تهیه‌کننده مستند «یکی از ما»:
دنبال آدم‌های معمولی اما با اراده‌ایم
مهدی مطهر ضمن بیان اینکه مستند «یکی از ما» روایت زندگی آدم‌های معمولی است که شرایط زندگی را برای خود هموار کرده‌اند، گفت: اساسا چون سیستم ما رانتی است، مردم فکر می‌کنند که ایران یک گنجینه و نفتی دارد که باید از آن منتفع شوند، ناگزیر میل به تنبلی، توقع از دیگران و اتفاقاتی از این دست دارند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، مجموعه مستند «یکی از ما» به تهیه‌کنندگی مشترک مهدی مطهر و عطا پناهی یکی از تولیدات شبکه مستند بوده که پنجشنبه هر هفته روی آنتن این شبکه می‌رود. یکی از نکات جالب توجه در این مجموعه مستند، کارگردانی قسمت‌های مختلف آن بوده که هر قسمت آن به طور مستقل توسط یک نفر انجام شده است. الهام آقالری، ماهان خمامی‌پور، رضا سورانی، مهدی ماهان، نگین احمدی، ماریا ماوکی و هادی معصوم دوست از جمله کارگردان‌هایی هستند که تولید قسمت‌های مختلف این مجموعه را برعهده داشتند.
پرداختن به مسائلی همچون کارآفرینی، مناطق محروم، معلولان، زن‌هایی که در شرایط خوبی به سر نمی‌برند و مواردی از این دست، از جمله موضوعاتی است که در این مجموعه مستند مورد تاکید قرار گرفته است.
مهدی مطهر یکی از تهیه‌کنندگان مجموعه مستند «یکی از ما» در پاسخ به این پرسش که آیا رویکرد این مستند در شرایط کنونی در این جهت بوده که مردم از حمایت‌‌ها قطع امید کنند و بدانند که باید خودشان دست به کار شوند، گفت: به اعتقاد من، مردم نباید کاری به کارآمدی و ناکارآمدی دولت‌ها داشته باشند. اساسا چون سیستم ما رانتی است، مردم فکر می‌کنند که ایران یک گنجینه و نفتی دارد که باید از آن منتفع شوند، ناگزیر میل به تنبلی، توقع از دیگران و اتفاقاتی از این دست دارند. چیزی که شاید اگزجره‌تر آن را در کشورهای حاشیه خلیج فارس شاهدیم.
وی افزود: در کشورهای حاشیه خلیج فارس شاهدیم که می‌گویند ما پول داریم و یک میلیون جمعیت هستیم، بنابراین فیلیپینی‌ها و هنگ‌کنگی‌ها و کشورهای شرق آسیا بیایند برای ما کار کنند و ما پای خود را روی هم بیاندازیم. ولی ما نباید به اینصورت باشیم. تم اصلی مجموعه مستند ما این است که اگر دولت‌ها هم ناکارآمد باشند، شما اگر بخواهید می‌توانید گلیم خود را از آب بیرون بکشید. اگر دولت‌ها هم نتوانند شرایط تولید را فراهم کنند، شما نه تنها برای خودتان، بلکه برای چندین نفر دور و اطراف هم می‌توانید کارآفرینی کنید. ایده‌ی ما در این مجموعه، دقیقا همین موضوع است.
مطهر در ادامه گفت: این مجموعه برای ما دو اتفاق مهم را رقم زده است. اول اینکه با وجود اینکه قسمت اول این مجموعه توسط آقای رضا سورانی که در کار خود خبره هستند، کارگردانی شده، ما تعمدا نخواستیم که ایشان کار را ادامه دهند. به نوعی باتوجه به اینکه مجموعه مستند در دست تولید بود، سعی کردیم با فیلمسازان مختلف، زن، جوان، فیلم اولی و... کار کنیم.
این تهیه‌کننده ادامه داد: علاوه بر این اتفاق نیز، معمولا شاهدیم که در مستندهای مختلف داستان زندگی شخصیتی روایت می‌شود که ویژگی‌هایی دارد که او را از افراد دیگر متفاوت می‌کند. ولی در مجموعه «یکی از ما» به سراغ آدم‌های عادی جامعه رفتیم که الزاما شاید سواد بالا و خانواده و محیط عجیبی نداشته باشند ولی توانسته‌اند با پیگیری و اراده‌ای که داشتند حال افراد اطراف خود را خوب کنند. یعنی الزاما آدم‌های تحصیل‌کرده، یا آدم‌هایی که مدیر هستند و با یک تیم عجیبی کار کرده‌اند و به موفقیت رسیده‌اند، برای ما در این مجموعه الزاما سوژه نبوده است.
