مومنی در گفت‌وگو با ایلنا:
تمایل ترکیه به امارات، عربستان و مصر حکایت از قطب‌بندی‌های جدید دارد/ شروط هفت‌گانه ابوظبی برای آنکارا جدی نیست
کارشناس مسائل ترکیه گفت: قطب‌بندی‌های جدید به ما می‌فهماند که ترکیه در حال فاصله گرفتن از ایران است و اگر بعدها در مورد جزایر سه گانه علیه تهران و به نفع ابوظبی موضع گرفت، نباید از این اقدام تعجب کنیم.
«قاسم مومنی» کارشناس مسائل ترکیه در تشریح ابعاد و دلایل تحرک‌های جدید ترکیه برای برقراری و بازتعریف روابط خود با مصر و امارات در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: طی چند روز اخیر شاهد مواضع جدید از سوی ترکیه در مورد برقراری روابط دیپلماتیک با مصر و امارات متحده عربی بودیم؛ به گونه‌ای که بسیاری از منابع خبری اطلاع دادند که آنکارا در تماسی با قاهره، خواهان برگزاری یک نشست دوجانبه با محوریت بررسی مسائل سیاسی، اقتصادی، امنیتی و اجتماعی بوده است که دولت مصر هم از این موضوع استقبال کرده است. در این میان مشخص نیست که نشست مذکور چه تاریخی برگزار خواهد شد اما در مقابل منابع خبری اعلام کردند ترکیه خواهان برقراری روابطش با امارات پس از گذشت حدود پنج تا شش سال است. این فعل و انفعال‌ها نشان می‌دهد که آنکارا در حال تغییر استراتژی خود در سیاست خارجه‌اش است و به نظر می‌رسد که در آینده نزدیک شاهد قطب‌بندی‌های جدید در حاشیه خلیج فارس و منطقه خواهیم بود.
وی ادامه داد: همین چند روز پیش بود که نشست سه جانبه وزرای خارجه ترکیه، قطر و روسیه برای حل بحران سوریه در دوحه برگزار شد که این موضوع هم نشان می‌دهد تغییراتی در سطح منطقه به زودی رخ عیان می‌کند. توجه داشته باشید که ترکیه به خوبی می‌داند که قطر و عربستان به زودی با یکدیگر وارد روابط جدی می‌شوند و مشکلات خود را حل و فصل می‌کنند که اتفاقاً بخشی از این رویداد عملیاتی شده است. از این منظر به دنبال آن هستند تا از این فضا خارج شوند و به نوعی فرار رو به جلو را برگزیده است. در مورد مصر هم ترکیه همین سیاست را پیش گرفته است. این کشور در مسائلی مانند لیبی و حمایت از اخوان المسلمین با مصر درگیر است و از سوی دیگر پرونده‌های دیگری را در دست دارد که باید هر چه زودتر به نتیجه برساند.
این تحلیلگر مسائل سیاسی تصریح کرد: به همین جهت آنکارا به دنبال ائتلاف‌سازی با قاهره بوده و از سوی دیگر دنبال ایجاد یک ائتلاف در سطح منطقه با کشورهای عربی است. حتی ممکن است در آینده نه چندان دور همانگونه که وزیر خارجه‌اش اعلام کرده، با عربستان هم وارد برقراری مناسبات دوجانبه شود. این مسائل به خوبی به ما می‌فهماند که ترکیه در حال فاصله گرفتن از ایران است و اگر چندی بعد در مورد جزایر سه گانه علیه تهران و به نفع ابوظبی موضع گرفت، نباید از این اقدام آنکارا تعجب کنیم. امارات برای برقراری رابطه با ترکه هفت شرط را مطرح کرده است. شرط اول پایان اشغال سوریه و عراق، شرط دوم خروج مزدوران ترکیه از لیبی و شرط سوم پایان دادن به میزبانی و حمایت از اخوان المسلمین است. شرط چهارم امتناع از اقدام‌های تحریک‌آمیز علیه ثبات مصر، شرط پنجم پایان هدف قرار دادن رهبری عربستان سعودی، شرط ششم خارج کردن فوری نیروهایش از کشورهای عربی حوزه خلیج‌فارس و شرط هفتم بازنگری در طرح‌های توسعه‌طلبانه عثمانی است.
وی در پایان خاطرنشان کرد: درست است که امارات چندین شرط برای عادی‌سازی روابطش با آنکارا قرار داده اما واقعیت این است که این شرط‌ها برای دو طرف چندان مهم نیستند و احتمالاً به زودی روابط آنکارا با مصر و امارات به روال سابق برخواهد گشت. در این مسیر باید توجه داشت اختلاف نظر بین ترکیه با عربستان جدی‌تر است و بر همین اساس آنکارا برای برقراری مجدد روابطش با ریاض بیشتر می‌کوشد. تلاش دولت اردوغان در ارتباط برای فاش شدن ماجرای قتل جمال خاشقجی در کنسولگری عربستان در استانبول منجر به تیره‌تر شدن مناسبات دو کشور شده بود اما سفر اخیر اردوغان به پاکستان حکایت از تغییرات گام به گام سیاست دولت ترکیه در قبال عربستان و متحدان منطقه‌ای آن کشور داشت. اردوغان در فوریه سال گذشته به اسلام‌آباد سفر کرده بود که این موضوع مهمی به حساب می‌آید. از سوی دیگر مولود چاووش‌اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه هم اخیراً اعلام کرد که هرگاه از سوی دولت عربستان گام‌هایی در راستای بهبود مناسبات با ترکیه برداشته شود، این کشور نیز آماده است تا با گام‌های خود از رفع تنش در مناسبات دو کشور اقدام کند. بر این اساس شاهد فصل جدیدی از روابط ترکیه با حاشیه خلیج‌فارس خواهیم بود.
