مجلسی: ریاض به دنبال تطهیر چهره وهابی خود در اروپا/ پاریس درصدد تامین امنیت اسرائیل از طریق هجمه بر تهران است

«فریدون مجلسی» تحلیلگر مسائل بین‌الملل در تشریح دلایل و ابعاد سفر ولیعهد عربستان به فرانسه در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: محمد بن سلمان برنامه تبلیغاتی بزرگ و وسیعی را با همکاری مؤسسات حرفه‌ای آمریکایی آغاز کرده است؛ نخستین دلیل اینکه چهره مخدوش عربستان را که متهم به سنت‌گرایی افراطی و قرون وسطایی است را با معیارهای رفتاری در نظام بین‌الملل انطباق داده و به نوعی آن را ترمیم کند. دوم اینکه اتهام حمایت آن کشور از تروریسم سازمان‌یافته را از چهره سعودی‌ها بزداید؛ اتهامی که نیم قرن سرمایه‌گذاری آن کشور در ایجاد مراکز تعلیم و تبلیغ وهابیت در سراسر جهان منجر به تربیت عناصر به اصطلاح جهادگرای رادیکال شد که حاصل آن انجام عملیات کور و انفجارهای انتحاری و قتل و آسیب در سراسر جهان و فاجعه ۱۱ سپتامبر برج‌های تجارت جهانی نیویورک و پنتاگون بوده است.

وی ادامه داد: این سیاست و راهبرد عربستان منتج به تشکیل و تجهیز القاعده و داعش شد که نهایتاً سربریدن‌ها منجر به جنگ داخلی فجیع در عراق و سوریه و یمن و قربانی شدن و آوارگی میلیون‌ها نفر شده است. فرانسه نیز مانند بریتانیا و آمریکا یکی از کشورهای آسیب دیده از آن تعلیمات واپسگرایانه است؛ چه به صورت انفجارها و تلفات و چه به صورت تربیت اذهان بیمار و خطرناکی که هنوز در آن جامعه فعال هستند. ریاض می‌خواهد نشان دهد که با اجرای برنامه‌های جهشی، خواهان دست برداشتن از شیوه‌های قرون وسطایی و رسیدن به مرزهای تمدن بزرگ در سال ۲۰۳۰ است. برای این کار ناچار است در داخل و خارج بهایی بپردازد و امیدهایی را بپروراند. سوم اینکه تلاش می‌کند ایران را در جایگاه پرخطر بین‌المللی جایگزین خود کند و انتقامی هم از این رقیب دیرینه بستاند. در اسپانیا هم چنین سیاست تبلیغی مشابهی از سوی ولیعهد عربستان پیگیری خواهد شد.

عربستان از یک سو فرانسه را به سهم و بهره از بازار و ذخائر انباشته خود امیدوار می‌کند تا شاید با جلوگیری از توسعه روابط اقتصادی فرانسه و ایران در زمینه‌های اتومبیل‌سازی، نفت و گاز و پتروشیمی بتواند ضربه دیگری به ایران وارد کند. ریاض در زمان ملک عبدالله نیز خصومت خود را با توافق برجام علنی کرده بود و اکنون تلاش می‌کند به نوبه خود مانع ثبات و بهره‌مندی ایران از آن توافق بین‌المللی شود؛ بهایی که سعودی‌ها باید به آمریکا و متحدان غربی خود بپردازند تنها به صورت انتقال پول نقد و خرید تسلیحات و واگذاری پروژه‌ها نیست. بخشی از این بها نرمش در برابر اسرائیل و جلب حمایت آن رژیم است که مورد حمایت آمریکا و اروپا و روسیه است و به همین دلیل بر دشمنی مشترک با ایران افزوده و علناً از جنگ اجتناب‌ناپذیر سخن می‌گوید.

این دیپلمات سابق کشورمان در پاسخ به این پرسش که آیا فرانسه برای فعال شدن نقش خود در خاورمیانه به سراغ ریاض خواهد رفت یا خیر، گفت: پاریس همیشه در سوریه و لبنان پایگاه فرهنگی و حضور اقتصادی - سیاسی داشته است. علاوه بر آن فرانسه همسایه دریایی آنها به حساب می‌آید و سوابق تاریخی مشترک گسترده دارد. عربستان هم مایل به جلوگیری از نفوذ ایران در این مناطق است تا علاوه بر موضوع رقابت سنتی با این کشور، اجازه ندهد سوریه و لبنان مسیر مطمئنی برای انتقال نفت و گاز عراق و ایران از طریق آن کشورها به مدیترانه باشد.

وی افزود: عربستان این امکان را دارد که قراردادهای اقتصادی متعدد با فرانسه منعقد کند، اما با تعهداتی که به آمریکا و بریتانیا سپرده و با هزینه‌هایی که در سوریه و عراق متحمل شده و اینکه سه سال است هزینه‌های جنگ فجیع در یمن را نیز تقبل کرده، معلوم نیست وعده‌هایش تا چه اندازه مؤثر باشد. تبلیغات همراه با تهدید جنگ با ایران گرچه ممکن است از تمایل سرمایه‌گذاری در ایران بکاهد، اما می‌تواند به اعتبار خود آن کشور نیز به عنوان یک دولت در معرض خطرِ همان جنگ آسیب برساند. همچنان که با سیاست ارزان کردن بهای نفت برای آسیب رساندن به روسیه و ایران، عربستان زیان بیشتری دید و ناچار شد با تفاهم با روسیه و کاهش تولید، بازار نفت را متعادل کند.

وی در پایان خاطرنشان کرد: روسیه هم در شمار کشورهای هدف عربستان است؛ چراکه جمعیت روس‌تبار آن بخش عمده‌ای از جمعیت یهودیان اشکنازی (یهودیان اروپایی‌تبار) را تشکیل می‌دهند و موجب روابط ویژه روسیه و اسرائیل هستند. نکته دیگر ادامه تفاهم در مسئله حفظ تعادل در عرضه نفت خام است و از طرفی عربستان می‌کوشد روسیه را به عدم همکاری با ایران در سوریه ترغیب کند. اما روسیه همیشه در سیاست به منافع خود می‌اندیشد و ارتباط با دیگران را تا جایی پیش می‌برد که منافعش اقتضاء کند. روسیه نیز مایل است پایگاه قدیمی خود را در لاذقیه سوریه حفظ کند و خواهان دور نگه داشتن خطر از جانب ایران برای اسرائیل است. مسکو برای تهران متحد محسوب نمی‌شود، زیرا از لحاظ نفت و گاز رقیب ایران است و از تحریم ایران سود می‌برد و همکاری‌های اقتصادی با ایران در زمینه‌های معدودی برایش امکان‌پذیر است و از لحاظ قدرت نظامی نیازی به ایران ندارد. از این جهت ایران باید سیاست مستقل را هدف‌گذاری کند.