مازوت؛ متهم تفهیم نشده در آلودگی هوای پایتخت/ تنها ۱۰ نیروگاه کشور از مازوت استفاده می‌کنند

مجید فراهانی در گفت‌وگو با ایلنا در مورد آلودگی هوای تهران گفت: بیش از دو دهه است که پایتخت نشینان و ساکنان استان البرز با آلودگی هوا مواجه‌اند که این موضوع در فصل زمستان و پدیده وارونگی هوا به اوج خود می‌رسد و با افزایش نگرانی‌ها هریک از مسئولان سعی دارند تا با گرفتن انگشت اتهامی به سمت یکدیگر تقصیرها را به گردن دیگری بیاندازند. اما آنچه مسلم است حجم بالای آلودگی کلانشهرها به حضور میلیون‌ها خودرو و موتورسیکلت‌هایی بر می‌گردد که بخش قابل‌توجهی از این وسایل نقلیه به دلیل رشد قیمت در سال‌های اخیر از چرخه فعالیت خارج نشده‌اند.

‎‎عضو شورای اسلامی شهر تهران ادامه داد: البته، فارغ از بحث همیشگی تردد خودروها و وسایل نقلیه فرسوده با تشدید آلودگی هوا و ورود به وضعیت هشدار مجددا بحث پیدا کردن مقصر مطرح می‌شود و این بار تمامی توجه‌ها به نیروگاه‌هایی معطوف شده که با افزایش مصرف گاز شهری و روستایی، سوخت‌شان را به مازوت تغییر داده‌اند. موضوعی که به اعتقاد برخی از کارشناسان میزان بالای گوگرد و آلاینده‌های سنگین وضعیت هوای پایتخت را به شرایط بحرانی تغییر داده است.

‎وی تصریح کرد: دراین رابطه بررسی‌ها نشان می‌دهد از مجموع ظرفیت یک‌میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه‌ای پالایشگاه‌های کشور حدود ۴۰۰ هزار بشکه به تولید مازوت یا نفت کوره اختصاص دارد. در واقع تا پیش از سال ۲۰۲۰ که معاهده بین‌المللی دریانوردی مصرف مازوت با درصد بیش از نیم درصد را در کشتی‌ها ممنوع اعلام کرد، حجم بالای مازوت تولیدی پالایشگاه‌ها در حوزه حمل و نقل دریایی صرف می شد.

‎فراهانی خاطرنشان کرد: باید توجه داشت که  مازوت یا نفت کوره بین 2.5 تا 3.5 درصد گوگرد و همچنین ترکیبات فلزی مثل فلزات سنگین دارد که منشأ آلودگی های بیش از 3.5 میکرونی است.

‎این عضو شورای اسلامی شهر تهران با بیان اینکه در اینکه مصرف مازوت می‌تواند منشاء بالای آلایندگی باشد، تردیدی وجود ندارد، افزود: و در این رابطه بالغ بر ۲۰ سال است که وزارت نفت، طرح‌هایی را برای گوگردزدایی از مازوت شروع کرده، اما این اقدام به تکنولوژی و هزینه بالایی نیاز دارد که اجرای آن را فعلا امکان پذیر نمی‌کند. اما آن‌چه مسلم است در خصوص وضعیت کنونی آلودگی هوای تهران نمی‌توان به بهانه مصرف مازوت در نیروگاه‌ها انگشت اتهام را متوجه مجموعه وزارت نفت کرد. در واقع فارغ از بررسی دلایل رشد مصرف گاز، الزام در تامین نیاز گاز مصرفی شهرها و روستاها دلیل اصلی افزایش تمایل نیروگاه‌ها برای مصرف مازوت بوده است.

وی افزود: اما باید توجه داشت اگرچه تولید برق در برخی از نیروگاه‌ها از طریق مصرف مازوت صورت می‌گیرد، اما بر اساس اطلاعات منتشر شده از مجموع 129 نیروگاه فعال کشور تنها حدود ۱۰ نیروگاه آن‌هم بعضی از آنها در شرایط خاص از مازوت برای سوخت استفاده می‌کنند که هیچ‌یک از آن‌ها در فهرست نیروگاه‌های تامین‌کننده برق پایتخت و استان البرز قرار ندارند. ضمن آن‌که در شرایطی که گازهای خروجی کارخانجات و نیروگاه‌ها از سوی سازمان محیط‌زیست کنترل شده و موظف به استفاده از فیلترهای تصفیه‌کننده هستند، بازهم به نظر می‌رسد نمی‌توان عدم امکان صادرات مازوت از سوی وزارت نفت را دلیل اصلی آلودگی هوایی دانست که اساسا در محدوده آلایندگی قرار ندارد.

‎وی با اشاره به اقدامات وزارت نفت اظهار داشت: از سوی دیگر، در کنار برنامه‌های وزارت نفت برای مازوت اقداماتی همچون جلوگیری از سوزاندن و جمع‌آوری گازهای همراه نفت، جمع‌آوری فلرهای پارس‌جنوبی و جلوگیری از تولید و توزیع هیدروکربن‌های ناسالم به عنوان بنزین پتروشیمی از اقدامات وزارت نفت برای کاهش آلودگی هوا بوده که به همراه توزیع بنزین و گازوئیل استاندارد و گازرسانی به روستاها برای جایگزینی نفت سفید و گاز مایع از دیگر اقدامات این وزارتخانه برای حفظ محیط‌زیست و جلوگیری از آلودگی هوا بوده است که نشان‌ از عزم جدی این  وزارتخانه در کاهش اثرات آلاینده‌های زیست‌محیطی دارد.

‎فراهانی یادآور شد: مسئله بعدی اجرایی نشدن قانون هوای پاک به عنوان یک قانون مترقی و خوب است که سه سال پیش توسط مجلس تصویب شد و وظایف همه دستگاه‌ها ازجمله وزارت نفت، سازمان حفاظت محیط‌زیست و شهرداری‌ها در آن به طور شفاف بیان شده است، اما متاسفانه قانون هوای پاک نیز اجرا نمی‌شود. اگرچه سازمان محیط‌زیست به عنوان متولی اجرای قانون است، اما متاسفانه سایر دستگاه‌ها با این سازمان همکاری نمی‌کنند و این سازمان اختیارات لازم را برای به سرانجام رساندن وظایف دستگاه‌ها ندارد.

‎وی افزود: حال جای تعجب است که با وضعیت فعلی کلانشهرها، چرا شورای عالی هوای پاک به ریاست رئیس‌جمهور تشکیل نمی‌شود و رئیس‌جمهور این مسئله را در دستور کار اضطراری این شورا قرار نمی‌دهد تا معضل آلودگی هوا با استفاده از اختیارات رئیس جمهور حل شود. چون آلودگی هوا معضلی است که باید در سطح عالی و کلان به آن پرداخته شود. مهم‌تر از حق حیات و حق تنفس مگر چه داریم که حال در خطر قرار گرفته است؟

‎عضو شورای شهر تهران متذکر شد: اعضای شورای شهر بارها معضل آلودگی هوا را تذکر داده و رفع آن را مطالبه کرده‌اند. امروز نیز در این مقطع حیاتی درخواست ما این است که رییس‌جمهور و روسای سه قوه در این بخش وارد شوند و به این مسئله حیاتی و کلیدی رسیدگی کنند.