عضویت اوکراین در ناتو دور از تصور است

«شعیب بهمن»‌ کارشناس مسائل روسیه درباره افتتاح دفتر ناتو در اوکراین در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا تصریح کرد: هرگونه نزدیکی اوکراین به ناتو و مجموعه ساختارهای یورو آتلانتیکی قاعدتاً با برخورد خوب روس‌ها روبه‌رو نخواهد شد. به علاوه اینکه شروع تحولات اخیر اوکراین که منجر به تغییر دولت، تجزیه کشور و جنگ در شرق این کشور منجر شده است، موجب شده تا حرکت بخشی از جامعه و نظام سیاسی اوکراین به سمت غرب شروع شود.

وی افزود: در حالت و شرایط فعلی، روس‌ها عضویت اوکراین در ناتو را خط قرمز خود تلقی می‌کنند و با توجه به این رویکرد از هر ابزاری برای تحت فشار قرار دادن اوکراین استفاده خواهند کرد. از طرف دیگر دولت حاکم بر کی‌یف طی مدتی که بر سر کار بوده، نشان داده است که در تامین امنیت این کشور ناکارآمد است و به همین دلیل امنیت خودش را در دراز مدت به ویژه در مواجهه با روسیه به این شکل تعریف می‌کند که به سمت ساختارهای یورو آتلانتیکی به ویژه ساختار امنیتی آن یعنی ناتو حرکت کند.

این تحلیلگر مسائل بین‌الملل در تشریح دلایلی که می‌تواند در این پرونده موجب تقابل واشنگتن و مسکو شود، تاکید کرد: بنابراین در شرایطی که دولت فعلی اوکراین یک دولت غربگرا محسوب می‌شود و خواهان نزدیکی هرچه بیشتر با ناتو و سازوکارهای غربی است، قاعدتاً روسیه با این امر مخالفت خواهد کرد و ورود و حضور اوکراین در ناتو را خط قرمز خود خواهد دانست. باید به این نکته توجه داشت که عضویت اوکراین در ناتو حداقل در کوتاه ‌مدت و میان‌مدت امری ناممکن خواهد بود به این دلیل که از یک طرف می‌تواند حساسیت روسیه را تشدید کند و چنین امری می‌تواند نهایتاً به تقابل روسیه با غرب در شرایط فعلی بینجامد به ویژه اینکه کشورهای اروپایی توان و کشش ورود به یک تنش جدید با روسیه را ندارند و خواهان این هستند که از سطح فعلی تنش‌ها در اروپا کاسته شود.

وی ادامه داد: موضوع بعدی این است که اوکراین ظرفیت و توان حضور در میان کشورهای عضو ناتو را ندارد و به نظر می‌رسد که کشورهای عضو ناتو تمایل چندان زیادی نداشته باشند که کشوری مانند اوکراین با شرایط فعلی را پذیرا باشند. به این دلیل که اوکراین در حالت فعلی درگیر یک جنگ داخلی است و حتی قسمتی از سرزمین آن از خاک این کشور جدا شده است و هر لحظه امکان وقوع جنگ و درگیری جدیدی میان اوکراین و روسیه وجود دارد و نتیجتاً ناتو آمادگی عضویت اوکراین در این پیمان را ندارد.

نمونه مشابهی از پرونده اوکراین در خصوص گرجستان هم وجود دارد. بعد از جنگ آگوست ۲۰۰۸گرجستان که روس‌ها حمله‌ای را علیه گرجستان تدارک دیدند و آبخازیا و اوستیا را به عنوان کشورهای مستقل به رسمیت شناختند، مباحث زیادی در خصوص عضویت گرجستان در ناتو مطرح شد اما باز هم مشاهده کردیم به دلیل اینکه این موضوع برای روس‌ها حساسیت‌زا بود و وضعیت گرجستان در آن دوران نامطلوب به حساب می‌آمد و احتمال بروز هر جنگی متصور بود، مساله عضویت گرجستان در ناتو تا به امروز همانند پرونده اوکراین مسکوت مانده است.

بهمن در پایان خاطر نشان کرد: در شرایط کنونی اگر دفاتر جدیدی در اوکراین راه‌اندازی می‌شوند و اگر دو طرف دست به برگزاری مانورهای متعدد می‌زنند، باید بگوییم که این اقدام‌ها بیشتر به مانور نمایشی شبیه است چراکه عضویت اوکراین در ناتو دور از ذهن به نظر می‌رسد.