مانورهای سیاسی سعد الحریری و سناریوهای احتمالی او برای ابقا در سمت نخست‌وزیری
نخست‌وزیر لبنان فراتر از هر فرمولی که برای حفظ بقای سیاسی و سمت خود بدان متوسل شود، مطمئنا تمدید مهلت زمانی که خود را ملزم به تشکیل دولت کرده است، نمی‌تواند تا زمانی نامعلوم ادامه پیدا کند و منافع او ایجاب می‌کند که خیلی سریع و دور از تمام جزئیات دیگر اقدام به تشکیل دولت کند.
به گزارش ایلنا به نقل از النشره، «سعد الحریری» نخست‌وزیر مکلف لبنان چند روز پیش در گفت‌وگو با روزنامه‌نگاران گفته بود که عذرخواهی وی از عدم تشکیل دولت به این مفهوم است که او هرگز نخواهد پذیرفت دوباره چه با فرمول‌های قدیمی و چه با فرمول‌های جدید، مأمور تشکیل دولت شود.
درست است که الحریری با این سخن به تمام اظهارات پراکنده از این سو و آن سو برای اجبار او به عذرخواهی برای تکلیف مجدد تشکیل دولت اما با شروطی جدید و متفاوت از گذشته از جمله فقط در مورد نوع تشکیل دولت و اینکه دولت اکثریت یا دولت وفاق ملی باشد، پاسخ می‌دهد اما این هم درست است که برای نخستین بار است که سعد الحریری به صورت صریح یا اشاره‌وار از گزینه عذرخواهی صحبت می‌کند آن هم درست پس از اینکه کاملا از آن دور بوده است. حال پرسش‌هایی در این زمینه و به ویژه پس از پایان مهلت ۱۰ روزه‌ای که خود را به آن ملزم کرده بود، پیش می‌آید.
پیام روشن سعد الحریری
سعد الحریری در قالب صحبت از عذرخواهی پیام روشنی را به افراد دست اندر کار این موضوع می‌دهد مبنی بر اینکه موازی به موازات الزام خود به مهلت ۱۰ روزه برای تشکیل دولت، عذرخواهی به مفهوم عدم بازگشت مجدد است. با وجود اینکه او در گذشته دو گزینه عذرخواهی و مهلت ۱۰ روزه را به یک اندازه رد می‌کرد، با این روش به دنبال هموار کردن مسیر مأموریت خود بود نه ادامه وضعیت موجود.
بنا بر این نمی‌توان پیام‌های جدید الحریری را اتفاقی و از روی تصادف برشمرد به ویژه اینکه این پیام‌ها با خوش‌بینی بیش از حدی همزمان شده است که از همان زمان تکلیف به تشکیل دولت قوی بوده است. این موضوع به ویژه از سخنان «جبران باسیل» رئیس «جریان آزاد ملی» لبنان در کنفرانس مطبوعاتی یا گفت‌وگوی تلویزیونی او به وضوح درک میشود.
برخی مسئولان دور و یا نزدیک به سعد الحریری فاش کرده‌اند که برخی عوامل دولتی به دنبال تحریک او به عذرخواهی هستند تا دوباره مأمور تشکیل دولت شود به گونه‌ای که نقشه دولت را یک گام به عقب می‌برد به وپژه پس از اینکه عدم امکان اجرای حکومت آشتی ملی به همان شکل ارائه شده خود مشخص شد. رئیس دولت لبنان خواست بگوید چنین رفتاری از او سر نخواهد زد و غیر از دولت وفاق ملی که بر اساس آن مکلف شده، دولتی تشکیل نخواهد داد. عذرخواهی الحریری در صورت تحقق قطعا به مفهوم تسلیم است نه فراهم کردن زمینه برای مکلف شدن مجدد و نه معیارهای جدید آن.
اگر سعد الحریری بر القای این مفهوم اصرار داشته باشد که دوباره تکلیف مجدد برای تشکیل دولت را نمی‌پذیرد، مقیاس‌های فراوانی الهام می‌کند که چنین اصراری فقط برای باج‌خواهی سیاسی است زیرا اگر بیشتر گروه‌ها خواهان ابقای این فرد در جایگاه خود باشند، پس او نمی‌خواهد به خاطر ملاحظات شخصی و سیاسی بیش از حد و اندازه، موقعیت خود را متزلزل کند.
شاید ارتباط الحریری با منابع منطقه‌ای خود که همچنان مبهم و متزلزل است، یعنی ارتباط با عربستان سعودی که به ویژه پس از بحران استعفای او در سال گذشته بیشتر نمایان شد، مهمترین عاملی است که الحریری را وامی‌دارد به موقیعیتی که روابط داخلی و خارجی او را متناسب با منافع شخصی و حزبی وی بازسازی و احیا کند، متوسل شود.
علاوه بر این، بدون شک شایعات مربوط به تداوم دوره نخست دولت به مدت چهار سال، الحریری را نسبت به ریاست وابسته‌تر و نیازمندتر می‌کند.
سناریوهای موجود
ممکن است الحریری در مرحله آینده و پس از اتمام مهلت ۱۰ روزه به تمام سناریوهای موجود پناه برد، زیرا گزینه عذرخواهی در بهترین حالت غیر از مانورهای سیاسی نخواهد بود.
بهترین سناریوی احتمالی حصول توافق برای تشکیل دولت است که البته با توجه به فضای حاکم در ساعات اخیر دور از دسترس به نظر می‌رسد، سناریوی احتمالی بعدی که ممکن است الحریری به آن متوسل شود، وضع فرمول جدید به دست رئیس‌جمهوری پس از پایان مهلت ۱۰ روزه است.
فراتر از این فرمول و اینکه آیا دوباره می‌تواند منجر به انحلال یا انفجار شود، مطمئنا تمدید مهلت زمانی که الحریری خود را ملزم به تشکیل دولت کرده است، نمی‌تواند تا زمانی نامعلوم ادامه پیدا کند، زیرا منافع این فرد که مستلزم ادامه حضور در صدر دولت است، ایجاب می‌کند که خیلی سریع و دور از تمام جزئیات دیگر اقدام به تشکیل دولت کرده تا تمام امتیازهای وعده داده شده در کنفرانس «پاریس ۴» موسوم به «سیدر» و غیره از دست نرود.
