تحلیلگر عراقی در گفت‌وگوی تفصیلی با ایلنا:
حضور اقلیم کردستان در مذاکرات راهبردی، یک نوع مخابره کُد به بغداد است/ آمریکا منافع صد درصدی‌اش در عراق را می‌خواهد
محمدعلی الحکیم گفت: اگر الکاظمی بتواند دو طرف (ایران و آمریکا) را با خود همراه کرده و منافع ملی عراق را تامین کند، بدون تردید به راحتی می‌تواند هشت سال نخست‌وزیر عراق باقی بماند.
«محمدعلی الحکیم» کارشناس عراقی در تشریح ابعاد مذاکرات راهبردی آمریکا و عراق و دلایل حضور نمایندگان اقلیم کردستان در این مذاکرات، در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا عنوان کرد: مساله گفت‌وگوهای راهبردی میان آمریکا و عراق که از آن با نام مذاکرات راهبردی هم نام برده می‌شود، موضوعی است که در سال ۲۰۰۸ با محورهای دیگر انجام شد و خروجی‌های آنهم مشخص بود. در آن سال نوری المالکی به عنوان نخست‌وزیر عراق مذاکراتی را انجام داد و در نهایت توافق‌نامه مذکور به امضاء رسید. آن قرارداد بندهای مهمی داشت؛ مثلال در مورد خروج نیروهای ایالات متحده از عراق تا سال ۲۰۱۱ میلادی بحث شده بود و حتی گفته شده بود که اگر آنها جرایمی مرتکب شوند، مطابق با قانون اساسی عراق با آنها برخورد خواهد شد. حتی در آن قرارداد گفته شده بود که ساختمان‌هایی که در اختیار نظامیان و دولت آمریکا قرار دارد متعلق به دولت عراق است.
وی ادامه داد: در قرارداد سال ۲۰۰۸ میلادی گفته شده بود که در صورت خروج نیروهای ایالات متحده از عراق، تمام ساختمان‌ها به دولت عراق عودت داده می‌شود و حتی این مساله مورد ذکر بود که نیروهای آمریکایی به هیچ وجه حق ندارند منازل عراقی‌ها را تفتیش کنند، مگر آنکه داده‌های محکم مبنی بر وجود تهدیدات تروریستی و امنیتی از سوی آنها وجود داشته باشد. این مسائل همگی یکبار در قالب قرارداد بغداد – واشنگتن میان دو طرف مطرح و بررسی شده است اما ایالات متحده طی سال‌های اخیر فقط ابعاد نظامی آن را اجرایی کرد که به عقیده من آنها حتی در فاز نظامی هم موفق عمل نکردند. به یاد داریم زمانی که داعش وارد عراق شد، دولت وقتِ بغداد از باراک اوباما درخواست کمک کرد ولی آنها هیچ اقدامی در این خصوص انجام ندادند. به این جهت معتقدم در فاز نظامی هم نتوانستند به عراق خدمات بدهند. حالا هم می‌خواهند با مذاکرات جدید به نام گفت‌وگوهای راهبردی، قرارداد جدیدی را منعقد کنند که بدون تردید بخشی از دلایل این مذاکرات به اقدامات اخیر آمریکا در عراق مربوط است که خروجی آن موجب شهید شدن سردار سلیمانی و ابومهدی المهندس شد.
