ایلنا بررسی کرد:
حل مشکل کم‌آبی سمنان راهی جز انتقال آب ندارد؟
در حال حاضر حدود ۶۰ میلیون و ۲۰۸ هزار و ۲۰۶ متر مکعب آب وارد شبکه‌های توزیع استان سمنان می‌شود که نزدیک ۱۱.۶ درصد یعنی ۷ میلیون متر مکعب آن هدر می‌رود، قائدتا اگر ۷ میلیون متر مکعب صفر هم بشود قادر نخواهیم بود کم آبی را حل کنیم.
به گزارش خبرنگار اقتصادی ایلنا، هفته گذشته عیسی کلانتری، رییس سازمان محیط زیست در نامه‌ای به وزیر نیرو با انتقال آب خزر به کویر مرکزی ایران موافقت کرد. در متن این نامه آمده: اجرای پروژه انتقال آب دریای خزر به کویر بلامانع بوده و ضوابط اجرایی زیست محیطی مورد نظر براساس تفاهم صورت گرفته در صورت‌جلسه کمیته ارزیابی ظرف مدت یک‌ماه به وزارت نیرو ابلاغ خواهد شد.
وزیر نیرو در این خصوص گفته است: طبق قانون، پروژه‌های منابع آب در مرحله اول نیازمند تخصیص آب است که تخصیص اولیه بوده و توسط وزارت نیرو انجام می‌شود و بر مبنای نیازی که وجود دارد، یک موافقت اولیه صورت می‌گیرد. بعد از این مرحله، مسئولیت قانونی با سازمان حفاظت از محیط‌زیست است تا مجوز زیست محیطی بدهد؛ یعنی یا مخالفت کند، یا موافقت کند و یا موافقت مشروط بدهد. بعد از این مرحله باز دوباره وزارت نیرو است که باید تخصیص اولیه را به مجوز تبدیل کند و باید این مراحل دنبال شود.خوب است که بدانیم این سه مرحله در عرض هم نیستند؛ در خصوص انتقال آب به فلات مرکزی مجوز اولیه‌ای که وجود دارد مربوط به سال ۱۳۹۱ است و بعد آن سازمان محیط زیست برابر روال بررسی کردند.
به گفته اردکانیان تا سال ۹۶ هیچ علامتی وجود ندارد و طرف حساب هم مجری طرح است. سازمان محیط‌زیست در سال ۹۶ یک مجوز مشروط داده و چون شرایطش عملی نبوده، این کار انجام نشده است. در سال ۹۷ مجددا مجوز مشروط صادر شده و اتفاق امروز نه موافقت با طرح است و نه موافقت مشروط، بلکه جلسه‌ای با حضور مدیران سازمان حفاظت محیط زیست تشکیل شده و یک سلسله اطلاعات جدید خواستند تا انجام شود و بعد بررسی کنند؛ یعنی کار هنوز در مرحله‌ای است که قبلا هم بوده است.
پیشتر بهروز مرادی مدیرعامل شرکت توسعه آب و نیروی ایران نیز با بیان اینکه تخصیص آب از خزر به سمنان تصمیم حاکمیتی است، گفته بود: تمام موارد لحاظ شده و هیچ راهی جز انتقال آب نبوده است، استان سمنان اولین استانی است که کلیه چاه‌های غیرمجاز مسدود شده و تمام راه‌های صرفه جویی آب را رفته‌اند و در نهایت وزارت نیرو به این تصمیم رسیده است.
این درحالی است که برخی کارشناسان و صاحبنظران این پروژه را بیشتر سیاسی می‌دانند و برخی دیگر معتقدند با کاهش هدر رفت می‌توان مشکل تامین آب را حل کرد و انتقال آب را که منجر به تخریب جنگل و چالش‌های اجتماعی می‌شود، از دستور کار خارج کرد.
