استاد دانشگاه آلبرتا در گفت‌وگو با ایلنا:
«سلاح هسته‌ای» تنها عامل موازنه قدرت میان ناتو و روسیه است/ مسکو اهداف خود در اوکراین را به دنباس تقلیل داده است
بزرگ‌‌ترین کشور عضو سازمان پیمان امنیت جمعی، پس از روسیه، قزاقستان است که شاهد قیام مردمی جدی در مخالفت با میراث رهبر این کشور بوده است و نمی‌خواهد بر سر اوکراین، کشوری که هیچ تنشی با آن ندارد، با کل اروپا وارد جنگ شود.
«دیوید مارپلز»، استاد تاریخ روسیه و شرق اروپا در دانشگاه آلبرتا، در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا و در ارزیابی تأثیر تحریم‌های اعمال‌شده علیه روسیه، به ویژه در حوزه انرژی، بر وضعیت درگیری‌ها در اوکراین، گفت: تحریم‌ها تأثیر کمتری در مقایسه با اقدامات مستقیم دارند. این نکته که اتحادیه اروپا به وابستگی خود به نفت روسیه پایان می‌دهد، رویداد مهمی است. حتی نکته جدی‌تر برای روسیه، تصمیم برای حذف واردات گاز این کشور تا پایان این دهه است. شرکت‌های غربی از روسیه خارج می‌شوند و با این اقدام‌شان کوشش می‌کنند تا روسیه را از جهان غرب طرد کنند و این کشور را به سمت آسیا سوق دهند. بدین ترتیب، سؤال این است که آیا چین و هند این جای خالی را پر می‌کنند و منابع انرژی بیشتری از روسیه می‌خرند یا خیر؟
وی در خصوص چشم‌انداز رزمایش کنونی ناتو که تا سوم ژوئن ادامه خواهد داشت و تأثیر آن بر وضعیت میدانی درگیری‌ها در اوکراین، بیان داشت: این رزمایش مدتی پیش طراحی شده بود و تأثیر کمی بر این جنگ خواهد داشت. با وجود اینکه تعداد زیادی از کشورهای عضو ناتو از اوکراین حمایت می‌کنند، این جنگ، جنگ ناتو نیست. ناتو به لحاظ نظامی، بسیار قدرتمندتر از فدراسیون روسیه است و تنها عاملی که منجر به ایجاد موازنه قدرت میان ناتو و فدراسیون روسیه می‌شود، «سلاح هسته‌ای» است. به همین دلیل، ولادیمیر پوتین و سایر مقام‌های روسیه به کرات تهدید به استفاده از سلاح هسته‌ای کرده‌اند. از آنجایی که اوکراین، عضو ناتو نیست، من احتمال دخالت مستقیم ناتو در این درگیری را نمی‌دهم.
این استاد دانشگاه، در ارزیابی خود از احتمال حمله روسیه به «مولداوی» به عنوان هدف بالقوه بعدی اظهارداشت: در حال حاضر، احتمال حمله روسیه به «مولداوی» بسیار پایین است. روسیه اهداف خود در اوکراین را از تصرف کامل و تغییر دولت این کشور، به کنترل دو منطقه «دونتسک» و «لوهانسک» در «دنباس» تقلیل داده است.
ارتش روسیه با وجود برتری نفرات و جنگ‌افزارهایش، عملکرد ضعیفی داشته است. صحبت‌هایی از «ترانس‌نیستریا» به میان آمده است؛ ولی نه از سوی رهبران ارشد. ترانس‌نیستریا هم‌اکنون هم منطقه‌ای تحت کنترل روسیه است.
مارپلز، در خصوص تأثیر تحولات جاری بر بخش‌ها تحت کنترل روسیه در گرجستان و همچنین «دونتسک» و «لوهانسک» گفت: همان‌طور که اشاره شد، «دونتسک» و «لوگانسک» هم‌اکنون اهداف کلیدی هستند و به احتمال بسیار زیاد روسیه قصد دارد این دو منطقه را به خاک خود ضمیمه کند. مناطق «اوستیای جنوبی» و «آبخازیای» گرجستان عملاً از سال ۲۰۰۸ خودمختار هستند. ممکن است اینگونه تصور شود که روسیه به دنبال ضمیمه کردن این مناطق باشد ولی این موضوع تا حدی راکد مانده است و این مناطق از اهمیت کمتری نسبت به شرق اوکراین برخوردارند. ولی در مقابل، روسیه هم‌اکنون کاملاً از به اصطلاح جمهوری‌های مردمی «دونتسک» و «لوگانسک» حمایت می‌کند. جنگ در آنجا کاملاً تمام نشده بود، ولی روسیه پیش از سال ۲۰۲۲ استقلال این دو منطقه را به رسمیت نشناخته بود و به نظر می‌رسد از ارسال کمک‌های نظامی و مادی به این دو منطقه خشنود است.
این کارشناس تاریخ روسیه و اروپای شرقی، همچنین در ارزیابی خود از عدم اتحاد کشورهای عضو «پیمان امنیت جمعی» در قبال غرب، گفت: چنین چیزی انتظار می‌رفت. نکته مهم‌تر اینکه تنها یکی از این کشورها، یعنی بلاروس، در حمله به اوکراین مشارکت داشته است. حتی در مورد بلاروس هم، رهبری این کشور در شرایطی که در برابر خواسته‌های روسیه از خود مقاومت نشان دهد قرار نداشت. «الکساندر لوکاشنکو»، رئیس‌جمهوری بلاروس، با استفاده از زور و خشونت در قدرت باقی‌مانده بود و به نیروهای امنیتی و نظامی وابستگی شدیدی داشت. با این وجود، حتی لوکاشنکو هم به نیروهای نظامی این کشور اجازه مشارکت در این جنگ را نداده است. روسیه، از پوشش تمرینات نظامی برای حمله به اوکراین از خاک خود استفاده کرده است. بزرگ‌‌ترین کشور عضو سازمان پیمان امنیت جمعی، پس از روسیه، قزاقستان است که شاهد قیام مردمی جدی در مخالفت با میراث «نورسلطان نظربایف» رهبر این کشور بوده است و نمی‌خواهد بر سر اوکراین، کشوری که هیچ تنشی با آن ندارد، با کل اروپا وارد جنگ شود.
