ظهره‌وند در گفت‌وگو با ایلنا:
افغانستان برای آمریکا به تله تبدیل شده است/ طرح واشنگتن، خریدن زمان برای تغییر دینامیسم منطقه خواهد بود/ طالبان به زودی دست به سلاح می‌شود
سفیر پیشین ایران در افغانستان گفت: آمریکاییها در کنفرانس بُن از ظرفیت ایران استفاده کردند ولی چند روز بعد به تهران محور شرارت اطلاق کردند که باید از آن درس گرفت.
«ابوالفضل ظهره‌وند» سفیر پیشین ایران در افغانستان در تشریح موضع آمریکا مبنی بر روی میز بودن همه گزینه‌ها و ابعاد نامه وزیر خارجه ایالات متحده به کابل در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: اخیرا نامه‌ای از سوی آنتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات متحده به اشرف غنی، رییس جمهور افغانستان ارسال شده و نکاتی در آن مطرح شده که به وضوح نشان می‌دهد آمریکاییها در حال طرح سناریوی جدید علیه این کشور هستند. بر اساس افشای بخشی از این نامه توسط رسانه‌های افغانستان، باید گفت طرحی که وزیر خارجه آمریکا مطرح کرده به نوعی نشان می‌دهد که واشنگتن به دنبال انعقاد شکل دیگری از توافق دوحه است. توجه داشته باشید سال گذشته پس از آنکه توافق دوحه میان ایالات متحده و طالبان به امضا رسید، ترامپ بارها از افغان‌ها در مورد رفتارشان در خصوص پرونده افغانستان و توافق دوحه شکایت داشت و حالا هم بایدن و تیمش همین شکایت‌ها را از کابل و مسئولان دولتی افغانستان دارند.
وی ادامه داد: این در حالی است که بر اساس توافق دوحه چندی دیگر یعنی در اوائل ماه می، نظامیان آمریکا باید از این کشور خارج شوند و اگر هم بخواهند در افغانستان با این میزان از نیروهای خود باقی بمانند، بدون تردید با مشکلات زیادی مواجه خواهند شد و حتی ممکن است تلفات سنگین بدهند. بر این اساس معتقدم که تهدیدهای سیاسی و ضمنی وزیر خارجه آمریکا و گوشزد کردن احتمال وقوع بحران مجدد در افغانستان صرفاً، بازتعریف توافق دوحه به نوعی دیگر است. بارها شندیده‌ایم که آمریکاییها اعلام کردند که طالبان باید در ساختار سیاسی افغانستان مشارکت کند که البته اشرف غنی هم این موضوع را قبول کرده است. رئیس‌جمهوری افغانستان رسماً اعلام کرده که حاضر است نسبت ۴۹ به ۵۱ درصد را در ساختار قدرت افغانستان عملیاتی کند اما می‌بینیم که مجدداً آمریکاییها این موضوع را به صورت انحرافی رد می‌کنند و خواهان تشکیل دولت و انتخابات جدید هستند.
این کارشناس مسائل جنوب شرق آسیا تصریح کرد: کارشکنی آمریکاییها تا جایی پیش رفته که حتی مقام‌های افغانستان اعلام کردند که اگر مخالفتی با بندهای قانون اساسی این کشور وجود دارد آنها می‌توانند این بندها را با رأی‌گیری و کسب نظرات طیف‌های مختلف اصلاح کنند اما باز هم شاهد آن هستیم که آمریکاییها به دنبال قانون اساسی جدید و همچنین تغییر درصدهای مشارکت در دولت جدید هستند. بر این اساس معتقدم بحث حکومت موقت بیش از گذشته جان گرفته است و این دقیقاً همان طرحی است که زلمی خلیلزاد در دوران ترامپ مطرح کرده بود و حالا تیم بایدن با تاکتیک جدید آن را جلو می‌برد. توجه داشته باشید که آمریکا در پرونده عراق، افغانستان و برجام به بن بست رسیده است و در عربستان هم با چالش‌های زیادی روبه‌رو است. بر این اساس ایالات متحده توان هدایت، راهبری و حتی تقابل همزمان در چند پرونده را ندارد و معتقدم که واشنگتن به دنبال مسکوت کردن چند پرونده از جمله افغانستان است.
