علائم بیماری کبد چرب و روش‌های درمان آن

بیماری کبد چرب چیست؟

بیماری کبد چرب به حالتی گفته می‌شود که چربی در بدن‌تان ذخیره می‌شود.

دو نوع اصلی از بیماری کبد چرب وجود دارد:

• بیماری کبد چرب غیرالکلی (NAFLD)
• بیماری کبد چرب الکلی
• بیماری کبد چرب غیرالکلی (NAFLD)

بیماری کبد چرب غیرالکلی یا NAFLD نوعی بیماری کبد چرب است که با مصرف الکل ارتباطی ندارد. دو نوع از این نوع کبد چرب وجود دارد:

1. کبد چرب ساده که در این نوع بیماری کبد چرب، شما چربی در کبد خود دارید اما التهاب یا آسیب کمی به سلول‌های کبدی شما وارد شده است. کبد چرب ساده معمولاً به‌اندازه کافی خطرناک نمی‌شود که باعث آسیب یا عوارض کبدی شود.
2. استئاتا هپاتیت غیرالکلی (NASH) که در آن التهاب و آسیب سلول‌های کبدی و همچنین چربی در کبد شما وجود دارد. التهاب و آسیب سلول‌های کبدی می‌تواند باعث فیبروز یا زخم شدن کبد شود. NAFLD ممکن است به سیروز یا سرطان کبد منجر شود.

• بیماری کبد چرب الکلی

بیماری کبد چرب الکلی ناشی از مصرف زیاد الکل است. کبد شما بیشتر الکلی را که می‌نوشید تجزیه می‌کند، بنابراین می‌تواند از بدن شما خارج شود؛ اما روند تجزیه آن می‌تواند مواد مضر ایجاد کند. این مواد می‌توانند به سلول‌های کبد آسیب وارد کنند، التهاب در کبد شما را بیشتر کرده و دفاع طبیعی بدن را تضعیف می‌کنند. هرچه الکل بیشتری بنوشید، به کبد آسیب می‌رسانید. بیماری کبد چرب الکلی اولین مرحله از بیماری کبد مرتبط با الکل است. مراحل بعدی هپاتیت الکلی و سیروز است. تنها نکته مهم داشتن برنامه درست از  مدیریت درمان است.

چه کسی در معرض بیماری کبد چرب است؟

محققان علت کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) را نمی‌دانند؛ اما این اثبات‌شده که در افرادی شایع‌تر است که آن‌ها دیابت نوع 2 داشته باشند و یا چاق باشند. یا افرادی که از نظر سنی میان‌سال یا بزرگ‌تر هستند (اگرچه کودکان نیز می‌توانند آن را بگیرند). اگر چربی زیادی در خون مانند کلسترول و تری گلیسیرید در خون‌دارید یا فشارخون بالا داشته باشید و همچنین اگر برخی داروهای خاص مانند داروهای کورتیکواستروئید و برخی داروهای سرطانی مصرف کنید.همچنین بعضی از اختلالات متابولیک، ازجمله سندرم متابولیک شمارا در معرض بیماری کبد چرب قرار می‌دهد.

توجه داشته باشید که اگر کاهش سریع وزن‌دارید یا عفونت‌های خاصی مانند هپاتیت C داشته باشید در معرض این نوع بیماری قرار می‌گیرید.

علائم بیماری کبد چرب

هر دو بیماری کبد چرب الکلی و غیرالکلی معمولاً بیماری‌های خاموش هستند که علائم کمی دارند و یا ممکن است علامتی نداشته باشند. اگر علائمی دارید، ممکن است احساس خستگی یا ناراحتی در سمت راست بالای شکم داشته باشید. علائم سیروز، وضعیتی که باعث می‌شود پوست و سفیدی چشم شما زرد شود.

چگونه بیماری کبد چرب تشخیص داده می‌شود؟

ازآنجاکه اغلب علائمی وجود ندارد، یافتن بیماری کبد چرب آسان نیست و نیاز به آزمایش خون هست.

معاینات بدنی

آزمایشات مختلفی ازجمله آزمایش خون و تصویربرداری و بعضی اوقات بیوپسی.

