موافقان و مخالفان نمایش آثار مستند و کوتاه در جشنواره فجر
موضوع حضور فیلم‌های مستند و کوتاه انیمیشن در جشنواره فیلم فجر از نکاتی است که نظرات مختلفی درباره آن وجود دارد؛ برخی معتقدند جشنواره فجر که محل تماشای فیلم بلند سینمایی است و بهتر است.
به گزارش ایلنا، موضوع حضور فیلم‌های مستند و کوتاه انیمیشن در جشنواره فیلم فجر از نکاتی است که نظرات مختلفی درباره آن وجود دارد؛ برخی معتقدند جشنواره فجر که محل تماشای فیلم بلند سینمایی است و بهتر است فقط این فیلم‌ها در جشنواره فجر به نمایش درآیند. از سوی دیگر گروهی هم بر این باورند که جشنواره فجر آینه تمام نمای سینمای ایران است و بر این اساس باید فیلم‌های کوتاه و مستند و انیمیشن هم در این رویداد حضور داشته باشند.
حالا این موضوع و همچنین نمایش این آثار در سانس نخست سینمای اهالی رسانه با گروهی از منتقدان و اهالی پیشکسوت رسانه مطرح و نظرات آنان در این زمینه پرسیده شده است.
شاهین امین، جلیل اکبری‌صحت، سعید الهی، بهمن عبداللهی و مجید توکلی به ارزیابی این موضوع در جشنواره پرداختند.
شاهین امین: اصرار مستندسازان را به حضور در فجر درک نمی‌کنم
شاهین امین منتقد سینما با انتقاد از اصرار فعالان حوزه سینمای مستند برای حضور در جشنواره فجر، گفت: این اصراری که مستندسازان به حضور در جشنواره فجر دارند را درک نمی‌کنم، چون واقعا در این رویداد فیلم‌های مستند و کوتاه کمتر دیده می‌شوند.
او ادامه داد: سینماگران این حوزه باید خودشان هم تلاش کنند تا امکانات بیشتری برای نمایش فیلم‌هایشان پیدا کنند. تا به حال ندیده‌ام که مستندسازان تلاش کرده و به عنوان مثال هفته فیلم مستند را به صورت سیار در شهرستان‌های مختلف برگزار کنند، این فعالیت‌ها و البته جشنواره سینما حقیقت بیشتر باعث دیده شدن آثارشان می‌شود.
این منتقد با اشاره به ویژگی‌های مستندهای راه‌یافته به جشنواره فجر، گفت: مسئله‌ای که وجود دارد این است که در جشنواره سینما حقیقت مستندی باید نمایش داده شود که ویژگی‌های سینمایی قابل ارائه‌ای داشته باشد، یعنی به لحاظ روایت و درام و هم به لحاظ تصویر بتواند رقابت کند. امسال فیلم «اسرار دریاچه» که سینمایی‌ترین فیلم جشنواره سینما حقیقت بود توسط هیات انتخابی که خودشان در جشنواره حقیقت این فیلم را در پنج رشته نامزد کردند، انتخاب نشده است و این نقض غرض است.
او افزود: فکر می‌کنم که به جز چند فیلم مستند که از نظر سینمایی قوی باشند، نباید فیلم‌های مستند در جشنواره حضور داشته باشند.
این روزنامه‌نگار درباره پخش مستندها در سانس نخست سینمای اهالی رسانه گفت: اینکه در سانس‌های اول به نمایش این آثار می‌پردازند اقدام خوبی است و خدا را شکر، ولی به نظرم در سینماهای مردمی آنچنان مورد توجه قرار نمی‌گیرند.
سعید الهی: مستندها به همراه فیلم‌های سودای سیمرغ اکران شوند
سعید الهی هم قرعه‌کشی تعیین زمان نمایش فیلم‌های مستند و کوتاه با سایر آثار حاضر در جشنواره را اقدام بهتری دانست و گفت: اگر قرار است قرعه‌کشی انجام شود همه فیلم‌ها در این مسئله سهیم باشند و فیلم کوتاه، انیمیشن و مستند هم در بخش داستانی قرعه‌کشی شوند.
او بیان کرد: اگر این فیلم‌ها به صورت همزمان با فیلم‌های بخش سودای سیمرغ، فیلم‌های مستند، انیمیشن و فیلم کوتاه قرعه‌کشی و در همان ساعات میانه روز نمایش داده می‌شدند، اهالی رسانه در کنار فیلم‌های دیگر به تماشای این آثار می‌نشستند و مشکلی از نظر میزان بازدید وجود نداشت.
مجید توکلی: یک بار برای همیشه تکلیف فیلم مستند و کوتاه در فجر روشن شود
مجید توکلی با اشاره به جایگاه سینمای مستند و فیلم کوتاه در جشنواره فجر، گفت: در ادوار مختلف جشنواره فیلم فجر شاهد بودیم که هر تصمیمی درباره نمایش فیلم‌های مستند و کوتاه اتخاذ شده است مورد هجمه و انتقاد سینماگران این دو حوزه قرار گرفته است. امسال هم این اتفاق رخ داد و پس از قرعه کشی چند نفر از دوستان به این ماجرا اعتراض کردند.
او ادامه داد: معتقدم یک بار برای همیشه باید به صورت جدی در این باره تصمیم‌گیری شود، گویی هیچ مسئولی در دوره‌های مختلف جشنواره فجر نمی‌خواهد مسئولیت این ماجرا را بر عهده بگیرد که نمایش فیلم‌های مستند و کوتاه در این جشنواره باید اتفاق بیفتد یا خیر؟ به همین دلیل هرکسی می‌خواهد از این مرحله عبور کند، شرایطی را برای اکران فیلم‌ها ایجاد می‌کند.
