سایه رکود بر سر صنایع دستی شهر جهانی یزد/تداوم خانه نشینی تولیدکنندگان صنایع دستی استان

به گزارش خبرنگار ایلنا از یزد، پس از حدود دو سال  از شیوع کرونا هنوز  بسیاری از فعالیت‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی از  رکود  خارج نشده و سختی‌ها و گرفتاری های زیادی را برای مردم به ویژه فعالان و شاغلان حوزه گردشگری به بار آورده است.صنایع دستی یزد هم یکی از همین مشاغل است که تحت تأثیر همین ویروس قرار گرفته است.

 بیش از یک میلیون نفر در کشور و  حدود پنج هزار نفر در استان یزد در بیش از ۴۰ رشته مشغول به فعالیت در حوزه صنایع دستی هستند. عددی چشمگیر که با شیوع کرونا شرایط اقتصادی خود را مطلوب نمی‌بینند و روز به روز از تعداد آن ها نیز کاسته می شود.

فرقی نمی کند حصیر بافی، زیلوبافی و سفال‌سازی باشد یا ساخت زیورآلات سنتی، مینا کاری و حکاکی، قلمزنی، دارایی بافی، شمدبافی، چادرشب دوزی و ... همه گرفتار دردسرهای کرونا شده‌اند، طعم تلخ کرونا را با تمام  وجود چشیده‌اند و غبار رکود روی سر همه آنها نشسته است و هنر دستانشان خریدار و طالب ندارد.

دود شیوع کرونا در چشم مردم

یک هنرمند صنایع دستی یزد گفت: شیوع بیماری کرونا تاثیر محسوسی بر فروش محصولات صنایع دستی گذاشته است و رونق را از بازار ما برده است.

سید یوسف حسینی با بیان اینکه فروش صنایع دستی به حضور گردشگران بستگی دارد و بیشتر خریداران ما گردشگران خارجی هستند عنوان کرد: وقتی گردشگری نیاید ما هم نمی توانیم بفروشیم و درآمدی داشته باشیم پس انگیزه ای هم برای تولید نداریم.

وی با بیان اینکه گردشگران داخلی کمتر به صنایع دستی اهمیت می‌دهند گفت: متاسفانه در دو سال گذشته از حضور گردشگران داخلی هم بی نصیب بودیم اما در برخی موارد معدود مسافران به شهر یزد می آمدند که در فروش تاثیری نداشت.

یوسف حسینی با تأکید بر اینکه مسئولان از شیوع کرونا آسیبی ندیدند تصریح کرد: کرونا فقط برای مردم آسیب رسان بود و بسیاری از شهروندان شهر یزد و حتی در سایر نقاط کشور هم به دلیل کرونا متحمل خسارت شدند، ورشکست شدند، کسب و کار خود را به ناچار تعطیل کردند و خجالت زده خانواده خود شدند.

افزایش قیمت مواد اولیه و لغو سفارش‌ها

وی که در حوزه فروش مس فعالیت دارد افزود: قدیمی های یزد مس را به خوبی می شناسند و برای آن اهمیت قائلند اما نسل امروز شناختی ندارد و به دلیل افزایش قیمت، تمایلی هم برای خرید آن ندارند.

وی با اشاره به تعطیلی کسب و کارهای ناشی از شیوع کرونا که تأثیر زیادی بر کاهش فروش داشت، گفت: به دلیل رکود بازار و کم شدن حجم سفارشات و یا لغو آن بخش مهمی از بازار فروش را از دست دادیم.

حسینی افزود: شرایط هنوز به حالت عادی بازنگشته و گرانی که در همه اقلام و نه فقط مواد اولیه تولید شاهد هستیم کمرمان را خم کرده و رمقی برایمان نمانده است.

این فعال صنایع دستی با اشاره به اینکه مجبور به تعطیلی کارگاه شدیم و تنها واحد فروش را سرپا نگه داشته ام اضافه کرد: مسئولان وعده پرداخت تسهیلات حمایتی هم دادند اما این تسهیلات در نتیجه تاثیری نداشت و مرهمی مقطعی بود، بماند که بسیاری از همکاران ما باید اجاره مغازه پرداخت کنند و توان آن را ندارند.

عباس شریفی؛ جوانی حدودا سی ساله، از دیگر فعالان در حوزه صنایع دستی است که معتقد است اگرچه شیوع کرونا محدودیت‌هایی ایجاد کرده و باعث تغییر یا تعطیلی شده، ولی فروش اینترنتی کم کم جای خود را در این حوزه پیدا کرده است.

