انتقادها به کتابخانه ملی ایران ادامه دارد؛
یک پژوهشگر: کتابخانه ملی قانون منع به‌کارگیری بازنشستگان را دور زده/ بروجردی: هیچ بازنشسته‌ای را به کار نمی‌گیریم مگر شرکتی‌ها
محمدعلی امید، مولف، پژوهشگر و از اعضای کتابخانه ملی که انتقاداتی را نسبت به مدیریت این مجموعه به ویژه در دوره کرونا وارد کرده بود، می‌گوید: به‌کارگیری مجدد مدیران بازنشسته در کتابخانه ملی باعث عدم پویایی در کارمندهای سازمان شده که از جمله آن کمتر توجه کردن به نوآوری و ایده‌پردازی، رقابت ضعیف در زمینه ارتقای کیفیت ارائه خدمات و جلب رضایت مراجعان است. اما رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی در گفتگو با ایلنا تاکید می‌کند هیچ نیروی بازنشسته‌ای در این سازمان به کار گرفته نشده است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، کرونا در ماه‌های اخیر تبدیل به چالشی بزرگ برای پژوهشگرانی شده بود که کتابخانه ملی ایران اصلی‌ترین پاتوق‌شان محسوب می‌شد؛ اما در این میان نه فقط خود بیماری که تصمیماتی که مدیران کتابخانه ملی به دلیل آن گرفتند و باعث ایجاد موجی از نارضایتی میان اعضا و مراجعان شد، دشواری‌های آمد و شد به این پاتوق را بیش از پیش کرد. موجی که از اعتراض به تعطیلی چند ماهه کتابخانه ملی بدون استناد به دستورالعملی از سوی ستاد ملی مبارزه با کرونا آغاز شد و به پرسش درباره چرایی به‌کارگیری بازنشستگان در سازمان اسناد و کتابخانه ملی رسید.
کتابخانه ملی ایران پس از انتشار گزارشی در خبرگزاری ایلنا با عنوان «آیا کتابخانه ملی بدون دستور ستاد ملی مبارزه با کرونا تعطیل شد؟/ از تعلیق کارت تا لغو عضویت برخی اعضا» بازگشایی شد و خبر رسید که این سازمان شکایات خود را از اعضای معترض، پس گرفته است. با این وجود، استفاده‌کنندگان از این منبع مکتوب مدعی هستند ضرری که به روند پژوهشی برخی از مراجعان آن رسیده، جبران‌ناپذیر بوده است. ازجمله این افراد، «محمدعلی امید» مولف و پژوهشگر است که می‌گوید پروسه حدود شش ماهه تعطیلی کتابخانه ملی و تعلیق کارت عضویتش، موجب شده تا نتواند در موعد مقرر به تعهدات خود در رساندن کتابش به ناشر عمل کند.
این پژوهشگر در گفتگو با ایلنا تشریح کرد: من می‌بایست تا تاریخ ۳۱/۶/۹۹ فایل کتابم را به ناشر تحویل می‌دادم که به دلیل تعطیلی چندماهه کتابخانه و شکایتی که از من شده و کارتم تعلیق شده بود، نتوانستم این کار را انجام دهم و اکنون باید به ناشر خسارت بدهم.
امید در ادامه با اشاره به اینکه برخلاف صحبت‌های اشرف بروجردی مبنی بر اینکه بازنشستگان را دعوت به‌کار نکرده، ۳ نفر متصدی شیف شب کتابخانه ملی در حال حاضر بازنشسته هستند، گفت: تصویب قانون منع به‌کارگیری بازنشستگان از سوی نمایندگان مجلس شورای اسلامی در حالی انجام شده که متأسفانه اخیراً با توجه به‌شدت عمل برای اجرایی کردن این قانون توسط دستگاه‌های دولتی به‌خصوص سازمان اسناد و کتابخانه ملی، شاهد آن هستیم که در برخی از معاونت‌های آن سازمان از مدیران بازنشسته مجدداً دعوت به کارشده یا تعدادی از کارمندهای بازنشسته را به‌صورت روزمزد یا ساعتی به کار گرفته‌اند.
