«سنگنگارههای تاریخی» با آبگیری سد کوچری در زیر آب مدفون میشوند
سنگ نگارهها و محوطههای باستانی منطقه کوچری در استان اصفهان با آبگیری یک سد در خطر مدفون شدن در زیر آب قرار گرفتهاند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، سد کوچری گلپایگان که ساخت آن از سال ۸۷ با هدف تامین آب شرب و تولید برق آغاز شدهاست، در منطقهای قرار گرفته که از نظر ویژگیهای باستانشناسی و میراث فرهنگی دارای ویژگیهای بارزی است، از جمله آنکه بزرگترین مجموعه سنگنگارههای کشور در این منطقه قرار دارد و به گفته باستانشناسانی که در این منطقه کار کردهاند، تاکنون در این منطقه ۱۴ محوطه و تپه باستانی و ۶ گورستان و تعداد زیادی نقوش صخرهای شامل ۳۴۵ تک نگاره، ۴۶۳ تک مجموعه و ۳۶ گروه مجموعه و در مجموع ۲۵۰۰ نقش کشف شده است.
با وجود چنین شرایطی در این منطقه؛ آبگیری این سد در آینده برای کنشگران حوزه میراث فرهنگی و نهادهای مدنی نگرانیهایی را به وجود آورده، زیرا که ممکن است؛ بخشی از این آثار به زیر آب بروند.
امکان جابهجایی بخش محدودی از سنگنگارهها وجود دارد
حمیده چوبک (رئیس پژوهشکده باستانشناسی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری) در گفتوگو با خبرنگار ایلنا با بیان اینکه مجوز این سد در سالهای گذشته داده شده است، میگوید: براساس قراردادی که ما با مسئولان سد داشتیم؛ سنگ نگارههای این منطقه باید جابهجا شوند و عملیات نجات بخشی انجام بگیرد و حتما اول باید جابهجایی سنگها را داشته باشیم و سپس سد آبگیری شود.
وی ادامه میدهد: برخی سنگ نگارهها در صورت جابهجایی تخریب میشوند و برخی دیگر نیز به خاطر بافتی که دارند؛ در صورت جابه جایی خورد خواهند شد؛ به همین دلیلی نیز تنها تعداد محدودی از سنگ نگارهها منتقل میشوند.
چوبک با بیان اینکه سدی در اوایل پهلوی دوم در این منطقه ساخته شده بود که آثار زیادی را زیر آب برد، توضیح میدهد: سد کنونی برای تقویت آن سد است و شاید چارهای جز ساخت آن نبود، اما از نظر پژوهشکده باستانشناسی همه این سدها، آثار تاریخی ما را به خطر انداختهاند که امیدواریم در سطح کشور تجدیدنظری در مورد ایجاد این سدها صورت بگیرد.
رئیس پژوهشکده باستانشناسی اظهار میکند: البته مطالعاتی که انجام میشود و عملیاتهای نجات بخشی پیش از بهره برداری از سدها وضعیت را بهتر کرده است، ما هم از آنجا که بحث تامین آب شرب مطرح است، همکاریهای لازم را انجام میدهیم و پذیرفتهایم که آثار جابه جا شود.
کاوشهای دو منطقه هنوز باقی مانده است
کاظم عرب (سرپرست هیات باستانشناسی کوچری) نیز در گفتوگو با خبرنگار ایلنا با اشاره به اینکه آبگیری سد برخی از آثار را به زیر آب میبرد، میگوید: ۴ محوطه در کوچری قرار بود؛ کاوش شود که کاوشهای ۲ محوطه انجام شده و کاوشهای ۲ محوطه هنوز باقی مانده است.
وی ادامه میدهد: اگر سد آبگیری شود؛ دو منطقه کاوش نشده و بخش اعظم سنگ نگارهها به زیر آب میروند.
این باستانشناس توضیح میدهد: باید تدبیری اندیشیده شود که هم نقوش نجاتبخشی شوند و هم سد آبگیری شود، اما وضعیت بلاتکلیفی کنونی به خاطر عدم تصمیم مناسب و کشمشها ایجاد شده است، در حالی که باید فرابخشی به این موضوع نگاه کنیم.