داعش به دنبال نفوذ در بغداد از طریق فلوجه است/ دولت عراق باید اقدام به مصالحه سراسری کند

 «محمدصالح صدقیان» رئیس مرکز عربی مطالعات ایران با اشاره به پاک‌سازی موصل و آینده عراق در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: به صورت مشخص پیروزی در موصل را باید یک تحول بزرگ در عرصه امنیتی و سیاسی عراق دانست؛ موصل دومین شهر بزرگ عراق است و از سال ۲۰۰۳ تاکنون پایگاه بسیار مهمی برای معارضان سیاسی عراق قلمداد می‌شود.

وی ادامه داد: نکته‌ای که در این بین نهفته است، تسلط داعش بر سایر مناطق عراق مانند الحویجه، شرقاط، قائم و تلعفر خواهد بود که درگیری‌ها و اشغال این مناطق توسط داعش همچنان گزارش می‌شود. از این جهت به نظر می‌رسد که آزادسازی موصل را باید جهاد اصغر بنامیم اما در مقابل، جهاد اکبر را خواهیم داشت. چراکه دولت عراق توانسته است به یک پیروزی بزرگ دست پیدا کند و بدون تردید جریان تروریستی داعش برای جبران این شکست سناریوهای دیگری را مدنظر قرار می‌دهد.

دولت عراق در حالت فعلی باید اقدام به طرح مصالحه سراسری در عراق بکند و بهترین کار این است که میان تمامی طیف‌های عراق وحدت یکپارچه ایجاد شود. بر اساس داده‌های موجود امکان دارد در آینده سنی‌ها و طیف‌های مختلف سیاسی و مذهبی عراق به زیر چتر داعش بروند که یکی از جریان‌های تاثیرگذار در این خصوص را باید بعثی‌های این کشور دانست. لذا فعالیت قومیت‌ها و احزاب سنی باید در حالت فعلی توسط دولت عراق رصد شود تا بتواند مخاطرات و حفره‌های امنیتی موجود را شناسایی کرده و در فاز بعد با آن مقابله کند. از این رو باید یک عزم ملی برای مصالحه سراسری در عراق به وجود آید که اگر این موضوع اجرایی نشود، خطرات زیادی متوجه بغداد خواهد شد.

این کار‌شناس مسائل منطقه با تاکید بر اینکه برخی از باقی مانده‌های داعش در عراق در حال فعالیت هستند، گفت: در بحث ادامه فعالیت داعش در عراق باید به این نکته توجه کرد که موصل به عنوان پایتخت خلافت داعش در عراق در حالت فعلی پاک‌سازی و آزاد شده است اما اخباری در خصوص حضور عناصر داعش در فلوجه به گوش می‌رسد که گفته می‌شود باقی‌مانده عناصر این گروهک تروریستی در شهر فلوجه تجمع کرده‌اند و قرار است تا عملیاتی علیه بغداد صورت دهند. البته شهرهای جنوبی عراق هم در این سناریو دخیل خواهند بود که مجموع این متغیر‌ها باعث می‌شود تا گستره فعالیت داعش در عراق بعد از موصل به شهرهای دیگر برسد.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا همه‌پرسی کردستان عراق می‌تواند در آینده سیاسی و امنیتی عراق تاثیرگذار باشد یا خیر؛ بیان کرد: موضوع همه‌پرسی استقلال کردستان عراق یکی دیگر از چالش‌های پیش روی دولت حاکم بر بغداد خواهد بود. به گونه‌ای که «مسعود بارزانی» رئیس اقلیم کردستان عراق رسماً طرح استقلال این ناحیه را مطرح کرده و حتی به دنبال کشاندن دامنه آن تا کشورهای اروپایی است؛ چراکه از گذشته و قبل از شروع عملیات پاک‌سازی موصل کردهای عراق اعلام کرده بودند دلیل اصلی مشارکت آن‌ها در این امر، بحث استقلال کردستان عراق است.

مساله دیگری که به موازات استقلال کردستان عراق، آرام آرام در حال ظاهر شدن است، تشکیل اقلیم سنی‌نشین در عراق به خصوص در موصل است. خبر‌ها حاکی از آن است که در تاریخ ۱۳ و ۱۵ جولای قرار است که دو کنفرانس مجزا توسط سنی‌ها برگزار شود که گفته شده اثیل النجیفی، خمیس خنجر، طارق الهاشمی، حسام النجیفی و به صورت کلی کسانی که در حق عراق خیانت کرده بودند، در این کنفرانس‌ها حضور داشته باشند که البته بخش عمده‌ای از چهره‌های شاخص این کنفرانس به خارج از عراق گریخته‌اند و امکان ورود به خاک این کشور را ندارند.

وی در پایان یادآور شد: هدف این دو کنفرانس انتخاب و معرفی رهبر واحد توسط جریان‌های سنی عراق است. همین موضوع می‌تواند بغداد را وارد حالت جدیدی کند. به گونه‌ای که کنفرانس ۱۳ جولای قرار است به پشتیبانی قطر و ترکیه برگزار شود و کنفرانس ۱۵ جولای تحت حمایت عربستان و اردن برگزار خواهد شد که این نشان می‌دهد سناریوهای دیگری در ابعاد سیاسی در حال رخ دادن است اما باید دید که تنش میان عربستان و قطر در این جریان چگونه تاثیر خواهد گذاشت. به هر حال آنچه که باید در خصوص عراق مطرح شود، طرح مصالحه ملی در این کشور است.