وی اظهار داشت: با شیوع کرونا و خصوصا در ماه‌های نخست با کاهش شدید فروش محصولات خود روبرو شدیم و کسب و کار ما به مرز تعطیلی کامل رسید اما با حضور در فضای مجازی و استفاده از بستر اینستاگرام با ایجاد یک صفحه مجازی صنایع دستی، فروش خود را رونق دادم.

این فعال حوزه صنایع دستی با بیان اینکه فروش اینترنتی در همه محصولات افزایش یافته و راه جدیدی در کسب و کار آغاز شده است عنوان کرد: تقریبا چندماهی می شود که فروش اینترنتی پر رونقی دارم اما بسیاری از همکاران دیگر حتی در رشته های مختلف در سختی و مشکلات متعددی به سر می برند و حتی در تامین مایحتاج زندگی خود هم با مشکل جدی مواجه شده اند.

وی با اشاره به اینکه در فروش اینترنتی هزینه‌ای برای اجاره مغازه و نمایشگاه نمی‌دهیم،‌ نیازی به استخدام فروشنده نداریم، هزینه‌های جاری فروشگاه حذف می‌شود و نیازی به حضور تمام وقت هم نیست تصریح کرد: این موضوع شاید برای همه جالب باشد اما قابلیت اجرا در همه کسب و کارها را ندارد، تولیدکنندگان در رشته های صنایع دستی هم بی انگیزه شدند. کارگاه های تولیدی زیادی تعطیل شده و برخی هم به سراغ مشاغل دیگری رفته اند. قدیمی‌ترها که بازاری برای خود داشتند هنوز هم هستند، اما جدیدترها به سراغ کارهای دیگری رفته اند.

حال و روز ناخوش شاغلان صنایع دستی

علیمحمد عبداللهی از دیگر فعالان و البته تولیدکنندگان صنایع دستی است که با انتقاد از وضعیت آشفته و رکود شدید و کسادی بازار صنایع دستی گفت: در تمام دنیا حمایت‌های ویژه ای از صنایع دستی صورت می گیرد ولی صنایع دستی ما عمدتا مهجور مانده و حمایت چندانی دریافت نمی کنند.

او می گوید: شیوع ویروس کرونا فعالان این حوزه را به شدت متاثر ساخته و به دلیل عدم حمایت، این صنعت آسیب جدی دیده است.

وی با بیان اینکه صنایع دستی از جمله بخش‌های اشتغالزا و درآمدزا به شمار می رود و با هزینه و سرمایه کم می تواند اشتغال گسترده ای ایجاد کند اضافه کرد: این بخش از ارزش افزوده بالایی هم برخوردار است و به دلیل مشتریان خاصی که دارد ارزآوری بسیاری برای کشور به دنبال دارد اما اینکه چرا مسئولان به درستی حمایت نمی کنند نمی دانم.

عبداللهی در باره تسهیلات حمایتی در این حوزه اظهار داشت: حرف زدن و ایجاد امید قشنگ است اما پای عمل که به میان می آید کسی کاری بلد نیست یا اگر بلد هستند انجام نمی دهد. وعده های زیادی برای پرداخت تسهیلات و حمایت از مشاغل شده اما در نهایت برخی مؤسسات خیریه خصوصی با همکاری اصناف برای پرداخت تسهیلات اقدام کردند که چشمگیر نبود و کفاف نداد.

وی تصریح کرد: انتظار می رود با درک درست از شرایط، تصمیمات درستی هم گرفته شود و به درستی حمایت کنند؛ حمایتی که دغدغه و استرس و دلهره ما را کم کند نه اینکه ماتم پرداخت اقساط و بهره بانکی را داشته باشیم.

حال که صنعت گردشگری بر اثر کرونا دچار رکودی بی‌سابقه در ایران و جهان شده و دیگر حلقه‌های متصل به گردشگری اعم از هتلداری و صنایع دستی نیز با رکود مواجه هستند و از سویی، کرونای افسارگسیخته نیز مهار نشده، عنوان جهانی برای شهر یزد به ویژه در حوزه صنایع دستی در کنار هنرمندی‌های هنرمندان این استان ایجاب می‌کند که حمایت جدی از صنایع دستی شود تا هم از این ظرفیت برای رونق اقتصادی استان استفاده و هم خسارت ناشی از کرونا برای هنرمندان جبران شود.