یک تهیه‌کننده تلویزیون مطرح کرد:
وی‌او‌دی‌ها رسانه فراگیر نیستند که زیرمجموعه صداوسیما شوند/ در سالی که همه دنبال تولیدند می‌خواهند نمایش خانگی را تعطیل کنند/ ارشاد درحال از دست دادن اختیاراتش هست
علی اکبر تحویلیان می‌گوید: ادعای صداوسیما مبنی بر اینکه شبکه نمایش خانگی باید زیر نظرش کار کند، از این جهت بوده که کم‌کاری‌های در حوزه نظارت روی تولیدات آن از سوی وزارت ارشاد صورت گرفته است اما مبنای قانونی ندارد چراکه طبق قانون، هرچیز که در دایره رسانه صوت و تصویر فراگیر باشد زیرمجموعه سازمان صداوسیما قرار می‌گیرد؛ درحالیکه وی‌او‌دی‌ها رسانه فراگیر نیستند. بخش غیر سینمایی باید به صنف زیر نظر ارشاد واگذار شود.
علی اکبر تحویلیان (تهیه‌کننده سینما و تلویزیون) درباره مشکلاتی که در وزارت ارشاد برای واگذاری بسیاری از وظایف به صنوف وجود دارد، به خبرنگار ایلنا گفت: آنچه که اکنون ما در بخش تصویر با آن روبه‌رو هستیم، چه بخواهیم چه نخواهیم، وجود دو حوزه عملکردی است که یکی از آنها مربوط به حوزه سینما و دیگری حوزه‌های غیر سینمایی را شامل می‌شود. این دو حوزه از یک جنس نیستند تا بتوان بر هر دو آنها یک نوع حاکمیت را با دستورالعملی ثابت پیش برد. تجربه این چندین سال هم همین را به ما نشان می‌دهد. با وسعت گرفتن شبکه نمایش خانگی، پیشرفت‌های تکنولوژیکی در این زمینه به وجود آمده که متاسفانه ارشاد نتوانسته خودش را با آن سرعت پیش ببرد. این دوگانگی و این چالش بحث‌برانگیز باعث سردرگمی همه‌ی ما شده است.
وی ضمن بیان اینکه این دو حوزه نیاز به تصمیم‌گیری و روش کاری متفاوت است که زیر یک چتر باشند، ادامه داد: باتوجه به اینکه در پلتفرم‌ها، تولیداتی غیر از نمایش خانگی نیز تولید می‌شود، می‌توان اسم آن را حوزه غیر سینمایی گذاشت که بسیار وسیع بوده و تامین محتوا آن در وی‌او‌دی‌ها باید در سطح کلانی صورت بگیرد. اما باتوجه به اینکه از زمان تاسیس این حوزه بیشتر از ۲۰ تا ۲۵ سال نمی‌گذرد، افراد حاضر به پذیرش این مسئله نیستند که این حوزه دیگری است که نیاز به ترکیبی متفاوت دارد. در این حوزه تولید انبوه صورت می‌گیرد ولی یک تهیه‌کننده در حوزه سینما خیلی تلاش کند بیش از یک یا دوفیلم را در یکسال نمی‌تواند بسازد.
نهادی برای بیمه افراد حاضر در کارهای غیرسینمایی وجود ندارد
تحویلیان ادامه داد: این مواردی که گفتم برای حوزه غیر سینمایی مشکلاتی به وجود آورده است. به عنوان مثال افراد بسیاری در حوزه غیر سینمایی مشغولند که متاسفانه بیمه نیستند و مرجعی هم برای بیمه شدن آنها وجود ندارد. خانه سینما اساسنامه‌ای دارد که بر طبق آن افرادی که کار سینمایی کرده‌اند به آنجا مراجعه می‌کنند و با ارائه کارهای خود از مزایای بیمه و موارد دیگر آن بهره‌مند می‌شوند. ولی افرادی که غیر سینمایی هستند چطور باید بیمه شوند؟ اکنون نزدیک به ۱۰ سال است که صنفی با نام انجمن صنفی شرکت‌ها و موسسات فیلمسازی تاسیس شده که مجوز آن را هم وزارت ارشاد صادر کرده است. این انجمن به اندازه‌ای کار دارد که نمی‌توان برای آن حدی قائل شد ولی آنطور که باید از طرف ارشاد به آن بها داده نمی‌شود.
