تنها محوطه نوسنگی زنجان زیر کشت باغدارها/ تعیین حریم با هدف حفاظت انجام شد

به گزارش ایلنا، بهنام قنبری (سرپرست پروژه تعیین عرصه و حریم تپه خالصه شهرستان خرم دره استان زنجان) گفت: بر اساس فعالیت‌های باستان شناختی در استان زنجان تا به حال به غیر از تپه خالصه محوطه‌ای دیگری که شواهد زندگی بشر در دوران نوسنگی را در بر داشته باشد یافت نشده است.

او افزود: در استان زنجان و منطقه ابهر- خرم دره و به طور کلی حوضه آبریز ابهررود تا بحال تپه خالصه به عنوان تنها محوطه نوسنگی استان زنجان در بررسی‌ها معرفی شده است.

  این باستان شناس، با بیان اینکه در سال ۱۳۸۸ طی یک فصل ۴ ماهه، حمیدرضا ولی پور به کاوش در تپه خالصه پرداخت و اطلاعات ارزشمندی در رابطه با جوامع نوسنگی این منطقه، به باستان شناسی ایران اضافه کرد، اظهار داشت: تپه خالصه، محوطه‌ای کوچک با وسعتی کمتر از نیم هکتار است که ارتفاع آن از سطح زمین‌های اطراف حدود ۲ متر و ابعاد شمال به جنوب و شرق به غرب آن هر کدام ۴۶ متر و مساحت آن ۲۱۱۶ متر مربع است.

وی تصریح کرد: ابعاد امروزی تپه، به سبب عوامل فرسایشی طبیعی و انسانی مانند شرایط جوی، کشاورزی، خاکبرداری و ... تغییر کرده و این موضوع باعث شده تا محوطه شکل اولیه خود را از دست دهد.

او با بیان اینکه بلندترین قسمت تپه، در قسمت مرکزی آن قرار دارد و شیب آن نسبت به زمین‌های اطراف ملایم است خاطرنشان کرد: آسیب‌های فراوان و جبران ناپذیری بر تپه وارد شده است.

سرپرست هیأت باستان شناسی افزود: این آسیب‌ها که بر اثر کاوش‌های غیر مجاز و برداشت خاک آن برای مصارف کشاورزی و عملیات ساختمان سازی صورت گرفته موجب تخریب بخش اعظمی از محوطه شده است.

وی در ادامه تصریح کرد: این وضعیت پس از کاوش ولی پور (باستان شناس ) در محوطه، با سرعت کمتری نسبت به قبل همچنان ادامه دارد.

قنبری افزود: قرار گیری تپه خالصه در میان باغ‌های منطقه و دخل و تصرف کشاورزان محلی باعث شده هر ساله از محدوده تپه به عنوان محلی برای فعالیت‌های باغ داری و تجمیع محصولات استفاده شود که کشاورزان برای انجام این امور هر ساله اقدام به تسطیح بخش‌هایی از این محوطه می‌کنند.

این باستان شناس با اشاره به این نکته که اگر این روند متوقف نشود تا چند سال آینده هیچ اثری از این محوطه ارزشمند باقی نخواهد ماند افزود: در نتیجه با توجه به شرایط نامساعد حفاظتی این تپه ارزشمند، پروژه تعیین عرصه و حریم آن انجام شد تا در نتیجه ارائه ضوابط حفاظتی عرصه و حریم، روند تخریب تپه متوقف شود.

وی با بیان اینکه این پروژه با مجوز پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری انجام شده است گفت: در همین راستا تعداد ۱۰ گمانه آزمایشی عمیق در اطراف تپه ایجاد و کاوش شدند که بر اساس اطلاعات به دست آمده از آنها مشخص شد ابعاد تپه بسیار بزرگ تر از بخش باقی مانده امروز بوده است.