیز نظامیان با مردم سودان بودیم که نه تنها مساله‌ساز شد بلکه به دلیل همپوشانی شورای انتقالی نظامی سودان با عربستان و امارات، مردم برای آنها مشروعیتی قائل نشدند.

وی ادامه داد: این عدم مشروعیت نه تنها در بحث ماهیتی بلکه در بحث مذهبی هم مورد قبول مردم قرار نگرفت و اساساً شهروندان سودان به هیچ وجه این شورا را قبول نداشته و ندارند؛ چراکه آنها معتقدند شورای نظامی سودان مجدداً در تمام لایه‌های حکومتی که قرار است پایه گذاشته شود نفوذ دارند. از این منظر توافق شورای نظامی و اپوزیسیون سودان (آزادی و تغییر) برای مردم به آن شکلی که رسانه‌های عربستان و امارات و حتی رسانه‌های سودان گفته‌اند مورد قبول نیست. در متن توافق آمده که شورای نظامی ۲۱ ماه و شورای غیرنظامی ۱۸ ماه بر مسند قدرت قرار خواهند داشت و همین موضع باعث اعتراض بسیاری از مردم و مخالفان این توتفق شده است. سودانی ها معتقدند که مشروعیت توسط نامشروعان سرکوب شده و از سوی دیگر این سوال را مطرح می‌کنند که چگونه شورای نظامی می‌خواهد مطالبات ملت را تامین و پاسخگو باشد؟

این تحلیلگر مسائل سیاسی با اشاره به اینکه نظامیان و اپوزیسیون سودان نتوانسته‌اند مردم را راضی کنند، گفت: رفتار شورای نظامی و همچنین اپوزیسیون سودان در توافق اخیر به گونه‌ای بوده که نتوانسته‌اند مردم را راضی کنند اما به هر ترتیب باید بپذیریم که اپوزیسیون سودان بسیار جلوتر از شورای نظامی سودان قدم برداشته است اما به هر ترتیب این دو جناح توافق کرده‌اند که دولت تشکیل دهند. در این راستا نگرانی‌هایی وجود دارد که در زمان ۲۱ ماه حکومت نظامیان می‌تواند به وقوع بپیوندد و جریان انقلاب سودان را وارد فضای دیگری کند. یکی از این نگرانی‌ها که باید به شدت مورد رصد قرار بگیرد ایجاد اختلاف در صفوف مختلف مردم و معترضان است که می تواند باعث سرکوب و حتی ایجاد انحراف‌های جدی در شرایط شود.

قنادباشی افزود: شورای نظامی سودان به دلیل آنکه باقی‌مانده‌های عمر البشیر به حساب می‌آید و با عربستان و امارات و حتی بریتانیا در ارتباط است، به هیچ وجه از موضع قدرت کوتاه نمی‌آید و تمامیت‌خواهی را در دستور کار دارد. از این رو آنها به دنبال خسته کردن مردم هستند تا آنها را به خانه‌های خود بازگردانند. از سوی دیگر داده‌ها و رفتارهای نظامیان به خوبی نشان می‌دهد که آنها در حال امتیازدهی قطره‌چکانی هستند تا از این طریق بتوانند به ایجاد شکاف میان صفوف مختلف مردم بپردازند. آنها مدل حکومت مصر و جریان‌های قبل و بعد از کوتای قاهره را در ذهن خود دارند و به نظرم اگر خواسته‌های مردم محقق نشود بدون تردید اتفاق‌های خطرناک رخ خواهد داد.

وی در پایان تصریح کرد: روند فعلی سیاسی و دوران گذار در سودان را باید یک گذرگاه خطرناک به حساب آورد که در این ره‌آورد دو موضوع قابل تامل است. نخست اینکه عده‌ای بر اساس وضعیت و فضای ایجاد شده از سوی شورای نظامی به این فکر می کنند که در شرایط فعلی برای ریخته شدن خون‌های کمتر بهتر است تا توافق میان شورای نظامی و اپوزیسیون انعقاد و سازش در دستور کار قرار بگیرد و دوم آنکه به دلیل عدم احقاق مطالبات مردم احتمال خیزش و به خشونت کشیده شدن وجود دارد اما دولت در تبعید تشکیل شده است. به این معنا که سازش جهت‌دار و سرکوب پنهان در دستور کار قرار گرفته و به دلیل حمایت آنها توسط جریان ارتجاع و غرب، این غائله وارد مصادره و سرکوب پله‌کانی خواهد شد.