آموزش الکترونیکی در مدارس و ضرورت آن چیست؟

در سامانه آموزش مجازی LMS می‌دانیم که یکی از اهداف عالی نظام تعلیم و تربیت، افزایش کیفیت یادگیری دانش‌آموزان و رشد علمی و فرهنگی آنان است. استفاده از آموزش الکترونیکی در مدارس و فناوری‌های نوین آموزشی و بهره‌گیری از آنها در مراکز آموزشی، هرچند که نمی‌تواند یگانه ابزار مقابله با تهدیدها و رهایی از امواج خروشان تغییرات پرشتاب جامعه بشری باشد، اما به موسسات نوید می‌دهد که با استفاده مستمر از این فناوری، حداقل یک گام جلوتر از رقبای خود حرکت کنند.

امروز شکل سنتی کلاس‌های درس رو به افول است. روز به روز بر تعداد مدارس هوشمند افزوده می‌شود. مدارس هوشمند مدارسی هستند که با داشتن امکانات ارتباطی کافی و با اتصال به شبکه‌های ملی و جهانی، دسترسی معلم و دانش‌آموز را به منابع عظیم علمی و محتوای آموزشی فراهم می‌کنند.

آموزش الکترونیکی در مدارس به کمک رایانه از طریق شبکه‌هایی مانند اینترنت، اینترانت و به صورت چند رسانه‌ای انجام می‌شود. به عبارت دیگر، محتوای برنامه‌های درسی با استفاده از صدا، تصویر، متن، فیلم و… ارائه می‌شود. سامانه آموزش مجازی امکان بهره‌گیری از تعامل و ارتباطات دوسویه و چند سویه بین معلم و شاگرد و نیز بین شاگردان، کیفیت فرآیند یاددهی یادگیری را به بالاترین سطح خود می‌رساند.

با پیشرفت فوق العاده ای که در سال های اخیر شاهد آن بودیم، تعجب برانگیز نیست که آموزش الکترونیک بتواند دنیای آموزش و پرورش را زیر و رو کند. اگر شما در حال حاضر در حال مدیریت یا کار در یک موسسه آموزشی سنتی باشید، چنین مسئله ای ممکن است شما را کمی نگران کند، اما واقعا نباید اینگونه باشد.

نقش آموزش الکترونیک جایگزین آموزش سنتی در کلاس درس نیست، بلکه نقش مکمل آن را دارد. آموزش الکترونیکی برای آن دسته از افرادی که، به دلایلی مانند محدودیت های زمانی و مکانی و یا به دلیل هزینه، امکان یادگیری سنتی و معمول را ندارند، فرصت های یادگیری فراهم می کند.

در حقیقت، نه تنها موسسات آموزشی سنتی با خدمات آموزش الکترونیکی پیشرفت می کنند، بلکه اغلب آن ها با آغوشی باز آموزش مجازی را به خودی خود می پذیرند، و دوره های آموزش مجازی اجرا می کنند.

مزایای یادگیری و آموزش الکترونیکی در مدارس

امروز با پیدایش آموزش الکترونیکی در مدارس ، تصورات قبلی در زمینه نیاز به امکانات فیزیکی بسیار برای امر آموزش و یادگیری در سطح عمومی و آموزش عالی متحول و دگرگون شده است اکنون با به صحنه آمدن مراکز آموزش الکترونیکی، امکان یادگیری در هر زمینه‌ای، برای هر فردی و در هر زمان و مکانی به صورت مادام‌العمر فراهم است.