دولت در واگذاری کارها به صنف صادق نیست
ارشاد بدون در جریان گذاشتن صنوف تصمیم‌گیری می‌کند
این تهیه‌کننده در ادامه اظهار داشت: سازمان سینمایی دو بال خیلی مهم و بزرگ دارد که یکی بخش سینما آن بوده و دیگری بخش غیر سینمایی آن است. باید بدانیم که این دو بخش به راحتی کنار هم جمع نمی‌شوند. البته می‌توان هر دو آنها را زیر چتری به اسم صنعت تصویر کشور قرار داد اما چون دو جایگاه، خواسته و روش دارند، گوناگون هستند و اصلا امکان پذیر نیست که بتوانند در یک نقطه‌ای یا با یک روش کار کنند. این یکی از معضلات بزرگ است که اکنون با آن مواجه هستیم. دولت ادعایش واگذاری کارها به صنف است ولی از نظر من در عمل به این ادعا صادق نیست و صداقتی که باید برای واگذاری کارها به صنف داشته باشد را ندارد چراکه در شرایط کنونی وزارت ارشاد بدون اینکه صنوف مختلف را در جریان امور بگذارد، در مورد مسائل مختلف تصمیم‌گیری می‌کند.
وی افزود: مهمترین بخش همه این موارد تایید صلاحیت تهیه‌کنندگان برای ورود به چرخه تولید است که باید به صنوف واگذار شود. این مسئله در بخش سینمایی باید به صنف خانه سینما واگذار شود و در بخش غیر سینمایی آن باید به صنوف مرتبطش واگذار شود. در واقع این صنوف هستند که باید درباره ورود افراد در حوزه تدوین، تصویربرداری، صدابرداری و موارد از این دست تصمیم‌گیری کنند.
تحویلیان همچنین درباره اینکه با این تفاسیر آیا بخش غیر سینمایی باید در اختیار صنف نام برده (انجمن صنفی شرکت‌ها و موسسات فیلمسازی) قرار گیرد، بیان کرد: این حداقل کاری است که باید انجام شود. به این صورت تا وقتی که بخواهند یک مجتمع یا جمع بزرگتری به این منظور درست کنند، باید ابتدا آن را از این طریق راه بیاندازند. این صنف در سال ۱۳۸۶ به دعوت معاونت ارزشیابی آن زمان و توسط افرادی همچون ایرج محمدی، رسول توکلی، علیرضا حسینی و چندین نفر دیگر تاسیس شد و مجوز خود را از وزارت ارشاد گرفته است.
وی افزود: از ابتدای تاسیس این صنف بنا بود که آرام آرام حوزه غیر سینمایی داخل آن بیایند و شرکت‌ها تابع قوانین و مقرراتی باشند که ارشاد هم بتواند بر آنها نظارت داشته باشد. علتش هم این بود که مجوز شرکت‌های فیلمسازی را هم خود ارشاد می‌داد و این هم یک انجمنی شده بود که همه شرکت‌های فیلمسازی به این انجمن بیایند. این صنف اکنون بیش از ۳۰۰ عضو دارد و اکثر تهیه‌کنندگان مطرح سینما عضو آن هستند. اکنون بخش غیر سینمایی بخش به شدت وسیعی شده که با تقسیم‌بندی وظایف می‌توان به بهبود وضعیت آن پرداخت. به نوعی شبکه نمایش خانگی هم که این روزها صحبت‌های بسیاری درباره آن مطرح می‌شود جزو بخش غیر سینمایی بوده که رسیدگی به موارد آن می‌تواند به این صنف واگذار شود.