علی سیدزاده درباره اینکه آیا می‌توان به جای انتقال آب با حل موضوع هدررفت مشکل کم آبی فلات مرکزی را رفع کرد، به ایلنا گفت: هدررفت یک موضوع تخصصی است که طی برنامه بلند مدت باید جلوی آن را گرفت به یکباره نمی‌توان ظرف یک سال هدر رفت یک کشور را صفر کرد، ممکن است با جلوگیری از هدررفت یک حجمی به منابع آب اضافه شود اما نمی‌توانیم شبکه شهر را کن‌فیکون کنیم و تمام لوله‌ها را تعویض کنیم.
وی افزود: باید در برنامه میان مدت و درازمدت هدر رفت را کم کنیم، شهر امروز کمبود منابع آبی دارد، نمی‌توانیم با حل هدر رفت مشکل را حل کرد، هدر رفت به مرور زمان و با اصلاح، بازسازی لوله‌ها و تعویض کنتورها در برنامه 5 تا 10 ساله امکان‌پذیر است و نیاز به مطالعه دارد.
مدیر کل دفتر مدیریت مصرف خدمات مشترکان و نظارت بر کاهش هدر رفت آب شرکت آب و فاضلاب کشور تصریح کرد: جنس هدررفت به گونه‌ای است که به سرعت نمی‌توان آن را کم کرد، بنابراین شاید در کوتاه مدت راهکارهای دیگری مثل انتقال آب پاسخگو باشد.
وی ادامه داد: اقدامات ما برای کاهش هدررفت متناسب با اعتبارات ما بوده است، از 34 درصد به 25 درصد رسیدیم، اگر اعتبارات و بودجه افزایش یابد اقدامات شدت داده می‌شود، اگر متناسب با نیازها در شبکه توزیع هزینه کرده و جلوی نشت آب و هدر رفت را بگیریم شاید میان مدت به ایده‌آل برسیم.
سیدزاده اظهار داشت: تاکنون بیشتر نگاه‌ها، نگاه تامین بوده و در سنوات گذشته به حوزه‌های هدررفت توجه جدی نمی‌شد اخیرا بیشتر در دستور کار قرار گرفته که نیازمند شتاب بخشیدن است.
وی یادآور شد: در هر حال باید مطالعه شود چه میزان آب از روش جلوگیری از هدررفت ذخیره می‌شود اگر این میزان آب نیازهایمان را پاسخ می‌دهد، باید پروژه انتقال آب را متوقف کرد ولی اگر با وجود کاهش هدررفت نیاز آبی تامین نشود شاید باید به انتقال آب فکر کنیم، همه مباحث نیاز به مطالعه دارد، نمی‌توان صرف یک نظر و سلیقه در این مورد صحبت کرد، باید تمام مسائل کاملا سنجیده شود و در نهایت یک گزینه بهینه انتخاب شود، نیاز آبی خیلی از مناطق ایران بیشتر از آن چیزی است که حتی اگر جلوی هدر رفت را بگیریم، حل شود، اما در هر حال هدررفت موضوعی است که اگر رها شود خاصیت افزایشی دارد یعنی اگر کم نشود یکباره زیاد می‌شود بنابراین باید کنترل شود.
وی در ادامه گفت: در حال حاضر حدود 60 میلیون و 208 هزار و 206 متر مکعب آب وارد شبکه‌های توزیع استان سمنان می‌شود که نزدیک 11.6 درصد یعنی 7 میلیون متر مکعب آن هدر می‌رود، قاعدتا اگر 7 میلیون متر مکعب صفر هم بشود قادر نخواهیم بود کم آبی را حل کنیم.
مدیر کل دفتر نظارت بر کاهش هدر رفت آب شرکت آب و فاضلاب کشور تاکید کرد: درست است که شبکه‌های توزیع نیاز به تعویض و ترمیم دارند اما با توجه به خشکسالی‌های آتی نیاز آبی به مراتب بیشتر است. حتی اگر بتوانیم با اقداماتی هدررفت را به سطوح 4 تا 5 درصد هم برسانیم باز هم بعید است که باعث شود بی‌نیاز از منابع آبی جدید باشیم.ضمن اینکه نباید فراموش کرد بیشتر هدررفت مربوط به کشاورزی است.