این تحلیلگر مسائل عراق با اشاره به وضعیت فعلی نظامیان آمریکا و تجمیع آنها در الانبار و اقلیم کردستان عراق گفت: باید متوجه باشید که ایالات متحده نظامیان خود را در پایگاه الحریر واقع در اقلیم کردستان عراق و همچنین پایگاه عین‌الاسد واقع در استان الانبار جمع کرده تا از این طریق بتواند موجب اعتراض کردها و اهل تسنن علیه شیعیان در پارلمان عراق شود. به نظر آمریکا، نظرِ مخالفِ این دو طیف با شیعیان عراق بسیار مهم است؛ چراکه کردها و سنی‌ها معتقدند که داعش هر لحظه ممکن است در عراق فعال شود و به همین دلیل خواهان خروج آمریکا از این کشور نیستند. در این میان حضور نمایندگان اقلیم کردستان عراق در مذاکرات آتی بغداد – واشنگتن دلایل متعددی دارد. ما می‌دانیم که برخی از مقامات اقلیم کردستان عراق با اسرائیل در ارتباط هستند و در همان لحظه با آمریکایی‌ها هم ارتباط دارند. به همین دلیل ممکن است در این میان حتی بحث استقلال اقلیم کردستان عراق مجدداً مطرح شود. بدون تردید یکی از مسائل، نفت اقلیم و میزان بهره‌مندی این منطقه از فروش نفت عراق است که طی سال‌های گذشته بارها این موضوع و عایده‌های آن تغییر پیدا کرده است. به همین دلیل من معتقدم که کردستان عراق برای کسب منافع بیشتر در مذاکره میان بغداد – واشنگتن حضور خواهد داشت.
حکیم افزود: کردها در عراق و سوریه متحد استراتژیک ایالات متحده به حساب می‌آیند اما مساله اینجاست که اقلیم کردستان عراق همیشه علیه بغداد دست به تحرکاتی زده که ناقض منافع ملی عراق بوده است. به عنوان مثال ما شاهد آن هستیم که اقلیم کردستان برای کسب بودجه بیشتر از دولت عراق، فهرستی را به بغداد ارسال کرده که در آن نشان می‌دهد ۳۲هزار نفر در راه‌اهن این منطقه مشغول به کار هستند؛ این در حالیست که آخرین قطار در سال ۱۹۸۲ به اقلیم کردستان آمده و پس از آن دیگر هیچ اتفاقی در حوزه راه‌آهن این جغرافیا رخ نداده است. اقلیم کردستان حدود ۴۰۰ میلیون دینار برای پرداخت حقوق کارمندانش دریافت می‌کند و حقوق پیشمرگه‌ها را هم، بغداد پرداخت می‌کند. آنها نفت مجزا هم دارند ولی متاسفانه شفاف و مشخص رفتار نمی‌کنند. در این میان باید متوجه باشیم که دولت عراق فعلاً وزیر خارجه ندارد و به همین دلیل مذاکرات آتی میان بغداد و واشنگتن توسط تیمی انجام می‌شود که مصطفی الکاظمی، نخست‌وزیر جدید عراق آن را مشخص کرده است. در این میان مایک پمپئو، وزیر خارجه ایالات متحده هم امید زیادی به این مذاکرات بسته است ولی مشخص نیست که خرجی آن چه خواهد شد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: این مذاکرات بر سه پایه سیاسی، اقتصادی و نظامی انجام خواهد شد و هر دو کشور، سه تیم برای مذاکره در این محورها معرفی خواهند کرد. معتقدم که اگر در این مذاکرات منافع عراق تامین شود، می‌توان آن را یک گام موثر و مفید برای مردم و دولت عراق دانست؛ چراکه مردم عراق به دنبال بهبود اوضاع در تمام محورها هستند. از سوی دیگر باید توجه داشت که ایالات متحده در این مذاکرات به دخالت کشورهای دیگر در عراق هم اشاره خواهد کرد و خواستار آن است که کشورش تمام منافع موجود در عراق را به تنهایی کسب کند. باید متوجه باشیم که عراق برای پرداخت حقوق کارمندانش حدود سه میلیارد دلار کسری بودجه دارد که نشان می‌دهد تا چه حد فساد در کشور ریشه دوانده است. به هر ترتیب باید منتظر باشیم و ببینیم که ترامپ و تیم کاخ‌سفید چه راهبردی را در عراق پیاده خواهند کرد. آنچه مشخص خواهد بود این است که نوری المالکی در آن دوران به دلیل نزدیکی به محور مقاومت تا حد زیادی طرفِ این جریان بود ولی اوضاع فعلی در عراق به صورتی است که مصطفی الکاظمی به دنبال آن است تا بتواند حد وسط را اختیار کند. اگر الکاظمی بتواند دو طرف (ایران و آمریکا) را با خود همراه کند و منافع ملی عراق را تامین کند، بدون تردید به راحتی می‌تواند هشت سال نخست‌وزیر عراق باقی بماند.