در سالی که همه دنبال تولیدند می‌خواهند نمایش خانگی را تعطیل کنند
تحویلیان ادامه داد: چندی پیش یکی از تهیه‌کنندگان سینما در مصاحبه‌ای اعلام کرده بود که ما شبکه نمایش خانگی را تعطیل کردیم. سوال این است چقدر ضعف باید در ارشاد وجود داشته باشد که یک تهیه‌کننده در حوزه سینما بگوید من نمایش خانگی را تعطیل کردم؟ از سوی دیگر چگونه است، در سالی که همه به دنبال افزایش تولید هستند، جلوی تولیدات شبکه نمایش خانگی گرفته شده و گفته می‌شود که ما باید این شبکه را تعطیل کنیم؟ آیا می‌دانید که در اینصورت با چه طیف بیکاری در کشور روبه‌رو می‌شویم؟ علاوه بر این ما در زمانی هستیم که به خاطر کرونا همه باید در خانه‌ها بنشینند و مدام به مردم می‌گوییم که از خانه بیرون نیایید. بنابراین باید برای افرادی که در خانه هستند، خوراک فرهنگی درست کنیم.
وی‌او‌دی‌ها رسانه فراگیر نیستند که زیر مجموعه صداوسیما شوند
این تهیه‌کننده تلویزیون درباره درگیری صداوسیما و وزارت ارشاد بر سر اعطای مجوز مجموعه‌های شبکه نمایش خانگی اظهارداشت: این مسئله به این دلیل است که ارشاد از پتانسیل‌هایی که دارد استفاده نمی‌کند. به نوعی تمام فکر و ذکر ارشاد سینما شده و صبح تا شب خود را صرف حل مشکلات سینما می‌کند. به این ترتیب سازمان سینمایی به کار دیگری فکر هم نمی‌کند. بنابراین آرام آرام در حال از دست دادن اختیارات خود است. شاید کنترل‌هایی که باید روی شبکه نمایش خانگی صورت می‌گرفته، به صورت مطلوب انجام نشده و همین موضوع سبب شده تا صداوسیما این ادعا را مطرح کند که شبکه نمایش خانگی هم باید زیر نظر من بیاید. استناد آنها هم این است که بر اساس قانون هرچیزی که در دایره صوت و تصویر فراگیر قرار گیرد، باید به صورت زیر مجموعه صداوسیما به کار خود ادامه دهد.
تحویلیان در ادامه عنوان کرد: این در حالی است که به تشخیص کارشناسان فضای وی‌او‌دی، صوت و تصویر فراگیر تلقی نمی‌شود. صوت و تصویر فراگیر برای خود تعریفی دارد و همانی است که صداوسیما در حال ساختن برنامه‌ها و پخش آنهاست که من هم آزادم آنها را ببینم یا نبینم. وی‌او‌دی صوت و تصویر فراگیر نیست چراکه در وی‌او‌دی من باید بروم و با اسم خودم ثبت‌نام کنم و در آخر نیز مشخص می‌شود که این فیلم را دیده‌ام یا خیر. همین رویه نشان می‌دهد که دیگر صوت و تصویر فراگیر معنایی ندارد. صداوسیما در حوزه صوت و تصویر فراگیر همه کاره است اما فعالیت در حوزه صوت و تصویری که فراگیر نیست، هیچ ارتباطی به صداوسیما ندارد. در واقع چون ارشاد نتوانسته این پتانسیلی که در نمایش خانگی وجود دارد را ساماندهی کند با چنین معضلاتی مواجه شدیم.
