افزایش قیمت سوخت کشتیرانی و آینده آن

عرفان درودگر- تحلیلگر انرژی- اجرای قانون جدید سازمان بین المللی دریانوردی سبب افزایش قابل توجه قیمت سوخت بسیار کم گوگرد شده و اختلاف آن با گازوئیل دریایی را به شدت کم کرده است به طوریکه روز 27 دسامبر (6 دی) قیمت سوخت کم گوگرد در بندر فجیره از قیمت گازوئیل دریایی فراتر رفت و با 770 دلار به ازای هر تن معامله شد.

با نگاهی به یک ماهه اخیر مشخص می‌شود علیرغم آنکه انتظار می‌رفت قیمت سوخت با گوگرد بالا از ابتدای سال جدید میلادی با افت زیادی موجه شود، ولی چنین نشد و این سوخت در همان محدوده قبلی-حدود 293 دلار بر هر تن- معامله شد. در همین حال قیمت سوخت‌های دیگر روند صعودی داشتند.

در نمودار زیر بخوبی ثبات قیمت سوخت با گوگرد بالا و رشد قیمت گازوئیل دریایی و سوخت کم گوگرد مشاهده می‌شود.

یکی دیگر از بنادر مهم عرضه سوخت به کشتی‌ها سنگاپور است. عمده عرضه این کشور حاصل وارداتی است که از فجیره انجام می‌شود. افزایش قیمت در فجیره و افزایش نرخ حمل در این مسیر سبب شده است تا تغییرات قیمت در سنگاپور شدیدتر از فجیره باشد.

همانطور که در نمودار زیر مشاهده می‌شود، اختلاف قیمت بین سوخت کم گوگرد و گازوئیل دریایی عرضه شده توسط سنگاپور به شدت کم شده و این دو با انطباق بسیار بالایی رشد کرده‌اند.

بالا گرفتن مجدد تنش میان ایران و آمریکا در پی به شهادت رساندن شهید سپهبد قاسم سلیمانی، موجی از نگرانی را در بازار ایجاد کرده و قیمت سوخت کشتی نیز از این موضوع مستثنی نبوده است.

قیمت سوخت با گوگرد بالا در سنگاپور در اولین روز معاملاتی پس از ترور با افزایش 32 دلاری به 399.5 دلار بر هر تن رسید. گازوئیل دریایی و سوخت کم گوگرد نیز به ترتیب به ازای هر تن 13.5 و 18 دلار افزایش قیمت را تجربه کردند.

عدم افت قابل توجه قیمت سوخت با گوگرد بالا نشان دهنده قدرتمند بودن تقاضای آن است. درواقع کشتی‌هایی که در هفته‌های گذشته به نصب اسکرابر پرداخته‌اند هم اکنون آماده فعالیت هستند و مانع از افت تقاضا شده‌اند.

آمارها نشان می‌دهند که بر روی بیش از 17 درصد از سفارشات ساخت کشتی‌های تانکری جدید اسکرابر نصب خواهد شد. این سهم در بین کشتی‌های VLCC به 32 درصد هم می‌رسد. در واقع هرچه اندازه کشتی بزرگتر باشد، نصب اسکرابر بر روی آن اقتصادی‌تر است.

آینده

هرچه کشتی بزرگتر باشد طبیعتا در بازه‌های زمانی طولانی‌تری نیاز به سوختگیری دارد و این بدان معناست که کشتی‌های بزرگتر از چندی پیش اقدام به استفاده از سوخت کم گوگرد کرده‌اند، ولی کشتی‌های کوچک با نزدیک شدن به سال جدید میلادی این اقدام را انجام داده‌اند.

در واقع تعادل بازار برای مدت کوتاهی تغییر کرده است که انتظار می‌رود با ایجاد تعادلی جدید در بازار و افزایش عرضه پالایشگاه‌ها، قیمت سوخت تا حدی کاهش یابد.

در این میان گازوئیل دریایی نسبت به سوخت کم گوگرد مجددا در قیمت بالاتری خواهد ایستاد. بدین ترتیب بهترین گزینه برای کشتی‌هایی که به اسکرابر مجهز نیستند استفاده از سوخت کم گوگرد خواهد بود و همین تقاضا اختلاف قیمت بین این دو نوع سوخت را نسبت به قبل کاهش می‌دهد.

تغییر عملکرد مخازن و بارج‌ها از سوخت با گوگرد بالا به سمت سوخت گم گوگرد سبب شده است که عرضه آن به کشتی‌هایی که اسکرابر دارند مختل شود ولی این بخش از بازار نیز بزودی متعادل شده و سبب کاهش قیمت سوخت با گوگرد بالا می‌شود.