نقش پررنگ منتقدان و اهالی رسانه در برداشتن شکاف میان پژوهشگران و سینماگران

به گزارش ایلنا، احمد ضابطی جهرمی (دبیر دومین دوره جایزه پژوهش سینمایی سال) با اشاره به توفیقات سینمای ایران گفت: امروز ما در جایگاهی هستیم که بسیاری از پژوهش‌های سینمایی ما در دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی درباره سینمای کشور خودمان است. حتی بسیاری از ایرانیانی که در خارج از کشور هستند درباره سینمای ایران می‌نویسند. بدین ترتیب فکر کردن درباره سینمای ایران، نظریه‌پردازی توصیفی و نقدنویسی به رشد سریع‌تر سینمای ایران کمک می‌کند و منتقدان خلاق نقشی اساسی در پیوند پژوهشگران و سینماگران ایران داشتند.

دبیر دومین جایزه پژوهش سینمایی با اشاره به نقش منتقدان در برداشتن شکاف میان پژوهشگران و سینماگران گفت: منتقدان خلاق ایرانی تا حدودی توانسته‌اند شکاف بین سینماگران و دانشجویان سینما را از بین ببرند. ادبیات نقد هم در ایران به لطف منتقدان صاحب فکر در این چهل سال رشد بسیاری کرده است. طبعا ما باید کسانی که در این راه تلاش می‌کنند را تشویق کنیم تا پشتوانه قوی برای سینمای ایران فراهم کنند. نیروی محرک و اصلی توسعه سریع تر سینما برای دست یافتن به فضای جهانی در پیوند بین کار دانشگاهیان، پژوهشگران علمی و دست اندرکاران سینماست.

ضابطی جهرمی درباره بخش بین‌المللی این جایزه گفت: این جشنواره بخش بین‌المللی هم دارد. پژوهش‌هایی که به زبان انگلیسی نوشته شده باشد؛ اما موضوع آن سینمای ایران باشد می‌توانند در این جشنواره شرکت کنند. در بخش جایزه‌های دانشجویی نیز افزایش مبلغ جایزه را دراین دوره داشتیم.

وی در پاسخ به این سوال مبنی بر اینکه مقالات نوشته شده در چه بازه زمانی می‌توانند در این جایزه شرکت کنند، گفت: در دوره اول تمام پژوهش‌هایی که در سال‌های قبل به خصوص از سال 90  به بعد انجام شده بود را پذیرفتیم اما برای این دوره تنها آثاری را پذیرفتیم که در طی یک سال گذشته انجام شده‌ بودند.

دبیر دومین جایزه پژوهشی سینمایی ایران درباره جایگاه پژوهش سینمایی گفت: وقتی از پژوهش صحبت می‌کنیم، اشکال مختلفی را برای آن متصور می‌شویم. پژوهش در سینما می‌تواند به شکل‌های مختلفی متجلی شود. گاهی پژوهش به شکل نقد منتشر می‌شود که به ظاهر نقد است اما در واقع پژوهشی است که سینماگران را با سینمایشان آشنا می‌کند.

وی ادامه داد: پژوهش می‌تواند رویکرد تاریخی داشته باشد و زمانی این اتفاق می افتد که نویسنده در مقام تاریخ نگار قرار گیرد. گاهی سینما در ذات وابسته به پژوهش است، من هیچ فیلم مستندی نمی‌شناسم که بدون پژوهش بتواند ساخته شود.

ضابطی جهرمی بیان کرد: پژوهش برآمده از سینماست و برای تاثیرگذاری بر سینماست. فیلم‌ها را فیلمسازان می‌سازند و فیلم ها بر مخاطبان تاثیر می‌گذارند. در این میان پژوهشگران هستند که برای این دو گروه دغدغه فکری ایجاد می‌کنند. ما می‌خواهیم از همه‌ جوانب از طریق پژوهش، تحقیق و بررسی تاثیر بگذاریم. تفکر و تعمق فیلمساز در مورد جوانب موضوعی که می‌خواهد درباره آن فیلم بسازد، هم به نوعی تحقیق و پژوهش است. انعکاس چنین تحقیقی روی کاغذ نبوده است ولی در فیلم آن را می‌بینید. اساساً هنر بدون تعمق و تفکر زاده نمی‌شود.

