نباید از دانشگاه نفع فردی ببریم

غلامرضا غفاری، معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم در گفتگو با خبرنگار ایلنا، درباره تاثیرات اجتماعی اربعین گفت: تاثیرات این رویداد را می‌توان از دو جنبه مورد توجه قرار داد؛ اولین تاثیر این رویداد برای جامعه‌ای است که خودش در این حرکت مشارکت می‌کند. رویداد اربعین طبیعتا دارای یک انسجام نظامی، تعاملات، ارتباطات بین مجموعه‌ای است که در آن شاهد حضور جوامع متعدد، قومیت‌ها و افکارهای مختلف هستیم. این همّیت و تعامل که در رویداد اربعین می‌بینیم و اثری که به لحاظ روانی و اجتماعی روی جمعیت مشارکت کننده دارد، محل تامل و قابل توجه است.

وی ادامه داد: رخداد اربعین آثار و پیامدهای مثبت زیادی می‌تواند در پی داشته باشد. به عنوان مثال ما در این رویداد شاهد یک نوع همدلی، ممارست و مدارا در بین جمعیت‌ها و گروه‌های مختلف هستیم و این در جای خود قابل توجه است.  وجه دوم رویداد اربعین جمعیت دیگری است که شاهد این جمعیت و راهپیمایی هستند و قطعا  این اقدام روی آنها تاثیر گذار خواهد بود.

غفاری درباره ایجاد فرهنگ سازی لازم برای رخداد اربعین گفت: ما همچنان بر این باوریم که حتی در بخش‌های دانشگاهی این حرکت همچنان یک حرکت مردمی باقی بماند. اربعین حرکتی است که بین دو کشور ایران و عراق با قوانین و الزامات خاص هر کشور انجام می‌شود و طبیعتا افراد را یک قدری وارد فرآیند بروکراسی اداری می‌کند. اما مهم این است که افراد کارشان را از روی انگیزه و نیتی که دارند انجام دهند و این وجهه مردمی کار باید حفظ شود که البته تاکید ما نیز همین است.

معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری درباره اجرای طرح اخلاق مدار در دانشگاه‌ها گفت: یکی از بحث‌هایی که در خصوص دانشگاه‌ها مطرح می‌شود این است که دانشگاه باید در کنار کارهایی که به عهده دارد ابعاد اجتماعی و اخلاقی هم داشته باشد. به این معنا که دانشگاه باید متوجه آن مسئولیت اجتماعی باشد که در درون و بیرون دانشگاه رخ می‌دهد.

وی اضافه کرد: وقتی به شکل عام به مهم‌ترین هدف و کارویژه دانشگاه‌ها نگاه می‌کنیم درمی یابیم که دانشگاه می‌تواند به ارتقا کیفیت زندگی شهروندان کمک کند. وقتی ارتقا کیفیت زندگی شهروندان مطرح می شود، صرفا آن وجوه مادی بحث شهروندی مطرح نیست بلکه اخلاق شهروندی این است که شهروندان آگاهی لازم را نسبت به حقوق خودشان و نیز تکالیف و وظایفی که معطوف آنها هست، آگاه باشند.‌ این تکالیف و وظایف به صورت کاملا مشخص در قانون مطرح شده اما علاوه بر اینها ما یک سری وظایف را هم داریم که عمدتا ریشه و منشا آنها به اخلاق برمی‌گردد. نشست‌ها و همایش‌هایی که دراین زمینه برگزار می‌شود کمک می‌کند این نوع قوانین اهمیت بیشتری یابند و کدهای اخلاقی مورد توجه افراد قرار بگیرد.

غفاری گفت: ما نباید فعالیت‌ها را محدود به نفع شخصی و فردی خودمان کنیم بلکه باید نفع  جمعی و فرا فردی را در نظر بگیریم. به تعبیر دیگر نباید از دانشگاه را نفع فردی بدانیم بلکه دانشگاه یک مجموعه و یک نهاد باید کسب سودمندی‌ها و نفع‌های اجتماعی و فرا فردی است.

معاون فرهنگی در پاسخ به این سوال که در حال حاضر دانشگاه‌ها تلاش می‌کنند در زمینه اقتصاد و صنعت راهکار ارائه دهند، در حال حاضر وظایف دانشگاه‌ها و وزارت علوم در این خصوص چیست؟ گفت: قطعا دانشگاه و وزارت علوم با مجموعه‌هایی که به بحث آسیب‌های اجتماعی ورود می‌کنند، ارتباط دارد، مانند شورای اجتماعی کشو، مرکز مبارزه با مواد مخدر و حتی قاچاق کالا که از جمله نهادهایی هستند که وزارت علوم با آنها پیوندهای زیادی برای جلوگیری از آسیب‌های اجتماعی داشته و دارد.

وی اضافه کرد: در سال‌های گذشته بخشی از فعالیت‌های دانشگاهی با همکاری این نهادها اجرایی شد بخشی از این فعالیت ها که در دانشگاه انجام می‌شد متناسب با نیازها و نیز نگاهی بود که شورای اجتماعی کشور و ستاد مبارزه با مواد مخدر در زمینه آسیب‌های اجتماعی داشته‌اند. در هماهنگی و در پاسخ این نیازها و نکاتی که آنها در حوزه آسیب‌های اجتماعی داشته‌اند، همکاری‌های پیوسته‌ای داشتیم و تفاهم‌نامه‌هایی را با آنها امضا کرده‌ایم.

غفاری تصریح کرد: به عنوان مثال در حوزه  مبارزه با مواد مخدر در دانشگاه‌ها جشنواره عکس و فیلم کوتاه را برگزار کردیم که جهت گیری‌ آن در واقع ارائه طرح و هنر از سوی دانشجویان در زمینه آسیب‌های اجتماعی بوده است. هدف جشنواره این بود که ذهن دانشجویان با هنر به سمت آسیب‌ها معطوف شده و به آنها آگاهی دهد. در واقع تلاش کردیم از هنر برای آگاهی دادن به دانشجویان در زمینه آسیب‌های اجتماعی استفاده کنیم و در آنها این حساسیت را ایجاد کنیم که در مقابل آسیب‌ها و رفتارهای پرخطر آگاهی داشته باشند. پس از آن یک جشنواره دیگری به نام هنر دیجیتال با همکاری دانشگاه هنر و با حمایت مالی وزارت کشور برگزار کردیم که به مسائل و آسیب‌های اجتماعی در قالب و ابعاد مختلف هنر می‌پرداخت.