محمدرضا شجریان و آثار ماندگار او+صوت و عکس‌

به گزارش خبرنگار ایلنا، امروز یکم مهرماه زادروز محمدرضا شجریان است. او به سال ۱۳۱۹ در شهر مشهد زاده شد. محمدرضا شجریان که حال چند سالی است به دلیل بیماری از فضای موسیقی دور است، فعالیت خود را از اواخر دهه چهل آغاز کرد.

پدر محمدرضا شجریان که قاری قرآن بود او را از 8 سالگی تعلیم داد. محمدرضا شجریان در سال 1336  زمانی که برای تحصیل به دانشسرای مقدماتی مشهد رفت، همزمان با تلاوت قران آثاری بی‌کلام را برای رادیو خراسان اجرا کرد و پس از دریافت دیپلم از دانشسرای عالی به استخدام آموزش و پرورش درآمد و چند پس از این اتفاق به تهران منتقل شد.

مهاجرت او به تهران او را به موسیقی نزدیک‌تر کرد و باعث شد او برای آموختن آواز نزد اسماعیل مهرتاش برود که البته همزمان با این رویه خوشنویسی می‌کرد و سنتور می‌آموخت.

عکسی کمتر دیده شده از شجریان و خانواده‌اش در جوانی

شجریان با اولین معلم موسیقی خود در سال ۱۳۳۶ زمانی آشنا شد که برای تحصیل به دانشسرای مقدماتی مشهد رفته بود. او دو سال بعد علاوه بر تلاوت قرآن، برای رادیو خراسان آواز‌های بدون موسیقی اجرا می‌کرد. صدای او اولین بار در پاییز سال 1346 در برنامه «برگ سبز شماره ۲۱۶» شنیده شد. البته در آن مقطع او را با نام سیاوش بیدکانی می‌شناختند، زیرا پدر او مایل بود نام شجریان به عنوان قاری قرآن شنیده شود. شجریان پدر، در سال 1350 به خوانندگی فرزندش رضایت داد و محمدرضا شجریان پس از این اتفاق با نام اصلی به فعالیت‌های هنری پرداخت. او در سال 1350 با فرامرز پایور آشنا شد و آموزش سنتور و ردیف آوازی «صبا» را نزد وی آغاز کرد.

شجریان آموزش سبک آوازی «طاهرزاده» را از سال ۱۳۵۱ نزد نور علی برومند آغاز کرد و در سال ۱۳۵۲ نیز با عبدالله دوامی آشنا شد و ردیف آوازی وی را آموخت. او در همان سال در کنار هنرمندان بی‌نظیر موسیقی سنتی ایران مانند محمدرضا لطفی، حسین علیزاده، جلال ذوالفنون و ناصر فرهنگ‌فر به عضویت مرکز حفظ و اشاعه موسیقی به سرپرستی داریوش صفوت پیوست.

عکسی دیگر از استاد به همراه خانواده‌اش

محمدرضا شجریان که تا پیش از انقلاب در رادیو ملی فعال بود مانند دیگر هنرمندان هم نسلش پس از واقعه 17 شهریور آنجا را ترک کرد و به همراه محمدرضا لطفی و با حمایت هوشنگ ابتهاج کانون «چاووش» را بنیان گذاشت.

شجریان با کانون چاووش که اکثر اعضای آن از گروه «شیدا» و «عارف» بودند، آثار بسیاری را خواند که تعداد زیادی از آن‌ها محتوای انقلابی و ملی داشتند. «شب نورد» یا (برادر نوجوونه) از چاووش ۲ و «سپیده یا ایران‌ای سرای امید» و «ایرانی به سر کن خواب مستی» از چاووش۶، «همراه شو عزیز» و «ایران خورشیدی تابان دارد» از چاووش، از جمله این آثار هستند.

احمد عبادی، لطف‌اله مجد و محمدرضا شجریان

محمدرضا شجریان در سال‌های پس از انقلاب علاوه بر تربیت و تعلیم شاگردانش با هنرمندان بسیاری همکاری کرد و آثار ماندگاری را به جا گذاشت. او طی سال‌های فعالیتش در عرصه موسیقی علاوه بر برگزاری کنسرت‌های داخلی و برون‌مرزی و ابداع سازهای مختلف، بیش از پنجاه آلبوم‌های منتشر کرد که «بیداد»، «دود عود»، «شب وصل»، «طریق عشق»، «دستان»، «جام تهی»، «یاد ایام»، «معمای هستی»، «رسوای دل» برخی از آنهاست.

محمدرضا شجریان و زنده‌یاد پرویز مشکاتیان در جوانی

در ادامه چند  اثر را با صدای استاد شجریان می‌شنویم؛

«از خون جوانان وطن» با شعری از عارف قزوینی از آلبوم «بهار دلکش»

تصنیف «دل تنگ من» از آلبوم «معمای هستی»؛

تصنیف «ای یوسف خوشنام ما» از آلبوم «دود عود»؛