او با اشاره به تاکید صریح قانون در ممنوعیت به‌کارگیری بازنشستگان گفت: این قانون می‌گوید به‌کارگیری افرادی که در اجرای قوانین و مقررات مربوط بازنشسته یا بازخرید شده یا بشوند، در دستگاه‌های اجرایی موضوع ماده (۵) قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب ۸/۷/۱۳۸۶ و کلیه دستگاه‌هایی که به نحوی از انحاء بودجه عمومی کل کشور استفاده می‌کنند، ممنوع است.
امید با تاکید بر اینکه «به‌کارگیری مجدد مدیران بازنشسته در کتابخانه ملی باعث عدم پویایی در کارمندهای سازمان شده که ازجمله آن کمتر توجه کردن به نوآوری و ایده‌پردازی، رقابت ضعیف در زمینه ارتقای کیفیت ارائه خدمات و جلب رضایت مراجعان است.» گفت: همچنین موجب شده که انبوه شاغلان حرفه کتابداری در جایگاه مناسب خود فعالیت نکنند و نیروهای جوان و تحصیل‌کرده که در بین آنان افراد باتجربه بسیارند و آمادگی پذیرفتن مسئولیت با ایده‌های جدید و همگام با نوآوری روز دنیا را دارند و برای همکاری با نیروهای قدیمی تربیت شده‌اند، این فرصت از آنان سلب شود. پویایی شبکه اقتصادی هر جامعه‌ای به سه عامل اساسی؛ منابع طبیعی، نیروی انسانی و علم و فناوری بستگی دارد که در صنعت خدمات عامل نیروی انسانی مهم‌ترین عامل به شمار می‌رود و بررسی‌های انجام‌شده در کشور نشان می‌دهد، سهم نیروی انسانی در اقتصاد و ایجاد ارزش‌افزوده در مقایسه با دیگر کشورها قابل‌قبول نیست. دلیل این امر را در عوامل مختلفی همچون مشکل سیستم آموزشی، فقدان شایسته‌سالاری و غیره باید جستجو کرد.
این پژوهشگر و مولف خاطرنشان کرد: قانون منع به‌کارگیری بازنشستگان را مجلس شورای اسلامی با انگیزه و نظر خاص تصویب کرده است، اگر قانون اصرار بر رفتن بازنشستگان از دستگاه‌ها را دارد، برای آن بوده که از گزینه‌های تازه‌نفس، جوان و در عین‌حال صاحب تخصص و تجربه، حمایت و بهره‌برداری شود.
امید با بیان اینکه «عوامل بی‌شماری بر تغییر و تحولات سازمان‌ها ازجمله سازمان‌های خدماتی اثر می‌گذارند.» گفت: به‌ویژه سازمان‌های ارائه‌دهنده خدمات فرهنگی برای بقا، به اندیشه‌های نو و نظرات بدیع و تازه نیاز دارند. افکار و نظرات جدید، همچون روحی در کالبد سازمان دمیده می‌شود و آن را از نیستی و فنا نجات می‌دهد.
او ادامه داد: در عصر ما، برای بقا و پیشرفت میان رقبا و حتی حفظ وضع موجود، باید جریان نوجویی و نوآوری را در سازمان تداوم بخشید تا از رکود و نابودی آن جلوگیری شود. سازمان‌های موفق جهان به خلاقیت و نوآوری به‌عنوان فعالیتی حیاتی می‌نگرند و به‌کارگیری ایده‌ها و تفکرات جدید و سازنده برای سازمان‌هایی که در این صحنه با رقابت‌های شدید جهانی مواجه هستند، یک امر اجتناب‌ناپذیر است.
این پژوهشگر با تاکید بر اینکه «بهره‌گیری از جریان‌ها و دیدگاه‌های نو در تمام مشاغل جهان موردپذیرش همگان است، چراکه خلاقیت امری ضروری بوده و شرط اساسی پیشرفت و بقا در دنیای متمدن است.» گفت: حضور بیش‌ازحد بازنشستگان موجب تثبیت دیدگاه‌های قدیمی و مانع رشد انگیزه پرسنل شده و انتخاب جوان‌ترها و میدان دادن به آن‌ها را مرتبا به تعویق می‌اندازد.
امید تشریح کرد: از آنجا که کتابخانه ملی ایران یکی از ارکان فرهنگی کشور است، لازم است پیرامون علل عدم توسعه فرهنگ و نارضایتی نخبگان کشور با وجود ظرفیت‌ها و داشته‌های فراوان، بررسی و ریشه‌یابی شود و تحقیق در این رابطه باید از درون مکان‌های فرهنگی آغاز شود.
