چالش‌های تلویزیون برای برنامهسازی در شرایط کرونا/ هیچ مرزی را رد نکردیم
ساخت برنامه‌های ترکیبی در تلویزیون با حضور تماشاگران در دوران شیوع گسترده بیماری کرونا این پرسش را به وجود می‌آورد که ضرورت ساخت برنامه با حضور تماشاگر در این دوران چیست؟
به گزارش خبرنگار ایلنا، سال گذشته و در روزهای پایانی سال که مصادف با شیوع ویروس کرونا در کشور بود برنامه‌های ترکیبی تلویزیون یکی پس از دیگری با این استدلال که امکان اجرای برنامه بدون حضور تماشاگر در استودیو ممکن نیست، برنامه‌های خود را تعطیل و به زمانی دیگر موکول کردند.
رامبد جوان که در آستانه ساخت سری جدید خندوانه بود با انتشار پستی اعلام کرد که سلامتی مخاطبان مهم‌تر از ساخت خندوانه است و ساخت سری جدید را منوط به مناسب شدن شرایط کشور در مبارزه با ویروس کرونا دانست. سری جدید مسابقه عصر جدید که در میانه ضبط با ویروس کرونا دست و پنجه نرم کرد تا مرحله نیمه نهایی بدون حضور تماشاگر مراحل مسابقات را اجرا کرد ولی با پایان ماه محرم و صفر که مخاطبان منتظر ادامه این برنامه بودند، احسان علیخانی و تیمش تا امروز خبری مبنی بر ادامه ضبط آن منتشر نکردند. این در حالی است که برخی از برنامه‌های ترکیبی و مسابقات تلویزیونی همچون مسابقه ایران که از شبکه یک پخش می‌شد یا کودک شو با حذف گزینه تماشاگران به ادامه ضبط برنامه‌های خود ادامه دادند. در این میان اما مهران مدیری با ادامه ضبط برنامه دورهمی در دوران شیوع موج اول بیماری کرونا با حضور تماشاگران سیاست‌های دوگانه تلویزیون در قبال ساخت برنامه‌های ترکیبی را بیش از گذشته نمایان کرد.
در این روزها که کشور با موج سوم این بیماری خطرناک دست و پنجه نرم می‌کند تلویزیون بازهم با همان سیاست‌های دوگانه در قبال برنامه‌سازان و ساخت مسابقات و برنامه‌های سرگرمی جدید با حضور تماشاگران این پرسش را در ذهن مخاطبان تلویزیون به وجود آورد که چه فرقی میان برنامه‌های مختلف تلویزیون است؟ و اساسا چه نیازی به حضور تماشاچی در برنامه‌های مختلف است؟ به عنوان مثال شبکه سه در حالی ادامه ضبط و پخش مسابقه «عصر جدید» را متوقف کرده که به تازگی دو مسابقه «زوجی نو» و «سیم آخر» را روی آنتن برده است. شبکه دو سیما نیز با پخش مسابقه «ایرانیش» با حضور تماشاگران نیز به چرایی و ضرورت ساخت این برنامه‌ها با حضور مخاطب اضافه می‌کند.
حذف برخی از بخش‌های برنامه «بچه محل»
حبیب میدانچی (مدیر طرح و برنامه و نظارت و مسئول سلامت و بهداشت شبکه دو سیما) با اشاره به ساخت برنامه‌های ترکیبی با حضور تماشاگران در دوران کرونا به ایلنا گفت: برنامه‌هایی که امکان رعایت پروتکل‌های ابلاغی ستاد ملی مبارزه با کرونا را دارند طبیعتا به برنامه‌های خودشان ادامه می‌دهند. مثلا در مورد مسابقه «ایرانیش» تعداد تماشاچی‌ها بسیار اندک است و فاصله اجتماعی صد در صد رعایت شده و شرایط به گونه‌ای است که امکان ساخت برنامه با حضور تماشاگران است. طبیعتا اگر قرار بود ما «ایرانیش» را با آن طرحی که ابتدا مدنظرمان بود و با آن فرمی که در ابتدا ایجاد کرده بودیم که تماشاچی‌های بیشتری را قرار بود در استودیو در خدمت‌شان باشیم؛ ما هم نمی‌توانستیم «ایرانیش» را ضبط کنیم.