تلویزیون در حوزه سریال می‌تواند خیلی قدرتمندتر از شبکه نمایش خانگی باشد
وی در ادامه صحبت‌های خود گفت: نگاه من به حوزه غیر سینمایی فقط چهار سریال نیست. تلویزیون در سال حدود ۴۰ تا ۵۰ سریال می‌سازد، در صورتی که نمایش خانگی خیلی تلاش کند، توانایی تولید بیش از ۱۰ سریال را ندارد. اصلا ما با آنها قابل مقایسه نیستیم. تلویزیون در این زمینه خیلی قدرتمند است و این موارد در مقابلش عددی نمی‌شود. البته تولید محتواهایی در فضای غیر سینمایی صورت می‌گیرد که آنها خیلی بیشتر است. هزاران ساعت از وقت مخاطب در حال پر شدن با آثار غیر سینمایی است. سینما تمام تلاشش را هم بکند، بیش از ۱۰۰ فیلم سینمایی در سال نمی‌تواند بسازد. یعنی تولید محتوایی بیشتر از ۱۵۰ ساعت را نتیجه نمی‌دهد. مگر می‌شود این حجمی که الان نیاز مخاطب است را با ۱۵۰ تا ۲۰۰ ساعت پر کرد؟
برای مردم بستر تولید محتوا مهم نیست، کیفیت مهم است
تحویلیان درباره احساس خطر صداوسیما برای از دست دادن مخاطبانش نیز بیان کرد: در شبکه نمایش خانگی هم همه‌ی آثار با استقبال مخاطبان مواجه نمی‌شود. در واقع مردم هر کاری که خوب باشد را می‌بینند. تفاوتی هم نمی‌کند که پخش این مجموعه در تلویزیون یا شبکه نمایش خانگی باشد. اگر هیچکدام از تولیدات این دو هم خوب نباشد، مردم به سمت ماهواره‌ها می‌روند. پس بنابراین ملاک و معیار مردم این نیست که سریالی در وی‌او‌دی است یا در تلویزیون. ملاک کار خوب است و تلویزیون، هم قدرت بیشتری برای تولید کار خوب دارد و هم زمان بیشتر. ضمن اینکه آثار تلویزیون به صورت رایگان در اختیار مردم قرار می‌گیرد. ولی در بخش نمایش خانگی چیزی مجانی نیست.
این تهیه‌کننده ادامه داد: کار تلویزیون نیروسازی است. سبقه تمام کسانی هم که اکنون در شبکه نمایش خانگی کار می‌کنند از تلویزیون است. به نظر من آن چیز که باید برای ما مهم باشد تامین محتوای خوب برای مخاطب است و باید دست هرکسی که در این زمینه در کشور ما کمک می‌کند را ببوسیم. خوراکی که به مخاطبان می‌دهیم باید مطلوب باشد. خوراک نامطلوب در تلویزیون و غیر تلویزیون ممکن است اتفاق بیفتد. مگر تمام آثاری که ما در تلویزیون تولید کردیم خوب بوده است؟ گاهی اوقات هم از دستمان در رفته و تولیدات خوبی نداشتیم. یک جایی که باید محصولات زیادی تولید کند، یک جایی هم از دستش درمی‌رود.
وی در پایان گفت: مهمترین مسئله این است که خیلی از تصمیم‌گیری‌هایی که در حوزه سازمان سینمایی می‌شود خارج از صنوف است. یعنی مدیران ارشاد تصمیم‌گیری و آن را ابلاغ می‌کنند. در حالی که به نظر باید نمایندگان صنوف در این تصمیم‌گیری‌ها و تصمیم‌سازی‌ها و شکل‌گیری روندی که می‌خواهند در آینده باشد باید حضور داشته باشند و کارها را پیش ببرند. حتی طبق قانون فقط شرکت‌های فیلمسازی هستند که می‌توانند فیلم تولید کنند و تهیه‌کننده‌ها هم باید به این شرکت‌ها بروند. ولی متاسفانه شاهد اتفاقاتی هستیم و کسی هم حاضر نیست این مسائل قانونی را رعایت کند.