او خاطرنشان کرد: اگر به فکر توسعه فرهنگ کتاب و کتابخوانی که کتابخانه‌ها از زیرساخت‌های آن محسوب می‌شود، هستیم باید افراد شایسته سکان‌دار خدمت‌رسانی باشند، نه افرادی که با رابطه در رأس هرم تصمیم‌گیری قرار می‌گیرند؛ بنابراین باید از افراد مبتکر و خلاق قدردانی شود زیرا جهان آینده متعلق به افراد شایسته و خلاق است.
به اعتقاد این پژوهشگر، «در بینش‌های کنونی آنچه بر افراد سازمان می‌گذرد این است که اشخاص به‌عنوان عضوی انتخاب شونده و انتخاب‌کننده در سازمان در نظر گرفته می‌شوند، در حقیقت افراد جزئی از دستگاه‌اند و عامل اصلی و فعال در دگرگونی سیستم هستند.»
او با بیان اینکه قانون منع به‌کارگیری بازنشستگان تمام کارمندان و مدیران دولت را دربرمی‌گیرد و بر اساس آن اگر به سن بازنشستگی رسیده باشند، ظرف مدت حداکثر دو ماه پس از ابلاغ (۲۴ شهریور ۹۷) باید پست خود را واگذار کنند، خاطرنشان کرد: عدم به‌کارگیری بازنشستگان طرحی است که در کمیسیون اجتماعی مجلس دنبال شده و با مصوب شدن آن اکنون تغییر و تحولی به لحاظ کیفی در کشور ایجاد خواهد شد.
این مولف و پژوهشگر با اشاره به اینکه باید این قانون اجرا و جابه‌جایی رخ دهد تا اشتغال‌زایی و کارهای نو و خلاقانه در کشور زیاد شود، گفت: قانون منع به‌کارگیری بازنشستگان تا ۲۶ آبان ۱۳۹۷ سال لازم‌الاجرا بوده و تا آن تاریخ، مدیران بازنشسته فرصت ترک پست‌های خود را دارند، در غیر این صورت تخلف صورت گرفته است و با مشکل قانونی مواجه خواهند شد. قانون صراحت دارد و تنها کسانی را که مستثنی کرده وزرا هستند، اما هرکسی غیر از وزرا که با بازنشستگی در سمتی مدیریت می‌کند باید حتماً استعفا کند.
او حسن قانون منبع به‌کارگیری بازنشستگان را در این دانست که کسانی به سن بازنشستگی رسیده‌اند، کنار می‌روند و مزایا و منافع آن‌ها هم تأمین می‌شود و نسل جوان با علم روز وارد بازار کار می‌شود و تصریح کرد: وقت آن رسیده که عرصه را برای اندیشه‌های جدید و سالم باز کنیم و باعث رونق تمام صنایع شویم.
محمدعلی امید در پایان اظهار امیدواری کرد که «رئیس محترم سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، دکتر اشرف بروجردی این نکته‌ها را در نظر داشته باشد»؛ به‌ویژه تأثیر سویی که این روال بر کنشگران و کارشناسان این عرضه می‌گذارد.
این صحبت‌ها در حالی است که رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی درباره به‌کارگیری نیروهای بازنشسته به ایلنا می‌گوید: در سطح بدنه، مدیران و معاونان سازمان، هیچ فرد بازنشسته‌ای را به کار نگرفته‌ایم.
«اشرف بروجردی» تشریح کرد: ما کارمندان بازنشسته را به کار نمی‌گیریم مگر در پروژه‌ای که در آن افرادی با سازمان قرارداد می‌بندند و نیروی شرکتی محسوب می‌شوند. بنابراین به هیچ وجه هیچ فرد بازنشسته‌ای را بدون مجوز و شناسه از سازمان امور اداری آن هم در مقام مشاور به همکاری دعوت نمی‌کنیم.
او همچنین درباره سه متصدی شیفت شب گفت: این سه تن ممکن است شرکتی باشند و دلیلی ندارد که حتما نیروی رسمی سازمان اسناد و کتابخانه ملی باشند.