وی در ادامه گفت: ما الان در مورد بعضی از برنامه‌ها مثل برنامه «بچه محل» یک بخش اصلی برنامه را به صورت کامل حذف کردیم. یعنی «بچه محل» یک بخش نمایشی داشت و یک بخش شوی تلویزیونی که ما به دلیل اینکه امکان حضور تماشاگران کودک در استودیو را نداشتیم، بخش نمایشی را حذف کردیم. ما حتی برای بخش نمایشی یک آمفی‌تئاتر ساختیم که در کنار دکور اصلی برنامه «بچه محل» وجود دارد و ۱۰۰ صندلی درون آن جانمایی شده و بچه‌ها می‌توانستند در آنجا بنشینند و عمو پورنگ میانه نمایش به میان آن‌ها می‌آمد و یکسری برنامه‌هاش سرگرمی و مسابقه را با حضور کودکان انجام می‌داد. ولی به خاطر شرایط خاص شیوع ویروس کرونا این بخش را حذف کردیم تا سلامت کودکان به خطر نیفتد. امیدواریم در فصل‌های بعدی «بچه محل» و با بهبود شرایط بتوانیم از لوکیشن نمایشی برنامه استفاده کنیم. اما در «ایرانیش» به این جمع‌بندی رسیدیم که با کم کردن تعداد تماشاچی به اندازه‌ای که ماهیت مسابقه لطمه‌ای نخورد ضبط برنامه را ادامه بدهیم.
میدانچی افزود: تصمیم‌گیری برای ساخت برنامه‌ها بستگی به شرایط آن برنامه و بررسی جوانب مختلف آن برنامه دارد و شبکه‌ها با هماهنگی معاونت سیما و ابلاغیه‌هایی که به دستشان می‌رسد، نسبت به ساخت برنامه‌ها تصمیم‌گیری می‌کنند.
مسئول سلامت و بهداشت شبکه دو سیما در پاسخ به این پرسش که آیا ابلاغیه‌ها در شبکه‌های مختلف و نحوه اجرا متفاوت است؟ گفت: من درباره شبکه‌های دیگر نمی‌توانم اظهارنظر کنم اما شبکه دو در هماهنگی کامل با معاونت سیما کارها را انجام می‌دهد.
وی درباره تمهیداتی که برای حضور تماشاگران در مسابقه «ایرانیش» انجام می‌شود، گفت: از تمامی تماشاگران و عوامل تب‌سنجی صورت می‌گیرد. تمام سطوح استودیو در چند نوبت ضد عفونی می‌شود. ماسک و مواد ضد عفونی‌کننده در اختیار تماشاگران و شرکت‌کننده‌ها گذاشته می‌شود. چون سقف استودیو بسیار بلند است و سیستم تهویه به خوبی هوا را جابجا می‌کند از این منظر هم هوای داخل استودیو بهداشتی است.
حفظ جان مردم اصل برنامهسازی است
میدانچی با بیان اینکه مسئله جان انسان‌ها از همه چیز مهم‌تر است، گفت: موضوع سلامت جان افراد و حفظ سلامت آن‌ها از هر برنامهسازی مهم‌تر است. چه عوامل کار و چه مردمی که مخاطب برنامه هستند و به عنوان حاضران در برنامه از آن‌ها استفاده می‌شود اصل اول برای ما حفظ جان آن‌ها است. اگر برنامه و پروژه‌ای به این سمت ما رو ببرد که ممکن است با یک ضریب ریسکی جان مردم به خطر بیفتد، حتما آن کار را نمی‌کنیم. کما اینکه در «بچه محل» این کار را کردیم و اصلا تعارف نداریم. اما من به عنوان دانش آموخته دانشگاه علوم پزشکی می‌گویم ایران هم مثل همه جای دنیا، رسانه‌های تصویری به اندازه‌ای برنامهسازی می‌کنند که کسی در خطر نباشد. اما اگر مرز ابلاغیه‌های ستاد کرونایی هر کشور شکسته شود و بی‌قانونی صورت بگیرد طبیعتا هیچ رسانه‌ای این کار را نمی‌کند. در سیمای جمهوری اسلامی ایران و به خصوص در شبکه دو که من مسئولیت طرح و برنامه و نظارت و همچنین سلامت و بهداشت شبکه را دارم تا امروز هیچ گونه مرزی را درعدم رعایت دستورالعمل‌های ستاد مبارزه با کرونا رد نکردیم و تا امروز هم خدا را شکر هیچ مشکلی برای عوامل خودمان یا مخاطبان و تماشاگرانی که حاضر می‌شوند، پیش نیامده است.
