دلایل مخالفت صدر با حضور نوری المالکی در دولت آتی عراق/ ابعاد جنگ در پشت میزهای سیاسیون بغداد

«محمدصالح صدقیان» رئیس مرکز عربی مطالعات ایران در تشریح دلایل اختلاف مقتدی صدر با نور المالکی و مخالفت با حضور دولت القانون در کابینه آینده عراق در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: متأسفانه در عراق یک خلأ بزرگ به وجود آمده که آن هم فقدان رهبری منسجم است. وضعیت فعلی این کشور و تضادهای سیاسی و دعواهای جناحی که در بغداد از ماه‌های قبل به وجود آمده، باعث شده تا عراق حس کند که به یک ریش سفید نیاز دارد اما واقعیت مطلب این است که مرجعیت این کشور هم به نوعی خود را از درگیری‌های حزبی بغداد کنار کشیده است. واقعیت این است که مواضع گروه‌های سیاسی در بغداد کاملاً با یکدیگر در تضاد است و هرچه جلوتر می‌رویم باز هم اختلافات میان طرفین ادامه دارد. در این میان، چارچوب شیعیان عراق که متشکل از احزاب این طیف سیاسی می‌شود با یکدیگر اختلاف جدی دارند و در سوی دیگر این معادلات، مقتدی صدر به صورت انفرادی در حال مبارزه با این جریان است.

وی ادامه داد: چارچوب شیعیان عراق اعلام کردند که حدود ۸۸ کرسی در دوره فعلی خواهند داشت و در مقابل، صدر اعلام کرده که بیش از ۹۰ کرسی را در اختیار خواهد داشت. توجه داشته باشید که صدر اساساً یک زمینه مردمی برای خود دست و پا کرده و به دنبال آن است تا اوضاع را به نفع خود مدیریت کند. در این میان طی هفته‌های گذشته بارها اعلام شده که او قرار نیست در تشکیل کابینه جدید عراق با دولت‌القانون به رهبری نوری المالکی وارد ائتلاف شود. بسیاری معتقدند اختلاف صدر و مالکی از سال‌ها قبل وجود داشته و حالا این مسائل تشدید شده است؛ به گونه‌ای که منابع خبری و همچنین سیاسیون عراق معتقدند مقتدی صدر از حضور نوری المالکی در کابینه جدید جلوگیری خواهد کرد. در این میان توجه داشته باشید که اختلاف رهبر جریان صدر با نوری المالکی دو دلیل عمده دارد.

این تحلیلگر مسائل عراق تصریح کرد: دلیل نخست که ریشه‌ای‌تر است، به نگاه صدر برمی‌گردد. او معتقد است به صورت تمام و کمال وارث میراث‌های محمدباقر صدر و به طور کلی خاندان صدر است و بر این اساس می‌گوید تمام اتفاقاتی که در این حوزه رخ می‌دهد و خاندان او در این اتفاقات تاثیرگذار بوده‌اند، باید توسط صدر اداره و مدیریت شود. به عبارت دیگر، صدر معتقد است هر آنچه که پدر و پدربزرگش در عراق کاشته‌اند، صرفاً توسط او باید برداشت شود. در مقابل توجه داشته باشید که نوری المالکی معتقد است به دلیل آنکه دولت‌القانون توسط محمدباقر صدر تاسیس شده و یک جریان سنتی در عراق به حساب می‌آید، بدون تردید باید به صورت مستقل مدیریت شود که همین موضوع در تضاد با رفتار و تصمیمات مقتدی صدر به حساب می‌آید. دلیل دوم که نشان می‌دهد نوری المالکی با مقتدی صدر درگیری ریشه‌ای دارند و همین حالا هم با یکدیگر تقابل جدی ایجاد کرده‌اند، مسائل مربوط به سال ۲۰۰۶ می‌شود.

صدقیان افزود: در آن زمان طرفداران صدر در استان بصره دست به یک تظاهرات سراسری زدند و خواهان اخراج نیروهای آمریکایی شده بودند. در همان موقع نوری المالکی، نخست وزیر عراق بود و به نوعی سعی داشت تا اعتراض طرفداران جریان صدر را کنترل کند. به یاد داریم که در آن زمان نوری المالکی شخصاً به بصره رفت و دستور سرکوب این اعتراض‌ها را صادر کرد. بر همین اساس هر دو موضوع باعث شد تا اختلاف میان صدر و مالکی همچنان ادامه داشته باشد که این اختلاف به نظر کاملاً جدی است. توجه داشته باشید که وضعیت کنونی و اختلاف‌هایی که میان طرفین وجود دارد، نه تنها کمکی به عراق نخواهد کرد، بلکه منافع ملی را هم به خطر می‌اندازد. وضعیت فعلی این کشور و دعواهای جناحی نشان می‌دهد عراق از یک اختلاف ملی رنج می‌برد و تمامی این زد و خوردها اساساً دعوای حزبی به حساب می‌آید.

وی در پایان خاطرنشان کرد: جناح‌های مختلف عراق هم معتقدند که باید با دولت‌القانون کار کنند و این جریان هم باید در کابینه آتی عراق سهم داشته باشند. این در حالی است که خیلی‌ها معتقدند صدر مجدداً با تقلای خود، کابینه را تشکیل می‌دهد که این تحلیل تا حد زیادی درست است؛ چراکه به وضوح دیدیم طرفداران مقتدی صدر کفن‌پوش وارد پارلمان شدند و انتخاب رئیس پارلمان را تحت تاثیر قرار دادند. بدون تردید مقتدی صدر باز هم دست به چنین کارهایی خواهد زد. از سوی دیگر جنگ پشت پرده که من به آن جنگ پشت میزها می‌گویم، همچنان به قوت خود ادامه دارد که همین موضوع می‌تواند برای شیعیان بسیار مضر باشد و خروجی آن بی‌تردید منفی خواهد بود.