جمهوری‌خواهان به دنبال «کودتای حقوقی» هستند/ ترامپ به پارادایم آشوب فکر می‌کند/ مشکل نظام‌های پوپولیستی، ورود مزاحمانِ دموکراسی به ساختار است

«فریدون مجلسی» کارشناس مسائل آمریکا با اشاره به اعتراض کمپین انتخاباتی جمهوری‌خواهان به نتیجه شمارش آرای انتخاباتی و احتمال عملیاتی شدن سناریوی آشوب از سوی دونالد ترامپ در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: بر اساس آمارهای موجود، احتمال پیروزی «جو بایدن»، نامزد حزب دموکرات در این دوره از انتخابات ریاست جمهوری بسیار بالا است اما ترامپ با طرح شکایت‌های گوناگون و شروع کردن یک کنشگری سیاسی – حقوقی به دنبال آن است تا جلوی شمارش آرا را بگیرد. او پس از اولین سخنرانی بایدن در ظهرِ روز چهارشنبه (به وقت تهران) بسیار عصبانی شد و حتی در لحن بسیار تندی خواهان توقف شمارش آرای انتخاباتی شد. این اظهارات ترامپ نه تنها رقبای خود، بلکه بسیاری از هم‌قطاران او در حزب جمهوری‌خواه را هم شگفت‌زده کرد. از سوی دیگر، بسیاری از رسانه‌ها و نخبگان سیاسیِ ایالات متحده هم از سخنان ترامپ این برآورد را دارند که او به دنبال عملیاتی کردن سناریوی آشوب است.

وی ادامه داد: اینکه ترامپ عصبانی است و حالا در بالاترین سطح از حزب جمهوری‌خواه به دنبال حامی برای دفاع از ادعای او مبنی بر تقلب در انتخابات می‌گردد، نشان‌دهنده آن است که تمام معادلات او در بسیاری از محورها و موضوعات، غلط از آب درآمده است. به همین دلیل او با پیش کشیدن بحث تقلب حالا به دنبال آن است تا بتواند «کودتای حقوقی» به راه بیاندازد. از زمانی که بحث انتخابات پُستی در آمریکا مطرح شد، او اعلام کرد که تقلب گسترده در حال رخ دادن است و حالا همین سناریو را عملیاتی کرده و حتی معتقد است که دموکرات‌ها بخشی از آرای او را دور ریخته‌اند! او حالا به دنبال آن است به هر ترتیبی که شده سناریوی تقلب را در افکار عمومی نهادینه کند؛ چراکه ترامپ در این وضعیت احساس می‌کند که سرمایه اجتماعی‌اش را از دست داده است و به همین دلیل سعی کرد از همان دقایق ابتدایی، شکست خود را پوشش دهد. در مقابل طرفداران بایدن هم با ارسال آرای پُستیِ خود سعی کردند تا به هر ترتیب که شده از نامزد خود حمایت کنند.

این دیپلمات پیشین کشورمان تصریح کرد: طرفداران ترامپ و همچنین رسانه‌های هماهنگ با او به دنبال فضاسازی علیه دموکرات‌ها و به نفع خود بودند و سعی داشتند تا به مردم بفهمانند پیروز انتخابات هستند. دموکرات‌ها هم این موضوع را به خوبی فهمیدند و در نهایت «جو بایدن» اعلام کرد که حدود ۱۰۰ میلیون رای پُستی خوانده نشده است و به همین دلیل شمارش آرا ادامه پیدا کرد. با  اعلام نتایج، ترامپ به این نتیجه رسید که ایالت‌های مهم مانند ویسکانسین و میشیگان در حال چرخش به سمت دموکرات‌ها هستند؛ در صورتی که او امید زیادی به برنده شدن در این  ایالت‌ها داشت، ولی حالا که اوضاع تغییر پیدا کرده است، شاهد آن هستیم که جمهوری‌خواهان به دنبال طرح شکایت هستند. ترامپ وکیل بدنام خود یعنی، «رودی جولیانی» را برای طرح شکایت علیه دموکرات‌ها و کمپین جو بایدن به ایالت‌های مختلف فرستاد اما بسیاری از فرمانداران دست رد به سینه او زدند و فعلاً هیچ چیز نهایی نشده است.

مجلسی افزود: معتقدم که ترامپ با این اقدام‌های خود در حال ضربه زدن به حیثیت و وجهه ایالات متحده است. من شخصاً انتخابات‌های ریاست جمهوری آمریکا را از زمان «هری ترومن» به یاد دارم، اما هیچ‌گاه چنین فجایعی را در این حد و اندازه به چشم ندیدم. اینکه شخصی مانند ترامپ صراحتاً مقابل چشم تمامِ رسانه‌ها و مردم ایالات متحده بایستد و بگوید که ساختار دموکراتیک انتخاباتی آمریکا به تقلب و دروغ آغشته شده است یا بگوید که رقبای او، آرای طرفدارانش را به زباله ریخته‌اند، نشان می‌دهد که ما با شخصیتی روبه‌رو هستیم که به هیچ چیز وفادار نیست و صرفاً فردگرایی را می‌پسندد. مشکل اصلی و گرفتاریِ نظام‌های پوپولیستی این است که آنها اصولاً عناصرِ مزاحمِ دموکراسی را وارد ساختار می‌کنند؛ یعنی اینکه انسان‌های بی‌خرد را وارد چرخه‌ای می‌کنند که قرار است تمام قوانین را پیاده یا اجراء کند. وارد شدن این طیف به چرخه سیاست، اقتصاد و حتی امنیت باعث شد که  توده‌های ناآگاه به دنبال  شعارهای پوچ و بی سر و ته بروند که در زمان هیتلر و استالین هم  شاهد آنها بودیم.

وی در پایان خاطرنشان کرد: ترامپ هم در این مدت (به خصوص در کمپین انتخاباتی خود) سعی کرد تا به هر ترتیب که شده این جماعت را وارد گردونه اجتماعی کند. یک‌باره  ما شاهد کسانی بودیم که روی دست و بازوهای خود خالکوبی‌های ملی‌گرایانه داشتند و همه تلاششان این بود که بگویند ما حامی کسی هستیم که ارزش‌های دینی و ملی ما را تحقق بخشیده است. ترامپ با دمیدن روح در کالبد یک جریانِ افراطی و ملی‌گرا سعی داشت تا آنها را به عنوان پیاده‌نظامِ خود طی سال‌های اخیر به نفع خود سازماندهی کند که تا جایی هم موفق شد و حالا به دنبال آن است تا اگر فضا ایجاب کند، سناریوی آشوب یا همان «پارادایم آشوب» را عملیاتی کند. او می‌داند که اگر وارد کاخ‌سفید نشود، باید در قبال پرونده‌های مختلفی که در نهادهای قضایی دارد پاسخگو باشد و به  نظرم او در نهایت مجبور به عقب‌نشینی است. ترامپ پیام‌های تهدید خود را به اشکال مختلف مخابره کرده است و به نظرم در حال رسیدن به آخر خط است. درست است که محافظه‌کاران با لیبرال‌ها مشکلات زیادی دارند، اما توجه داشته باشید که اگر ترامپ بخواهد پارادایم آشوب را عملیاتی کند، بدون شک حزب جمهوری‌خواه او را همراهی نخواهند کرد و نمی‌گذارند تا این حد به حیثیت آمریکا و انتخابات ضربه بزند. 

گفت‌وگو: فرشاد گلزاری