ضابطی جهرمی با اشاره به اینکه از لحاظ داشتن نهاد آموزش سینمایی، ایران بعد از هند و ژاپن در آسیا قرار دارد، گفت: ما نشست های تخصصی پیش بینی کردیم که بتوانیم نتایج این پژوهش ها را در آن منعکس کنیم. در برخی از این بخش ها هنوز نیروهای کارآمد نداریم و باید برای آن‌ها نیرو تربیت کنیم. بسیاری از مسائل بین مدیران و سینماگران وجود دارد که نتایجش باید در سینماهای دیگر جست و جو کنیم و از تجربیات آن‌ها برای پیشبرد سینمایمان استفاده کنیم.

وی ادامه داد: برای این دوره 8 نشست تخصصی پیش بینی کردیم که این نشست ها را هم در دانشگاه ها و در برخی از نهادیی که فعالیت اختصاصی سینمایی دارند برگزار می‌کنیم.

در ادامه اربابی درباره تاثیر پژوهش بر سینمای ایران گفت: به نظر من هم فیلم‌های ایرانی کمتر از تحقیق و پژوهش تاثیر می‌پذیرند. هرچند که فیلم‌هایی که بیشتر به این موضوع توجه  می کنند ماندگارتر می‌شود اما همانطور که آقای جهرمی گفتند ممکن است شکل این تحقیق متفاوت باشد. تردیدی نداریم که آثار برجسته محصول تحقیقات پیش از ساخت هستند.

اربابی در پاسخ به این سوال که سازمان سینمایی چقدر به نتایج این پژوهش‌ها در تصمیم‌گیری‌ها و سیاست‌گذاری‌ها اهمیت می‌دهد، گفت: سازمان سینمایی یکی از سیاستگذاران این جایزه است که نشان می‌دهد چقدر سیاستگذاران می‌خواهند در بخش‌های مختلف اطلاعاتشان کامل باشد که تصمیم‌گیری‌هایشان مبتنی بر تحقیق و پژوهش باشد.

اربابی درباره دستاوردهای دوره نخست این رویداد توضیح داد: تمرکز بر فعالیت‌های پژوهشی یکی از دستاوردهای دوره اول بود که سبب شد ما امروز درک بهتری از وضعیت فعالیت‌های پژوهشی در سینمای ایران داشته باشیم. مهمترین دستاورد این رویداد همچنان هم اطلاع از دستاوردهای پژوهشی کشور است که می‌تواند مورد استفاده سینماگران و سیاستگذاران سینما قرار بگیرد.

وی تاکید کرد: مهمترین جایی که باید از این پژوهش ها بهره برداری شود، مرحله سیاستگذاری در سینما است که سازمان سینمایی یکی از مهمترین مراکز آن است. سرفصل‌های فراخوان هم نشان می‌دهد که چه اولویت‌هایی را در زمینه حل مسایل سینمای امروز مدنظر داشته‌ایم.

اربابی متذکر شد: سازمان سینمایی اگر برای پژوهش‌های سینمایی هزینه می‌کند و زمینه برگزاری این جایزه را فراهم کرده است حتما به دنبال بهره‌برداری از آن هم هست. اینکه در عمل این اتفاق می‌افتد یا خیر بحث دیگری است.

وی همچنین درباره سازوکار دسترسی و بهره‌مندی از پژوهش‌های برتر در این رویداد بیان کرد: معاونت توسعه فناوری سازمان سینمایی در سال گذشته سایت اطلاعات تخصصی سینمای ایران را راه‌اندازی کرد که کلیه پژوهش‌های سینمای ایران اعم از آثار برتر این جایزه از طریق آن قابل شناسایی و معرفی است. صاحب پژوهش، پژوهشگر است و ساز و کار بهره‌برداری از این پژوهش‌ها نیز بر مبنای رعایت حقوق صاحب اثر طراحی شده است.

خسرو دهقان نیز در بخش پایانی این نشست در سخنانی کوتاه گفت: سینمای ایران در وجوه مختلف خود امروز تبدیل به اقیانوسی وسیع شده است؛ اقیانوسی که البته با شرمندگی باید بگوییم عمق بسیار کمی دارد و وقتی به آن قدم می گذاریم متوجه عمق اندک آن می‌شویم. پژوهش کمک می‌کند که این اقیانوس عمق بیشتری پیدا کند و جایزه پژوهش سال سینمای ایران هم با همین هدف عمق‌بخشی برگزار می‌شود.