ظهره‌وند افزود: در همین راستا چین هم یکی از پرونده‌هایی است که آمریکاییها به دنبال هدایت و تقابل با آن هستند این به هم‌ریختگی در سیاست خارجی آمریکا آنها را به این سمت سوق داده که کشورهای منطقه را با هزینه خودشان پای میز مذاکره بیاورند تا آمریکاییها هزینه‌هایشان کاهش پیدا کند. به گونه‌ای که وزیر خارجه آمریکا هم در نامه خود به اشرف غنی اعلام کرده نشست بین‌المللی با حضور وزرای خارجه ایران، افغانستان، چین، روسیه، هند و پاکستان باید برگزار شود تا در نهایت در مورد افغانستان تعیین تکلیف شود اما این دقیقاً همان شانه خالی کردن آمریکای‌ها از زیر بار مسئولیت افغانستان است. باید متوجه باشیم که آنها می‌خواهند افغانستان را به طالبان تحویل بدهند و از این کشور خارج شوند تا علاوه بر به وجود آمدن یک بحران، افغان‌ها بتوانند خودشان مشکلاتشان را حل کنند و دقیقاً در همین جاست که بحران مجدداً شروع می‌شود. من معتقدم آمریکاییها بابت انعقاد توافق امنیتی کابل – واشنگتن و همچنین توافق دوحه که با طالبان منعقد کردند، باید جواب پس بدهند و آنها باید تکلیف امنیت مردم افغانستان را روشن کنند.
این تحلیلگر مسائل سیاسی بیان کرد: ایالات متحده تعهد داده که باید سالانه چهار میلیارد دلار به کابل کمک کند و این در حالی است که تعهد مذکور اجرایی نشده است. لحن نامه وزیرخارجه آمریکا به رئیس‌جمهوری افغانستان و همچنین رفتارهای مقام‌های امنیتی و دیپلماتیک این کشور به خوبی نشان می‌دهد که آمریکاییها در تله افغانستان گیر افتاده‌اند و حالا رسماً در حال تهدید کردن دولت اشرف غنی هستند. آنها به خوبی فهمیدند که طالبان به زودی در قالب عملیات‌های بهاری دست به سلاح خواهد شد. اما پرسش این است که چرا با این وجود، آمریکا اقدام به تقویت نیروهای امنیتی و نظامی افغانستان نمی‌کند؟ بارها دیده‌ایم که ارتش آمریکا پیشرفته‌ترین تجهیزات خود را در ولایات هلمند، قندهار و بسیاری از نقاط دیگر افغانستان منهدم می‌کند و آنها را به نیروهای افغان تحویل نمی‌دهند. سوال این است که چرا این اقدام صورت می‌گیرد و چرا کهنه‌ترین و قدیمی‌ترین تجهیزات نظامی را در اختیار نیروهای اردوی ملی افغانستان و پلیس این کشور قرار دادند؟
ظهره‌وند گفت: اینها مسائلی است که به نظرم آمریکاییها برای پاسخ به آن باید در افغانستان بمانند. از منظری دیگر باید توجه کرد که توافق دوحه از نطفه غلط بوده است؛ چراکه دولت و مردم افغانستان در آن جایگاهی ندارند و معتقدم آمریکاییها در افغانستان چند سناریو را دنبال می‌کنند. نخست آنکه آنها احتمالاً از افغانستان خارج می‌شوند و مردم را با طالبان تنها می‌گذارند که در این صورت دولت‌های منطقه وارد معادلات افغانستان خواهند شد. سناریوی دیگر این است که آمریکا یا با سرشکستگی در افغانستان باقی می‌مانند یا اینکه باید با طالبان به یک توازن مشخص برسند تا مدل تشکیل دولت مشخص شود. آنها می‌خواهند بحران افغانستان را با خریدن زمان به یک ظرفیت برای تغییر دینامیسم منطقه تبدیل کنند و ما باید در این خصوص هوشیار باشیم.
وی در پایان خاطرنشان کرد: اینکه آمریکاییها می‌گویند ایران و برخی از کشورهای منطقه در مورد افغانستان نشست بین‌المللی برگزار کنند صرفاً یک فریب آشکار است. مشابه این فریب را در کنفرانس بُن مشاهده کردیم. بنده به یاد دارم در آن موقع ایالات متحده از ظرفیت ایران استفاده کرد و کمی بعد، تهران را به عنوان محور شرارت معرفی کردند. لذا در مورد چنین پیشنهادهایی که از سوی واشنگتن مطرح می‌شود باید هوشیار باشیم. همانگونه که گفتم، موضع ایالات متحده ترمیم وضعیت امنیتی و ساختار سیاسی افغانستان نیست و آنها نمی‌خواهند دولت بر اساس آنچه که اشرف غنی و مقامات افغانستان قبول کرده‌اند تشکیل شود. آنها در وهله اول به دنبال طالبانیزه کردن افغانستان هستند و در گام دوم می‌خواهند پشتونیسم را در این کشور مستقر کنند که می‌تواند به پاکسازی قومی منجر شود و در نهایت سناریوی بسیار خطرناکی را کلید زدند.