هنگام مراجعه به پزشک به‌عنوان بخشی از پرونده پزشکی، پزشک از شما در مورداستفاده از الکل سؤال خواهد کرد تا متوجه شود که آیا چربی موجود در کبد شما نشانه بیماری کبد چرب الکلی یا کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) است. وی همچنین از شما می‌پرسد که کدام داروها را شما مصرف می‌کنید تا سعی کند تشخیص دهد آیا دارویی باعث ایجاد NAFLD شما می‌شود یا خیر.

در طی معاینه بدنی، پزشک بدن شمارا معاینه می‌کند و وزن و قد شمارا بررسی می‌کند. پزشک شما به دنبال علائم بیماری کبد چرب مانند:

کبد بزرگ‌شده

شما به‌احتمال‌زیاد آزمایش خون‌خواهید داشت، ازجمله آزمایش و سونوگرافی برای عملکرد کبد. در بعضی موارد ممکن است آزمایشات تصویربرداری نیز انجام شود، مانند آزمایش‌هایی که چربی موجود در کبد و سفتی کبد را بررسی می‌کنند. سفتی کبد می‌تواند به معنای فیبروز باشد که باعث زخم شدن کبد می‌شود. در برخی موارد ممکن است شما نیز به تائید بیوپسی کبد برای تأیید تشخیص و بررسی اینکه آسیب کبد چقدر بد است، نیاز داشته باشید.

درمان بیماری کبد چرب

پزشکان کاهش وزن را برای کبد چرب غیرالکلی توصیه می‌کنند. کاهش وزن می‌تواند باعث کاهش چربی در کبد، التهاب و فیبروز شود. اگر پزشک فکر می‌کند که یک داروی خاص عامل بیماری کبد چرب شماست، باید مصرف آن دارو را قطع کنید؛ اما قبل از قطع دارو با پزشک خود مشورت کنید. ممکن است لازم باشد که به‌تدریج از داروی خود استفاده کنید و به‌جای آن ممکن است داروی دیگری جایگزین شود. با استفاده از اپلیکیشن "راحت دارو" میتوانید سوابق دارویی خود را همیشه در دست داشته باشید.

هیچ دارویی که برای درمان بیماری کبد چرب تأیید نشده باشد، وجود ندارد. تحقیقاتی انجام می‌شود تا نشان دهد که آیا یک داروی خاص دیابت یا ویتامین E می‌تواند کمک کند یا نه.

مهم‌ترین بخش درمان بیماری کبد چرب الکلی، متوقف کردن نوشیدن الکل است. اگر در انجام این کار به کمک نیاز دارید، یک درمانگر را ببینید یا در یک برنامه ترک الکل شرکت کنید. داروهایی نیز وجود دارد که می‌تواند به شما کمک کند الکل را ترک کنید به این صورت که یا میل به الکل را در شما کاهش می‌دهد، یا با نوشیدن الکل احساس بیماری به شما دست می‌دهد.

هر دو بیماری کبد چرب الکلی و غیرالکلی (استاتاتهپاتیت غیرالکلی) می‌توانند منجر به سیروز شوند. پزشکان می‌توانند مشکلات پزشکی ناشی از سیروز را با داروها، عمل‌ها و سایر اقدامات پزشکی معالجه کنند. اگر سیروز به نارسایی کبد منجر شود، ممکن است به پیوند کبد احتیاج داشته باشید.

استفاده از برخی تغییرات در شیوه زندگی برای کمک به بهبود بیماری کبد چرب

اگر شما هر یک از انواع بیماری کبد چرب رادارید، برخی از تغییرات سبک زندگی وجود دارد که می‌تواند به شما کمک کند:

• داشتن یک رژیم غذایی سالم
• محدود کردن مصرف نمک و شکر
• خوردن مقدار زیادی میوه، سبزی‌ها و غلات کامل
• واکسیناسیون در مورد هپاتیت A و B، آنفولانزا و بیماری پنوموکوکی
• کاهش وزن و کاهش چربی با انجام ورزش منظم
• مصرف صحیح دارو تحت نظر پزشک

اگر به همراه کبد چرب به هپاتیت A یا B مبتلا شوید، به احتمال زیاد منجر به نارسایی کبد خواهد شد. افراد مبتلا به بیماری مزمن کبدی بیشتر به عفونت مبتلا می‌شوند، بنابراین دو واکسن دیگر نیز مهم هستند.

همچنین به خاطر داشته باشید که مصرف برخی از دارو‌های گیاهی می‌تواند به کبد شما آسیب برساند.