نقش آزمایشگاه‌ها در بلایا و فوریت‌های پزشکی

به گزارش ایلنا، سیامک میراب سمیعی، مدیرکل آزمایشگاه مرجع سلامت وزارت بهداشت، گفت: پنج دی ماه، مصادف با واقعه زلزله بم، در تقویم رسمی کشور «روز ملی ایمنی در برابر زلزله و کاهش اثرات بلایای طبیعی» نامگذاری شده‌است.

وی افزود: امسال چنین روزی با مشورت مسئولین و نمایندگان سازمانها و نهادهای آزمایشگاهی و غیرآزمایشگاهی متولی مدیریت بحران، فوریت و بلایا در سطح ستاد وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و خارج از آن به عنوان آغاز هفته اطلاع رسانی در مورد لزوم آمادگی و پاسخ آزمایشگاهی در بلایا و فوریت‌ها پیشنهاد شده است.

وی ادامه داد: آزمایشگاه های پزشکی، خصوصاً در سطح بیمارستانها و مراکز بهداشتی و درمانی، آزمایشگاههای مرجع منطقه ای و کشوری که در پاسخ به نیازهای جمعیت آسیب دیده و در معرض بلایا دارای جایگاهی ویژه هستند و از مهمترین مراکز عملیاتی ارائه خدمات سلامت محسوب می شوند.

وی یادآور شد: به همین جهت از مسئولین و مدیران کلیه آزمایشگاه‌های پزشکی دولتی و غیردولتی و همچنین انجمن‌های علوم آزمایشگاهی دعوت می شود تا در این هفته با توجه به جایگاه ارزشمند و مهم آزمایشگاه در نظام سلامت، ضمن تاکید بر نقش بدون جایگزین آزمایشگاه‌ها در تشخیص و مراقبتهای سلامت در فوریت‌ها و بلایا، لزوم آمادگی برای پاسخ آزمایشگاهی در شرایط مذکور را در کانون توجه مسئولین نظام سلامت و کارکنان آن قرار دهند تا در برنامه‌ریزی‌ها و اقدامات خود به ایجاد و نگهداری زیر ساختهای مورد نیاز و همچنین کاهش خطرات در فوریت‌ها و بلایا توجه کافی مبذول کنند.

مدیرکل آزمایشگاه مرجع سلامت وزارت بهداشت در خصوص راهنمای مدیریت آزمایشگاه در بلایا و فوریت‌ها، گفت: مدیریت هر آزمایشگاه می‌تواند با کمک این راهنما و با مشارکت موثر و متعهدانه کارکنان آزمایشگاه، پس از تهیه فهرست بحرانها، فوریتها، و بلایای احتمالی (که بر آزمایشگاه و ارائه خدمات آن موثر خواهد بود) و همچنین شناسایی خطرات موجود در خود آزمایشگاه و محیط اطراف، یک برنامه راهبردی عملیات پاسخ و دستورالعمل‌های اجرایی مناسب را با رویکرد مدیریت جامع حوادث و بلایا طرح ریزی و اجرا کرده و قابلیت و مهارت انجام آنها را با اجرای ممیزی داخلی و تمرینهای دوره ای مورد آزمون و ارزیابی قرار دهد.

 سمیعی افزود: همچنین تهیه چک لیست ارزیابی آسیب پذیری آزمایشگاه پشتیبان در شرایط بحران و فوریت‌ها، ابزاری است که مسئولین امور آزمایشگاهی و مدیریت هر آزمایشگاه به وسیله آن می توانند، علاوه بر آگاهی از اصول و مواردی که باید برای آمادگی در مقابل فوریتها و بلایای احتمالی مد نظر قرار دهند و با استفاده از آن در ممیزی ها میزان آمادگی خود را نیز ارزیابی کنند.

وی تصریح کرد: برنامه ملی پاسخ نظام سلامت در بلایا و فوریتها (ویرایش ۱۳۹۴) نیز یک مرجع عمومی و اصلی برای پاسخ نظام سلامت در بلایا محسوب شده و فصل ۱۰ آن به آزمایشگاه و خدمات آن مربوط می شود.

وی بیان داشت: پیش نویس دستور العمل «آزمایشگاه پزشکی و بیماران مشکوک به تب خونریزی دهنده» با انتخاب شرایط مراجعه یک بیمار مشکوک به یک مرکز بیمارستانی، حاوی نکاتی برای رعایت احتیاطات کلی و لازم الاجرا برای کارکنان آزمایشگاه پزشکی است و بر تداوم ارائه خدمات تشخیصی و پشتیبانی مراقبتهای درمان همزمان با انجام اقداماتی برای کاهش ریسک انتقال بیماری از طریق تماس مستقیم و خون و سایر ترشحات بیماران مشکوک تصریح دارد.

وی تاکید کرد: مستندات لازم در بخش اسناد، پوشه مستندات آمادگی و پاسخ آزمایشگاهی در بلایا و فوریتها پورتال آزمایشگاه مرجع سلامت به نشانی http://port.health.gov.ir/lab قابل مشاهده و دسترسی است.

مدیرکل آزمایشگاه مرجع سلامت وزارت بهداشت در خصوص برنامه «پدافند غیرعامل و فوریت‌ها و بلایا» نیز توضیح داد: این برنامه یکی از مهمترین اجزای برنامه عملیاتی آزمایشگاه مرجع سلامت در حوزه بهداشت بوده و در این راستا آزمایشگاه‌های بهداشتی باید برای فعالیت «ارزیابی آسیب پذیری شبکه آزمایشگاهی بهداشت در ۶ ماهه دوم» تا انتهای سال ۹۸ تمرینی برای اطمینان از آمادگی آزمایشگاه پشتیبان دانشگاه جهت پاسخگویی در زمان بحران و بلایا برگزار کرده و گزارش و مستندات آن را در سامانه برنامه عملیاتی بارگزاری کنند.

 سمیعی در پایان گفت: این هفته فرصت مناسبی است تا نظام آزمایشگاهی و نیروهای آزمایشگاهی کشور سازماندهی و عملکرد خود و میزان آمادگی برای استمرار خدمات در شرایطی که آزمایشگاه و یا جامعه را تحت تاثیر قرار می دهد، ارزیابی کنند. از آنجا که این امر به شکل حاضر برای اولین بار است که در سطح کشوری اتفاق می‌افتد، بازخورد آن برای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و مسئولان مرتبط با مدیریت بحران و بلایا بسیار مهم است.