نمی‌توان تفاوت تفکر اسلامی هاشمی با دیگر بزرگان حوزه را انکار کرد

به گزارش ایلنا، حجت‌الاسلام سروش محلاتی در دومین سالگرد ارتحال آیت‌الله هاشمی عنوان کرد: یکی از جنبه‌های نگرش آیت الله هاشمی مربوط به فقه است. آقای هاشمی به لحاظ تفکر اسلامی با دیگر بزرگان حوزه تفاوت‌هایی داشت که نمی‌توان آن را انکار کرد ولی از طرف دیگر باید دید محور این تفاوت‌ها کدام است.

این استاد اندیشه گفت: در موضوع تشکیل حکومت اسلامی دو نگاه در میان حوزویان متعارف است. نگاه اول نگاه کسانی است که بحث حکومت را با شایستگی‌ها آغاز می‌کنند و اسلامی بودن حکومت را به این می‌دانند که یک فقیه عادل در راس حکومت قرار بگیرد، دغدغه آنان این است که آن فقیه عادل در حکومت حضور دارد یا نه.

وی افزود: در نگاه دوم به جای تمرکز بر فرد باید بررسی کرد که آیا حکومت وظیفه خود را در شریعت به خوبی انجام می‌دهد یا نه. حکومت اسلامی آن است که جلوی شرب خمر را می‌گیرد و فسق و فجور را مانع می‌شود چنین حکومتی برای ما مطلوب است حتی اگر در راس آن فقیه هم حضور نداشته باشد. هاشمی نگاه سومی به موضوع حکومت دینی دارد و این تفکر طرفداران زیادی ندارد لذا ایشان در طرح این نظریه پیشگام است. از نظر ایشان حکومت به اهداف و آرمانی که باید پایبند باشد هست، یا نیست، وقتی پایبند باشد حکومت اسلامی است. ما به جای اینکه دغدغه اصلی را روی شرع بگذاریم باید همت و اهداف را روی اصول بگذاریم  احکام درجه دوم هم مورد تاکید است . هم باید مورد توجه قرار گیرد.

محلاتی خاطرنشان کرد: حکومتی که در انجام این وظایف موفق شود، اسلامی است. با همین تفکر هاشمی رفسنجانی به سراغ امیرکبیر می‌رود و می‌گوید او یک زمامدار اسلامی بود و می‌گفت هر مجتهدی که به جای امیرکبیر قرار می‌گرفت باید همان راه را می‌رفت. امیر کبیر که دارالفنون را تاسیس می‌کند و دانشجو به خارج می‌فرستد و به وضع آشفته نظام سامان می‌دهد و امیر کبیری که همت می‌کند وضع جلسات مذهبی را سامان دهد، اسلامی است. شگفت‌آور است یک روحانی در سن نوجوانی به قم آمده و با این تمدن جدید هیچ آشنایی ذهنی ندارد در حدود سی سالگی کتاب امیرکبیر را می‌نویسد. کسی که در مبارزه حضور دارد و در سال ۴۲ درگیر مبارزه هست چطور کتاب امیرکبیر را نوشت.

این استاد حوزه اندیشه گفت: هاشمی در جمهوری اسلامی از تجربیات و مطالعاتی که داشته است، استفاده کرد. او می‌گفت امیرکبیر یک رجل اصلاح‌طلب است. آن زمانی که آقای هاشمی اینطور سخن می‌گفت حوزویان هم‌دوره او اینگونه حرف نمی‌زنند.