در همایش ملی مرز، مناسبات اجتماعی و توسعه فرهنگی مطرح شد؛
تبعـیض و نابرابری ؛ مهم ترین عامل گرفتاری مرزنشینان/ برنامه‌های دولتی قادر به درک دقیق تحولات نظام اجتماعی نیست
عضو هیات علمی جهاددانشگاهی استان کردستان گفت: از آنجـایی کـه امـروزه، منـاطق مـرزی و شهرهای واقع در آن، برای بسیاری از کشورها به عنوان یک فرصت، تلقی می شود توجه هر چه بیشتر به این شـهرها برای نیل به توانمندی ها یک ضرورت اساسـی محسـوب می شود.
به گزارش ایلنا، جاهده تکیه‌خواه امروز شنبه-29 آذر- در پانل سوم همایش ملی مرز، مناسبات اجتماعی و توسعه فرهنگی با ارائه مقاله ای تحت عنوان" بررسی شاخص های اجتماعی فرهنگی در مناطق مرزی در راستای توسعه پایدار " اظهار کرد: امروز تبیین، راهبری و گره گشایی درست از مسائل اجتماعی و فرهنگی در کشور یکی از ضرورت‌هایی است که باید به آن توجه شود زیرا بستر تمام ناهنجاری‌های اجتماعی و فرهنگی از مسائل پایین جامعه شروع می‌شود.
او افزود: پژوهش حاضر با مشخص کردن مسائل اجتماعی شهرستان های مرزی استان به دنبال بهبود وضعیت موجود است. رویکرد کلان حاکم بر گزارش برنامه توسعه اجتماعی، متاثر از جامعه شناسی مردم مدار و مبتنی بر اصلاحات نهادی و ساختاری در نظام اجتماعی متناسب با روند طبیعی تغییرات اجتماعی در مناطق مرزی است.
عضو هیات علمی جهاددانشگاهی استان کردستان عنوان کرد: به این منظور مداخلات گسترده اجتماعی با رویکردهای حمایتی وسیع دولتی مدنظر نبوده و درمقابل بر تسهیل رشد طبیعی نظام اجتماعی از طریق اصلاحات ساختاری و توانمندسازی فردی درمناطق مرزی تاکید شده است.
او ادامه داد: طبق این پژوهش، توسعه اجتماعی و فرهنگی استان کردستان برای تحقق تکالیف برنامه ششم توسعه درباره آسیب‌های اجتماعی گام بر می دارد و از این منظر پیوستگی معنی داری با سیاستگذاری کلان اجتماعی کشور دارد.
تکیه خواه عنوان کرد: ضمن مرور اسناد بالادستی و تئوری‌های حوزه اجتماعی فرهنگی در استان، شناختی از وضعیت موجود اجتماعی و فرهنگی شهرستان های مرزی استان کردستان با تاکید بر شناخت وضعیت توسعه اجتماعی، شناسایی آسیب های اجتماعی و منابع اجتماعی استان صورت گرفت.
او بیان کرد: مسـا‌یل کـلان، تبعـیض و نـابرابری در بهـره منـدی از فرصت های اشتغال، درآمد و پتانسیل های پایدار، مهمترین عاملی است کـه بیشـتر شـهرهای مرزنشـین، گرفتـار آن هستند و پیامدهایی همچون فقر، مهاجرت و قاچاق کـالا را در پـی دارد.
او افزود: استان کردستان به عنوان یک استان مرزی دارای فرصت های ژئوپولتیکی مهم در رسیدن بـه اهـداف ملـی و منطقـه ای بـه شـمار مـی آیـد، کـه بـا شـناخت دقیـق ابعـاد و زوایـای گونـاگون شهرهای مرزی در اسـتان، توجـه برنامـه ریـزان، مـدیران و تصـمیم گیرنـدگان توسـعه کشـور و منطقـه را بـه اتخـاذ سیاست ها و برنامه هایی جهت رفع محرومیت های این شهرها جلب خواهد کرد.
او خاطرنشان کرد: متاسفانه به نظر می رسد برنامه های دولتی در سطح استان برای کنترل موانع توسعه اجتماعی کافی و موثر نبوده اند. اگر چه اقدامات مفیدی در سال‌های اخیر صورت گرفته و نقش مهمی در کاهش تنش ها و ایجاد ثبات نسبی داشته اند، اما هنوز برای به کنترل در آوردن موانع توسعه اجتماعی، استفاده بهینه از منابع اجتماعی و ارتقای سطح توسعه اجتماعی شهرستان های مرزی استان کافی نیستند و مسیری طولانی باید پیموده شود.
عضو هیات علمی جهاددانشگاهی استان کردستان علت بنیادی ناتوانی برنامه های اجتماعی دولت در کنترل بحران اجتماعی در مناطق مرزی استان کردستان را بسنده کردن برنامه ها با رویکردی حمایتی به مجموعه ای از اصلاحات در لایه عاملیت یعنی سطح کنش ها ذکر کرد.
تکیه خواه یادآور شد: از طرف دیگر برنامه های دولتی قادر به درک دقیق تحولات درونی نظام اجتماعی نبوده اند و این سبب شده است برنامه های ارائه شده منطبق بر نیازهای اجتماعی مردم نباشد و به همین دلیل فاقد اثر گذاری بالا باشد.
او گفت: همچنین میزان پایین مشارکت مردم و ضعف های اساسی در احساس مسئولیت جمعی که متاسفانه نرخی نزولی را نیز در سال‌های اخیر تجربه کرده است، سبب می شود نقش آفرینی مثبت مردم در بهبود اوضاع جامعه ای که در آن زندگی می کنند به شدت کاهش یابد و به این ترتیب افت توسعه اجتماعی نرخی پرشتاب تری را تجربه کند.