توکلی تاکید کرد: بدون تعارف با توجه به تعریفی که در 40 سال پس از انقلاب در جشنواره فیلم فجر شده است، فیلم‌های مستند و کوتاه در آن جایگاهی ندارند. حال یا تعریف غلطی صورت گرفته است یا به صورت کلی این دو حوزه جایگاهی در این رویداد ندارند و انگار با وصله و پینه آن‌ها را می‌دوزند.
او گفت: فیلمسازان مستند و کوتاه نیز راغب نیستند که فیلمشان به این شکل نمایش داده شود و از بلیت فروشی‌ها هم مشخص است که مردم چنین تعریفی را برای این دو حوزه ندارند و معتقدند که جشنواره سینما حقیقت و فیلم کوتاه محل بهتری برای نمایش آثار مستند و کوتاه است.
توکلی تاکید کرد: امسال هم که این سانس برای نمایش فیلم‌ها انتخاب شده است، اتفاق مبارکی است و هر یک از دوستان که علاقه‌مند باشد می‌توانند در این سانس‌ها مراجعه کرده و به تماشای فیلم‌ها بنشینند.
بهمن عبدالهی: مدیران تنوع را بر سر سفره جشنواره آوردند
بهمن عبداللهی با برشمردن ویژگی‌های مثبت اختصاص سانس‌های اول به فیلم‌های کوتاه و مستند بیان کرد: مدیران به هر دلیل تصمیم گرفتند تنوعی در سفره فیلم‌های جشنواره ایجاد کنند، در این سفره غذا و مصرف اصلی فیلم سینمایی بلند است، بنابراین اختصاص سانس‌های اول هر روز به فیلم‌های کوتاه و مستند نیز کاملا منطقی است چراکه اساسا جشنواره فیلم فجر جشنواره فیلم‌های بلند سینمایی است و نه جشنواره مستند یا فیلم کوتاه.
او تاکید کرد: با این شیوه هر علاقه‌مندی که دوست داشته باشد به تماشای این آثار بنشیند انتخاب می‌کند و در همان سانس به سالن می‌آید، اما اگر قرعه‌کشی به شیوه‌ای بود که این فیلم‌ها در میان سایر آثار به نمایش درمی‌آمدند آن موقع مخاطبان اجباری بودند و انتخابی در کار نبود، در واقع خیلی از تماشاگران به دلیل اینکه برای تماشای فیلم قبل یا بعد در سالن حضور داشتند فیلم کوتاه یا مستند را هم می دیدند و این به نظرم عادلانه نیست.
اکبری صحت: با محدود کردن سانس نمایش فیلم‌های مستند و کوتاه موافق نیستم
جلیل اکبری صحت اما نگاه متفاوتی در این باره دارد و معتقد است که قرعه‌کشی باید به صورت یکسان برگزار شود، او توضیح داد: قرعه یعنی اینکه همه از امکان یکسان برخوردار باشند، این کاری که امسال انجام شد یعنی مسئولان جشنواره تشخیص دادند اکران این نوع فیلم ها در سانس اول باشد چون فکر می‌کنند در این سانس فیلم‌ها کمتر دیده می‌شوند، در حالیکه در سال‌های گذشته فیلم‌های مهمی در سانس اول داشتیم و همه آمدند و دیدند. در کل با این رویه مخالفم چون حق اهالی سینمای مستند و فیلم کوتاه تضییع می‌شود.
او همچنین گفت: فیلم مستند و کوتاه یا نباید در جشنواره فجر به نمایش گذاشته شوند یا اگر اکران می شوند باید عدالت رعایت شود، این یک تبعیض است و هیچ دلیلی هم ندارد جشنواره خودش را در این محلی قرار دهد که این تبعیض را به حساب او بگذارند. می‌توانند خیلی راحت این کار را بدون آنکه آسیبی به جشنواره بزند انجام دهند. به نظرم اختصاص سانس‌های اول و دوم به این فیلم ها اشتباه است و جشنواره نباید روی آن اصرار کند و عدالت را در همه موارد رعایت کند.
این منتقد سینما ادامه داد: فرض کنید در بهترین سانس پنجشنبه یک فیلم کوتاه به نمایش در بیاید ولی مخاطب کمتری داشته باشد، آن موقع خود فیلمساز متوجه می‌شود که از مخاطبان کمتری دارد.
اکبری صحت، ضمن تحسین برگزاری قرعه‌کشی برای جدول نمایش فیلم‌ها، توضیح داد: به نظرم کار خوبی کردند که برای تعیین سانس نمایش فیلم‌ها قرعه کشی کردند و از دوستان با سابقه، برای قرعه‌کشی فیلم‌های کوتاه و مستند استفاده کردند ولی محدود کردن سانس‌ها کار خوبی نبود، جشنواره مانند مهمانی است و نمی‌توان مهمانان را تقسیم بندی کرد ولی این مسئله امسال احساس شد.
او گفت: برگزارکنندگان جشنواره می‌توانند آزاد بگذارند و یا بگویند که فیلم کوتاه را نمایش نمی‌دهیم و خودشان را راحت کنند اما وقتی می‌گوییم قرعه یعنی آن مشخص کننده است. مثلا در فوتبال تیم ایران در سید چهار است و بگویند که ما فقط باید با ضعیف‌ها بازی کنیم که نمی‌شود، بالاخره زیبایی رقابت در قرعه معلوم می‌شود.
