وضعیت بحرانی خاک‌های ایران به دلیل شدت آلودگی/ فرسایش و آلودگی خاک دلیل کمبود آب

به‌گزارش خبرنگار ایلنا از زنجان، حسین‌جعفری رئیس‌سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان، در همایش بزرگداشت روز جهانی خاک، با اشاره به شعار روز جهانی خاک با عنوان «پیش به سوی رفع آلودگی خاک»، هدف و فلسفه نامگذاری این روز و برگزاری چنین همایش‌هایی را فرهنگ‌سازی و ارتقای سطح آگاهی‌های عمومی در حوزه حفاظت از خاک و یادآوری نقش و اهمیت خاک در تولید و حیات بشر عنوان کرد.

حسین جعفری، با تاکید بر نگاه متمدنانه و معقولانه به مقوله خاک تصریح کرد: تخریب و فرسایش خاک و روند بسیار کند تشکیل آن به اندازه کمبود بارش‌ها و بحران آب ملموس نیست و لذا در راستای فرهنگ‌سازی در حفظ و حراست از خاک باید گام های جدی برداشته شود.

وی، به تصویب لایحه خاک در تیر ماه سال جاری اشاره کرد و افزود: تصویب و اجرای کلیات این لایحه گامی مهم و اساسی در حفاظت از خاک، این منبع ارزشمند و حیاتی محسوب می شود.

جعفری، با اشاره به اینکه فقط 16 تا 17 درصد خاک های کشورمان بدون محدودیت و درجه یک هستند، ادامه داد: از 845 هزار هکتار اراضی کشاورزی استان زنجان تنها 10 درصد اراضی دارای خاک درجه یک بوده و 20 درصد اراضی استان نیز خاک درجه دو دارند.

 رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان، با بیان اینکه اقدامات مختلفی در راستای جلوگیری از فرسایش خاک در بخش کشاورزی انجام می گیرد، خاطرنشان کرد: در برنامه ششم توسعه اجرای 10 میلیون هکتار طرح آبخیزداری توسط وزارت جهاد کشاورزی مقرر شده است.

علی رضا واعظی، عضو انجمن علوم خاک ایران و مدرس و استاد دانشگاه زنجان نیز در این همایش خاک را از چالش های مهم زیست محیطی طی دهه گذشته دانست و تصریح کرد: خاک مهم ترین ذخیره گاه آب است و لذا اگر تصمیم به حفاظت از آب داریم باید حفاظت از خاک دستور کار اصلی باشد.

وی با تاکید بر اینکه آب و خاک دو مقوله وابسته به هم هستند، بیان داشت: خاک های کشورمان از نظر کربن آلی بسیار ضعیف هستند و لذا یکی از اقدامات و برنامه های مهم باید افزایش کربن آلی خاک باشد.

واعظی با بیان اینکه از 8 میلیون هکتار اراضی آبی کشور، 7 میلیون هکتار دچار شوری هستند، خاطرنشان کرد: در حال حاضر کشورهای اروپایی نیز با مساله آلودگی خاک مواجه هستند ولی شدت آلودگی در خاک های ایران بسیار بالاست و در وضعیت بحرانی قرار دارد.

عضو انجمن علوم خاک ایران و مدرس و استاد دانشگاه زنجان با اشاره به اینکه عمده تغییر کاربری ها در خاک‌های درجه یک کشورمان انجام می گیرد، افزود: در 45 سال گذشته در 6 کلان شهر کشور 190 هزار هکتار از اراضی کشاورزی کشور تغییر کاربری داده شده است.

وی بیان کرد: ایران در قاره آسیا رتبه نخست را در فرسایش خاک دارد و لذا اهمیت موضوع باید به خوبی برای آحاد جامعه تفهیم  شده و اقدامات اساسی در پاکسازی خاک‌های آلوده و جلوگیری از ورود آلودگی به خاک های سالم و پاک انجام گیرد.

واعظی عنوان کرد: شانزدهیمن کنگره علوم خاک ایران شهریور 98 در دانشگاه زنجان برگزار خواهد شد و از علاقه مندان برای ارسال مقالات خود به این کنگره دعوت می شود.

آبسالان، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان نیز در این همایش لزوم پیشگیری از فرسایش و آلودگی خاک را مورد تاکید قرار داد و تصریح کرد: اینکه بخش اعظمی از آب از دسترس گیاه خارج می شود نه به خاطر تغییر اقلیم، بلکه فرسایش و فقیر شدن خاک عمده دلیل آن محسوب می شود.

دکتر گلچین، مدرس و استاد دانشگاه زنجان نیز در ادامه این همایش عنوان کرد: اینکه عده ای بر عدم مصرف کود و سم در روند تولید محصولات تاکید می کنند شدنی نیست چراکه کشور ما در منطقه خشک و نیمه خشک قرار دارد و با مصرف نکردن کود و سم عملکرد محصولات به طور قابل توجهی کاهش پیدا می کند و لذا باید بر مصرف اصولی و درست کود و سم تاکید شود.

گفتنی است، در پایان این مراسم بیانیه روز جهانی خاک قرائت شد.