از این جمله مزایای آموزش الکترونیکی این موارد قابل ذکرند:

-کاهش استرس‌ها و فشارهای روانی در دانش‌آموزان از طریق گسترش یادگیری‌های تعاملی، فردی و مجازی

-تحقق عدالت آموزشی از طریق گسترش دسترسی به دامنه وسیعی از محتوای الکترونیکی

-افزایش مشارکت معلمان و دانش‌آموزان در فرآیند تعلیم و تربیت و تولید محتوای بومی و محلی

-افزایش امکان نظارت و کنترل دقیق یادگیری دانش‌آموزان و ارزشیابی از آموخته‌های آنان از طریق سامانه آموزش مجازی LMS و ارزشیابی مجازی و…

چالش ها و موانع آموزش الکترونیکی در مدارس

مهم‌ترین چالش‌هایی که بر سر راه آموزش الکترونیکی (LMS) در ایران وجود دارد عبارتند از:

1) کمبود زیرساخت‌های فنی و مخابراتی

2) نیاز مخاطبان به سواد رایانه‌ای

3) لزوم تهیه محتوای الکترونیکی

4) محدود بودن مدرسان راغب به کار در این حیطه

5) لزوم سرمایه‌گذاری در زمینه فناوری اطلاعات

6) نبود نیروی انسانی آموزش دیده و مناسب

7) نبود ارتباط چهره به چهره بین مدرس و دانش‌آموز

8) بومی نبودن محتوای آموزشی

9) لزوم تایید محتوای دوره‌ها توسط سازمان‌ها و ادارات

10) وجود نظام آموزشی متمرکز و یکسویه در برنامه‌ریزی‌های آموزشی و درسی

11) نبود شبکه‌ای واحد در سطح کشور، برای حمایت از پشتیبانی

نقش آموزش الکترونیکی در یادگیری و بهبود آموزش معلمان

شواهد به دست آمده از بررسی‌های تحقیقاتی نشان از آن دارد که فنون تدریس و نوع تفکر معلمان، بر بکارگیری آموزش الکترونیکی در مدارس (LMS) و در نتیجه پیشرفت دانش‌آموزان تاثیر بسزایی دارد.

دانش معلمان

روش بکارگیری آموزش الکترونیکی در کلاس درس تحت تاثیر دانش معلمان درباره تحت تاثیر دانش معلمان درباره موضوع مورد تدریس و نیز ارتباط فناوری اطلاعات با آن قرار دارد. بعضی از معلمان منابع فناوری اطلاعات را که به موضوع درسی خاصی مربوط است، انتخاب می‌کنند.

شواهد نشان می‌دهد، وقتی معلمان دانش خود را در زمینه موضوع درس و شیوه یادگیری دانش‌آموز به کار می‌بندند، به کارگیری فناوری اطلاعات بیشترین اثر مستقیم را برپیشرفت شاگردان می‌گذارد.

دانش مربوط به فن معلمی

باورها و ارزش‌های مربوط به فن آموزش یا روش تدریس معلم نقش مهمی در شکل دادن به فرصت‌های یادگیری از طریق فناوری ایفا می‌کند.

اعتماد معلمان در به کارگیری فناوری اطلاعات

اگر معلم سازماندهی دانش‌آموزان را بر مبنای فعالیت‌های مبتنی بر فناوری اطلاعات تنظیم کند، کارایی گروهی و فردی دانش‌آموزان نیز می‌تواند به موازات آن بیشتر باشد.

سازماندهی

اگر معلمان نتوانند تشخیص دهند که اتخاذ رویکردهای جدید تدریس، طرح درس و برنامه درسی، از جمله ضروریات تعامل است، در فرآیند یاددهی – یادگیری محدود خواهد شد.

به نقل از مجله رشد تکنولوژی، فناوری آموزش الکترونیکی به عنوان یکی از دستاوردهای عصر اطلاعات روز به روز گسترش می‌یابد، لذا با توجه به مزایا و معایب آموزش مجازی، لازم است سازمان‌ها و به خصوص مدارس، در استفاده از این فناوری جدی‌ تر بکوشند.

الان که آموزش الکترونیک در حال تبدیل شدن به یک روش محبوب برای تسهیل آموزش است، سیستم مدیریت یادگیری برای مدارس یک موضوع داغ محسوب می شود. با وجود آموزش دانش آموزان در کلاس، خارج از کلاس و در گزینه های خودآموزی، موسسات آموزشی نیازمند راهی برای ساده کردن تمام این اطلاعات در یک مکان هستند. یک سیستم مدیریت یادگیری (LMS) می تواند به کم کردن وظیفه پیچیده ردیابی داده های آموزش با استفاده از یک نرم افزار کمک کند.