وی در ادامه اظهار داشت: به عنوان مثال در یکی از قسمت‌ها روایت زندگی زنی در شمال را داریم که با جمع کردن زن‌های افراد خود به انجام فعالیت‌هایی همچون پاک کردن سبزی و بسته‌بندی کردن آنها پرداخته و از این راه به درآمدزایی رسیده است. یا همچنین در قسمتی دیگر شاهد روایت زندگی خانم دیگری در سیستان بلوچستان هستیم که در حال آموزش شیوه کارآفرینی به افراد است. علاوه براین، قسمت آخر این مجموعه که کارگردانی آن را هادی معصوم دوست برعهده داشته، داستان فردی را می‌بینیم که آدم‌هایی که از قدرت بالایی برخوردارند را جمع کرده و آنها را به عنوان محافظ شخصی آموزش می‌دهد. به نوعی احتمالا اگر این افراد هدایت نمی‌شدند، به خاطر زور بازوی که از آن بهره می‌برند، ممکن بود که برای آنها حاشیه درست شود. ولی با هدایت این آدمی که همچین فکری به سرش زده، این آدم‌ها هم شغل پیدا کرده، هم اینکه از زور بازوی خود به نحوه درستی استفاده می‌کنند.
مطهر در ادامه افزود: در واقع می‌خواهم بگویم، این آدم‌های معمولی در سیستان و بلوچستان، شمال، کرمان، یزد، مشهد، تهران، هرکدام با انجام کارهای مختلف اقدام به درآمدزایی کرده و شرایط را بهبود می‌بخشند. کل مجموعه درباره این مدل آدم‌ها بوده که در اطراف خود می‌بینیم. به نوعی هرکدام از آدم‌هایی که از کنارشان رد می‌شویم، ممکن است زندگی آنها ارزش مستند شدن را داشته باشد.
این تهیه‌کننده در بخش دیگری از صحبت‌هایش در پاسخ به این پرسش که آیا استفاده از کارگردان‌های مختلف در هر قسمت سبب ناهماهنگی کلی مجموعه نمی‌شود، گفت: سه عنصر مشترک در این مجموعه وجود دارد که سبب شده چنین اتفاقی برای آن رخ ندهد و کار، استانداردهای لازم را داشته باشد. اولا رضا سورانی که کارگردانی قسمت اول این مجموعه را برعهده داشته، ناظر کیفی کل اثر است. همچنین مدیر تولید و برنامه‌ریز کار نیز در همه قسمت‌ها ثابت هستند. آخرین مورد نیز حضور تهیه‌کننده ثابت برای کل پروژه است.
مطهر در ادامه بیان کرد: روند کار به صورتی بود که ابتدا سوژه‌ها از سوی افراد به ما ارائه می‌شد و ما بعد از بررسی از بین آنها موضوعاتی را انتخاب می‌کردیم. دوم به همه افراد می‌گفتیم که مجموعه ما باید نریشن محور باشد، این میزان جلسه گرفته شود و قاب دوربین‌تان نیز به این صورت باشد و مواردی از این دست را هماهنگ می‌کردیم. بر همین اساس و باتوجه به متریال‌هایی که ارائه دادیم، این اتفاق رخ داد که فیلم‌ها شبیه هم باشند.
وی افزود: علی‌رغم اینکه سلیقه کارگردان‌ها در هر قسمت اعمال می‌شود، ولی فیلم‌ها در 13 قسمت و درکنار هم معنی پیدا می‌کنند. این موضوع از درست شدن باند و رج زدن جلوگیری می‌کند. علاوه بر این سبب می‌شود تا کارگردانان برای هر قسمت احترام خاصی قائل باشند و همه انرژی خود را بگذارند تا فیلمشان از قسمت‌های دیگر مجموعه، بهتر دیده شود. بنابراین همه حداکثر انرژی خود را می‌گذارند.
