رسالت سنگین مجموعه دانشمندان و فرهیختگان در باب شناخت بیشتر علوم انسانی

به گزارش ایلنا، حجت‌الاسلام والمسلمین مصطفی رستمی در گردهمایی مجازی «نقش علوم انسانی در پژوهش و فناوری» که به میزبانی دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد، گفت: موضوع تحول در علوم انسانی، علوم انسانی اسلامی، موضوع حصارشکنی از علوم انسانی پذیرفته شده جزو رسالت‌های بزرگ دانشگاه‌های ماست که قطعا این رسالت برای دانشگاه‌های بزرگ و مطرح و دانشمندان بزرگ این فضا سنگین‌تر می‌کند. 

رستمی در این گردهمایی گفت: وقتی علوم انسانی ما بناست انسان را بشناسد و بشناساند، طبیعتاً آنچه که به عنوان پیش فرض‌های هر دانشی مطرح است و در عرصه علوم انسانی هم این پیش فرض‌ها به عنوان موضوعی است که مقدمه هر شناخت بعدی محسوب می‌شود. 

وی در ادامه افزود: بخشی از علوم انسانی ما نشأت گرفته از مجموعه دانش تولید شده و به بالندگی رسیده در زیست‌بوم فرهنگی، فکری و هویتی خودمان است. بخشی نیز از زمره علوم انسانی است که در محیط دیگری با تمدن و فکر و فرهنگ دیگری متولد شده، رشد پیدا کرده به کمال و توسعه رسیده است و ما پذیرای آن شدیم. 

رستمی افزود: در بخش دوم این نگرانی که علوم انسانی ما در حصار و قید پیش فرض‌های تعیین‌شده و به عنوان علم تلقی شده و قطعی محسوب شده در محیط‌های دیگر پذیرفته شود و جسارت یا فرصت خروج از این حصارها و پیش فرض‌ها را پیدا نکند برای اینکه بتواند آن طرح‌های نو و جدید را طرح کند، وجود دارد. 

رئیس نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاه‌ها در ادامه افزود: شاهد هستیم در علوم قطعی و اثباتی محاسباتی و پوزیتیویستی مانند پزشکی یک باره فرضیه‌های جدید مطرح می‌شود نظریه می‌شود و بنیاد نظریه‌های قبلی را به هم می‌ریزید. فیزیک کوانتوم مجموعه فیزیک قبل از خودش را به هم ریخت، در پزشکی محاسبات و موضوعات جدید به یک‌باره مباحثی را مطرح می‌کند. برای مثال، مجازی شدن این نشست به واسطه یک ویروس ناچیز و خردی است که تمام محاسبات پزشکی را به چالش کشیده است و به نوعی همه پیشرفت‌ها هم فناوری و هم دانش دنبال شناخت مجدد این ویروس و راه‌های مقابله با آن هستند. 

وی در ادامه تصریح کرد: این اتفاقاتی است که در عرصه علوم اثباتی فراوان اتفاق می‌افتد. پس چه رسد به علومی مانند علوم انسانی که پیش‌فرض‌ها، محیط آزمایشگاهی و محیط تجربی آن بسیار فراتر از محاسبه یک ویروس و به عمر دهه‌ها، قرن‌ها و انسان‌ها باید توجه کند. اینجاست که رسالت سنگین مجموعه دانشمندان و فرهیختگان علوم انسانی ایجاب می‌کند که در این حوزه به تأمل بپردازند.