سمیرم شمالی ترین نقطه گسترش فرهنگ باکون

به گزارش ایلنا، در گزارش این باستان شناسان برای چهاردهمین گردهمایی سالانه باستان‌شناسی آمده است: کاوش باستان‌شناسی تل مش کریم براساس مجوز پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری و با هدف شناخت فرهنگ‌های دوره پیش از تاریخ شهرستان سمیرم در جنوب اصفهان و شمال استان فارس در سال ۹۳ انجام شد.

این باستان‌شناسان در گزارش خود می‌افزایند: یافته‌های بدست آمده از این کاوش علاوه بر آثار سازه‌ها و نهشت‌های فرهنگی شامل موادی می‌شودکه مهم‌ترین آن‌ها قطعات ظروف سفالی، پیکرک، سنگ ساب، سردوک، اشیای فلزی، ابزارهای سنگی، استخوانهای جانوری و نمونه‌های گیاهی است.

بررسی و مقایسه سفال‌ها نشان دهنده تشابه آن‌ها به نمونه‌های دوره باکون میانی و تل گپ است که در طیف غالب سفال نخودی، ظروف با نقوش سیاه، سبز و قرمز رنگ قرار می‌گیرند.

ابزارهای سنگی شامل ۱۹۲ قطعه نشان می‌دهد که فرهنگ فرامعلفاتی دراین دوره مرسوم بوده است.

آن‌ها در پایان گزارش خودنتیجه گیری می‌کنند: درنگاه کلی می‌توان استنباط کرد که تل مش کریم در چهارمرحله مورد سکونت قرار گرفته است.

احتمالا مردمانی از فرهنگ باکون میانی دوره گپ دراواسط هزاره پنجم پیش از میلاد به این مکان سرازیر شده و سکونتگاهی برای خود فراهم کردند از اینرو می‌توان استنباط کرد که سمیرم یکی از شمالیترین نقاط گسترش فرهنگ باکون بوده است که بسیار بالا‌تر از سرحدات شمالی کنونی فارس به این حساب می‌آید.

این محوطه محل سکونت‌گاه دائمی روستانشینانی دارای جمعیت زیاد نبوده و در نتیجه بجاماندن لایه‌های معماری در آن را نمی‌توان انتظار داشت.

سرداری وطاهری در گزارش خودمی افزایند: مطالعات باستان‌شناسی تل مش کریم بیانگ اینست که چشم اندازهای مختلفی از گونه استقرارهای انسانی درآن وجوددارد که برای درک آن‌ها لازم است بررسی و کاوش شوند.

تخریب بخش‌هایی از سطح محوطه می‌توانداطلاعات ما را با مشکلاتی روبه رو کند، بنابراین ضروری است این محوطه حفاظت و از تخریب بیشتر آن جلوگیری شود.

آنهادر گزارش خود با تاکید بر ضرورت تصویب عرصه و حریم این محوطه ودرنظر گرفتن اقدامات حفاظتی می‌افزایند: مطالعات باستان زمین ریخت‌شناسی می‌تواند فهم ما را از این چشم انداز‌ها افزایش دهد و علاوه برآن با بررسی دقیق در منطقه به ویژه در دشت بهمن زاد ما را از الگوی استقراری و موقعیت تل مش کریم دراین چارچوب آگاه سازد.

 دست کند مهریان

نوروز رجبی سرپرست هیات باستان‌شناختی مجموعه معماری دست کند مهریان یاسوج در گزارش خود به چهاردهمین گردهمایی سالانه باستان‌شناسی ایران گفت: کاوش این مجموعه با هدف نجات بخشی آن دسته از بقایای فرهنگی که به شکل تصادفی و هنگام ساخت و ساز یک خانه مسکونی پیرامونی شهر یاسوج نمایان شدند شکل گرفت.

وی افزود: مجموعه دست کند مهریان در دامنه جنوبی رشته بلندی‌های دنا و در دره بشار برکناره رودک مهریان جای دارد.

رجبی با اشاره به کنده شدن این مجموعه دست کند در دل صخره‌ای با بافت ماسه سنگی و کنگلومرایی در دامنه شیب بلندی‌های جنوبی دنا گفت: این مجموعه دربردارنده ۳دالان بزرگ و احتمالا ۶دریچه در آغاز، میانه یا پایان هر دالان است که به کمک تخته سنگ‌های کوچک و بزرگ و خاک بسته شدند.

وی افزود: یافته‌های کاوش ریخت، اندازه و پهنه فضاهای دست کند نشانی از زیستگاه دائمی بودن را نشان نمی‌دهد همچنین هیچ گونه نشان و شاهدی برای کارکرد مذهبی و ائینی این مجموعه نیز به دست نیامد.

این باستان‌شناس گفت: در برابری با ساختارهای دست کند شناخته شده در فلات ایران فضاهای این مجموعه از اندازه کوچک تری برخوردارند و تاکنون نمونه همسان با چنین ساختاری در منطقه شناسایی نشده است.

وی با اشاره به قطعات خرده سفال‌‌ رها شده در سطح مجموعه گفت: این سفال‌ها مربوط به دوران ساسانی است و با توجه به اینکه شیوه تراش صخره کمکی به تاریخ گذاری مجموعه نمی‌کند از این روی یافته‌های سفالی اساس تاریخ گذاری نسبی ان است.

وی در پایان گفت: امید است با ادامه پژوهش‌های باستان‌شناختی دراین منطقه بتوانیم به درک بهتری از این ساختار‌ها دست یایبم.

چهاردهمین گردهمایی سالانه باستان‌شناسی ایران که توسط پژوهشکده باستان‌شناسی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری برگزار می‌شود از روز گذشته کار خود را شروع کرده و تا هجدم اسفندماه ادامه دارد.

در جریان این همایش باستان‌شناسان ایرانی و خارجی گزارش کاوش‌های باستان‌شناسی خود را در سال ۱۳۹۳ ارایه می‌دهند.