امیر موسوی در گفت‌وگو با ایلنا:
مخالفت‌ها در سودان برای ارتباط با اسرائیل زیاد است/ عایده‌ای برای خارطوم متصور نیست/تلآویو، تأدیب مصر را در دستورکار قرار می‌دهد
تحلیلگر مسائل منطقه گفت: آمریکا وعده داده است که با دریافت پول از سودان، خارطوم را از لیست تروریستی درمی‌آورد و این نشان از استاندارهای دوگانه در این بحث دارد.
«امیر موسوی» تحلیلگر مسائل منطقه در تشریح ابعاد توافق احتمالی سودان و اسرائیل بر اساس پیش‌شرط‌های ایالات متحده در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: بر اساس داده‌های موجود، قرار بر این است که به زودی خبر عادی‌سازی روابط سودان و رژیم صهیونیستی از سوی کاخ سفید اعلام شود که بر این اساس سودان سومین دولتی به حساب می‌آید که به توافق ابراهیم می‌پیوندد. در این راستا ایالات متحده شرطی را برای خروج نام سودان از فهرست کشورهای حامی تروریسم گذاشته بود که طبق آن باید ۳۳۵ میلیون دلار به خانواده قربانیان حمله تروریستی به ناو «یو اساس کول» پرداخت شود. رسانه‌ها و همچنین منابع دولتی سودان اعلام کردند که این کشور در شرایط نامناسب اقتصادی فعلی، حدود ۳۰۰ میلیون دلار از مبلغ مورد نظر را به حساب ایالت متحده واریز کردند که این اقدام پس از سقوط عمر البشیر در خارطوم انجام شده است. بر اساس داده‌های مذکور ایالات متحده و عربستان سعودی با اعمال فشارهای خود بر سودان به دنبال آن بودند تا این رقم هنگفت را از سودان کسب کنند و حالا هم به دنبال وارد کردن سودان به فاز عادی‌سازی روابط با اسرائیل هستند.
وی ادامه داد: در شرایط کنونی که بحث بر سر عادی‌سازی روابط سودان و اسرائیل بالا گرفته، اختلاف‌ها و ابهام‌های زیادی درون سودان وجود دارد. باید توجه کنیم که دولت فعلی این کشور دولت انتقالی است و نمی‌تواند توافق مذکور را برای همیشه به صورت ثابت به امضا برساند. اسراییل هم به خوبی می‌داند که شورای انتقالی نظامی در سودان نمی‌تواند تصمیم‌گیرنده نهایی باشد و به همین دلیل آنها هم با نگاه تردید به توافق خود با سودان نگاه می‌کنند. آنها معتقدند که توافق با سودان پایدار نیست اما مساله این است که برای اسراییل صرفاً این موضوع مهم است که یک کشور دیگر به توافق ابراهیم اضافه شود تا مساله هدایت افکار عمومی و جو روانی به نفع آنها رقم بخورد. موضوع دیگر که در مورد سودان باید مد نظر قرار بگیرد این است که خارطوم بر خلاف عربستان سعودی و امارات از منابع مالی گسترده و بی‌انتها برخوردار نیست، بلکه سودان برای اسراییل هزینه‌بردار خواهد بود اما به هر ترتیب این مساله و بحث عادی‌سازی روابط اسراییل و سودان به انتها رسیده و طی روزهای آینده اعلام خواهد شد. این در حالی است که حزب کمونیست و حزب الاُمه به رهبری صادق المهدی با مساله عادی‌سازی روابط مخالف هستند و مابقی جریان‌های سیاسی و اجتماعی سودان به دلیل فشارهای فعلی با این موضوع موافقت کرده‌اند.
این کارشناس مسائل سیاسی تصریح کرد: از سوی دیگر عبدالله حمدوک نخست‌وزیر سودان هم اعلام کرده که خروج نام سودان از فهرست کشورهای حامی تروریسم باید از مساله عادی‌سازی روابط با اسرائیل جدا شود. نظامیان سودان هم معتقدند که این دو موضوع باید از یکدیگر جدا شود و حتی اعلام کردند که بحث حمایت از فلسطین در دستور کار آنها قرار دارد و از سایر مسائل جدا است. بر این اساس و با توجه به مولفه‌های کنونی به نظر نمی‌رسد که پس از صلح با اسرائیل منافع زیادی عاید سودان شود. مصداق بارز این مساله، سیل اخیر است که تا خارطوم را در برگرفت و بسیاری از شهرهای سودان را زیر آب برد. ما دیدیم که در قضیه جاری شدن سیل هیچ کشوری به سودان کمک نکرد حتی بر اساس وعد‌ه‌هایی که عربستان و امارات داده بودند قرار بر این شد که چهار میلیارد دلار به سودان کمک شود اما فقط ۲۰۰ میلیون دلار در طول یک سال اخیر به خارطوم تحویل داده شده است.
موسوی با اشاره به اهمیت سودان برای اسرائیل گفت: نکته‌ای که در اینجا باید از حیث ژئوپلیتیکی و جغرافیای سیاسی به آن اشاره شود، سه اهمیت عمده سودان برای اسرائیل است. نخستین اهمیت این کشور در انتقال پنج هزار یهودی سودانی‌الاصل از سرزمین‌های اشغالی به خارطوم نهفته است. گفته می‌شود این جمعیت در طی سال‌های اخیر با جامعه اسرائیل ناهماهنگ بوده و حالا تلآویو به دنبال انتقال آنها است. مساله دوم خط هوایی سودان – اسرائیل است که می‌تواند صرفه‌جویی زیادی برای تلآویو داشته باشد. مساله سوم تأدیب مصری‌ها است. توجه داشته باشید که مصر از زمان انور سادات و امضای قرارداد کمپ دیوید هر سال دو تا چهار میلیارد دلار بابت سازش با اسرائیل از آمریکایی‌ها دریافت می‌کند اما تاکنون حتی یک فرد اسرائیلی هم برای انجام سرمایه‌گذاری یا سفرهای توریستی وارد خاک مصر نشده است. حتی گفته می‌شود مصری‌هایی که به تلآویو سفر می‌کنند، نمی‌توانند به قاهره برگردند؛ چر که مردم این کشور سازش با اسرائیل را خط قرمز خود می‌دانند و صرفاً مسئولان مصر و اسرائیل باهم رفت و آمد می‌کنند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: مشابه مساله مصر، در اردن هم وجود دارد. به همین دلیل احساس می‌کنم که اسرائیل در حال تأدیب مصر از ناحیه سودان است. این در حالی است که اماراتی‌ها طی یک ماه گذشته مساله عادی‌سازی با اسرائیل را در سطح مردمی و افکار عمومی پیش برده‌اند ولی در سودان همچنان اختلاف‌نظرهای مختلف و گوناگون وجود دارد. معتقدم اعتراض‌ها در سودان علیه مساله عادی‌سازی روابط با اسرائیل گسترده خواهد شد. در خارطوم تعداد زیادی از مسلمانان صوفی‌مسلک وجود دارند و بسیاری از جریان‌های اسلامی در این کشور مایل به برقراری روابط با اسرائیل نیستند. به همین دلیل بعید است که صلح اسرائیل و سودان عایده مالی برای این کشور داشته باشد؛ چراکه اسرائیل هم‌اکنون در حال دریافت پول و کمک‌های مالی از آمریکا و اروپا است. به همین دلیل این توافق را صرفاً باید تحکیم جایگاه دولتمردان سودان دانست و اگر توافق علنی شود، تایید یا لغو آن را به عهده پارلمان و دولت آینده این کشور خواهند گذاشت.
گفت‌وگو: فرشاد گلزاری
