جمعیت سیستان و بلوچستان را تا افق ۱۴۲۴ به ۴ میلیون نفر می‌رسانیم/ افزایش ۲۵ برابری جمعیت مکران/ توقف توسعه صنایع در مناطق کم‌آب

امیر امینی، رییس کارگروه برنامه پیاده سازی الزام‌های آمایش سرزمینی بودجه 1401 در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا با بیان اینکه معتقدیم سند آمایش باید از طریق برنامه‌های توسعه به بودجه متصل شود، اظهار داشت: در ابتدا باید بسته‌های سیاست‌گذاری را در برنامه‌های توسعه دید و پس از آن را با برنامه‌های اجرایی به بودجه متصل کرد.

وی ادامه داد: با توجه به اینکه سند امایش سرزمین انتهای سال 99 مصوب شد، دولت جدید اهتمام زیادی بر این داشت که سند آمایش سرزمین در بودجه 1401 دیده شود. باید توجه داشته باشیم این موضوع با تبصره، قانون و الزام محقق نمی‌شود بلکه باید اجرای قانون بودجه با سند آمایش انجام شود. به تمام استان‌ها تکلیف کرده‌ایم که بر تمام برنامه‌های اجرایی نظارت داشته باشند که منطبق با سند آمایش سرزمین جلو برود. همچنین صندوق توسعه ملی و نهادهای تصیم‌گیر و تصمیم‌ساز با اتکا بر سند آمایش سرزمین برنامه‌هایشان را جلو ببرند.

رییس امور برنامه ریزی، نظارت و آمایش سرزمین با بیان اینکه سند آمایش پایان سال 99 تصویب شد و باید در 5 برنامه توسعه جهت‌‌گیری لازم را برای اصلاح و تعادل بخشی به پهنه سرزمین و همچنین رفع تعارضات داشته باشیم، گفت: اگر اهتمام شود و برنامه‌های در نظر گرفته شده به ثمر برسند، در پایان مدت زمان اعلام شده، می‌توان عدم تعادل بین نیمه شرقی وغربی را برطرف کرد. البته نه به این معنا که نیمه شرقی کشور عینا شبیه به نیمه غربی شود. در واقع بنا‌بر فراخور استعدادهای سرزمینی، جمعیت، سکونت و زیرساخت‌ها به نیمه شرقی منتقل می‌شود.  

امینی افزود: سند آمایش در کلان، بحث استقرار فعالیت‌ها و سکونت‌گاه‌ها بر اساس استعدادهای سرزمین و به تناسب آن ایجاد زیرساخت‌ها را دنبال می‌کند. در این زمینه 255 سیاست، 24 راهبرد در سطح ملی و همچنین برای سطح استان‌ها بیش از 1100جلد کتاب دیده شده است و هر استان براساس استعدادهای خود، سند جداگانه‌ای دارد.

وی با اشاره به جزییات سند آمایش سرزمین برای تعادل بخشی در نیمه شرقی و نیمه غربی کشور اظهار داشت: از لحاظ توسعه سکونت‌گاهی،‌ 13 شهر سطح یک تعریف شده که از این تعداد 3 شهر سطح یک در نیمه شرقی واقع شده که شهرهای مشهد، زاهدان و چابهار شهرهای سطح یک در نیمه شرقی هستند. همچنین 33 پهنه لجستیک در سطح کشور دیده شده که 8 پهنه لجستیکی در نیمه شرقی کشور خواهد بود. 28 شهر سطح 2 و 98 شهر سطح 3 هم تعریف شده که این شهرها را به نحوی پراکنده کرده‌ایم که تعادل و توازن در سطح کشور برقرار شود.

رییس امور برنامه ریزی، نظارت و آمایش سرزمین با اشاره به توزیع جمعیت در سند آمایش تاکید کرد: طبق این سند درصد بیشتری از جمعیت تا افق 1424 به شرق کشور منتقل می‌شود و این پهنه استعدادهای فراوانی برای پذیرش جمعیت دارد. به طوری که برای پهنه مکران در نیمه جنوب شرقی کشور، سند امایشی تصویب شده و براساس آن این منطقه استعداد افزایش جمعیت تا سقف  1.5 تا 2.5 میلیون نفر دارد در حالی که جمعیت این منطقه امروز، کمتر 100 هزار نفر است.

امینی با بیان اینکه در این منطقه شهر سطح یک و سطح دو تعریف کرده‌ایم، ادامه داد: برای استقرار جمعیت بنادر این منطقه تقویت می‌شوند و همچنین زیرساخت‌های ریلی، جاده‌ای، گردشگری دریایی و... در این منطقه احداث خواهد شد تا بتوانیم جمعیت را در مکران افزایش دهیم و مستقر کنیم.   

وی با اشاره به افزایش جمعیت سیستان و بلوچستان طبق سند آمایش سرزمین افزود: طبق سند آمایش حوزه سیستان و بلوچستان استعداد جمعیت پذیری حداقل 4 میلیون نفری را دارد اما در حال حاضر جمعیت این منطقه حدود 1.4 میلیون نفر است.     

رییس کارگروه برنامه پیاده‌سازی الزام‌های آمایش سرزمینی بودجه 1401 گفت: پهنه شرقی کشور در جنوب خراسان رضوی،‌ در استان سیستان و بلوچستان، در شرق کرمان و شرق هرمزگان مستعد توسعه فعالیت‌ها و جمعیت‌پذیری هستند و این  استعداد را دارد که زیرساخت‌ها و سکونت‌گاه ها در این پهنه مستقر شوند.  

امینی همچنین  با اشاره به تامین آب در طرح انتقال جمعیت به پهنه شرقی کشور اظهار داشت: سند آمایش مانند طرح جامع نیست، در واقع در سند آمایش سرزمین استعدادهای مختلف از جمله انتقال آب در نظر گرفته می‌شود و این موضوعات بررسی می‌شود که امکان تامین آب از طریق انتقال یا منابع ژرف یا میان حوزه‌ای وجود دارد که براساس آن برنامه تدوین شود.

وی ادامه داد: در سند در نظر گرفته شده که در مناطقی که انواع فعالیت‌ها شکل گرفته، جمعیت را به کنار دریا ببریم یا اینکه آب را به این مناطق منتقل کنیم البته به نحوی که به محیط زیست هم لطمه‌ای وارد نشود بنابراین در سند آمایش سرزمین تامین آب برای انتقال جمعیت پیش بینی شده‌ است. اساسا یکی از اقدامات مهمی که انجام شده این است که اولویت‌های صنعتی را مشخص کردیم و محل استقرار جمعیت بر اساس توان اکولوژیک کشور و آب قابل برنامه ریزی، معین و مشخص شده‌است.

رییس امور برنامه ریزی، نظارت و آمایش سرزمین گفت: در سند آمایش سرزمینی پتروپالایشگاه‌ها، صنایع آب‌بر و صنایع انرژی‌بر در حاشیه دریای عمان و خلیج فارس آرایش مکانی داده‌ایم. 

امینی درباره تعیین تکلیف صنایع آب‌بری که در گذشته در مناطق کم آب احداث و فعال شده، تاکید کرد: به طور قطع انتقال صنایع آب‌بر به مناطق دیگر حساسیت‌زا است چراکه موازنه اشتغال بهم می‌خورد اما آنچه که تکلیف شده این است که این صنایع در مناطق کم آب توسعه آنها متوقف شود و هر گونه توسعه این فعالیت‌ها در مناطق تعریف شده انجام شود.