اختصاصی ایلنا؛
رمزگشایی از فرمول موفقیت تیم مردمی استقلال ملاثانی/ اشکش: هیچ زمانی مسائل فرهنگی را قربانی فوتبال نکرده‌ام
سرمربی استقلال ملاثانی، نماینده خوزستان در لیگ یک فوتبال کشور، راز موفقیت این تیم و مشکلاتش را در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا تشریح نمود.
به گزارش خبرنگار ایلنا از خوزستان، ثبت موقعیت و توانایی مربیان در لیگ دسته اول باشگاه‌های کشور کار آسانی نیست. متأسفانه در فوتبال ما بخصوص لیگ دسته اول آن‌قدر جریانات مسموم بسیار است که بیشتر مربیان فوتبال بدون شگردهای مختص به خود و باشگاهشان نمی‌توانند موفق شوند.
البته ابراهیم اشکش، داستانش با سایر مربیان لیگ یکی فرق می‌کند. او چند سالی است که به‌عنوان یک مربی اثرگذار با بازیکنان جوان و گمنام در لیگ یک به کار خودش ادامه داده است. او در تیم‌های لیگ برتری خوزستان توانسته نتایج خوبی کسب کند سپس با تیم استقلال ملاثانی ثابت کرد که کار کردن با تیم‌های بی‌ستاره و جوان را بلد است و در فوتبال نشان داد که با رعایت یکسری مفاهیم فوتبالی صحیح می‌توان با کمترین هزینه‌ها تیمی مؤثر داشت.
ابراهیم اشکش اگرچه بازیکن مطرحی در زمان بازیگری‌اش نبود اما اکنون در لباس مربیگری در خدمت فوتبال است و اصل را در مسائل فنی و اخلاقی قرار داده است.
ابراهیم اشکش در دو فصل اخیر با تیمی بی‌ستاره و جوان عملکرد موفقی داشته است.
- از او می‌پرسیم فرمول موفقیتتان چیست؟
اگر من کاری کرده‌ام فقط به‌خاطر چند فاکتور در فوتبال است. البته مربیانی اکنون در فوتبال ما هستند که متأسفانه کنار مانده‌اند. با این اوصاف من طی ۲ سال گذشته با لطف مردم و شایستگی بازیکنانم توانستم نتایج خوبی کسب کنم و از بازیکنانم خواستم که کنار رفاقت و صداقت با نتیجه‌گیری نیز فکر کنند و امروز آنچه از تیم من حاصل شده به‌خاطر همین چیزها است.
- در لابه‌لای صحبت‌هایتان اشاره به مربیانی کردید که به‌رغم شایستگی اکنون خانه‌نشین شده‌اند دلیل کنار ماندن آنها چیست؟
اگر فضا برای تمامی دست‌اندرکاران فوتبال بخصوص قدیمی‌ها و افراد کاربلد باز شود بسیاری می‌توانند خودشان را در این فوتبال ثابت کنند اما این اتفاق در این فوتبال به‌سادگی رخ نمی‌دهد.
- گفتید علت موفقیت تیم استقلال فقط به‌واسطه صداقت و رفاقت بوده است. مسائل فنی در تیمتان نقشی ندارند؟
تا به الان هیچ‌وقت از مشکلات و کمبودها صحبت نکردم و سعی کردم برای خوشحالی مردم و هواداران با تمام وجود تلاش کنیم و در شرایط نابرابر با رقبا متمول و پشتوانه دار لیگ یک مبارزه کنیم و با کمک خدا تا الان نتایج قابل قبولی را کسب کردیم و هر مشکلی که بود را بدون بیان کردن و با صبوری و نجابت بازیکنان و مجموعه‌مان در دل نگه داشتیم اما کار به‌جایی رسیده که کادر فنی و بازیکنانم و مجموعه تیم که هرکدام مسئولیت خانواده‌ای را در این شرایط سخت اقتصادی به عهده دارند به دنبال حقشان هستند و من دیگر توان مخفی کردن و راضی نگه‌داشتن مجموعه نفرات را ندارم و برای احترامی که تا الان برای من قائل بودند و به‌خاطر من خم به ابرو نمی‌آوردند بی‌نهایت از مجموعه تیمم سپاسگزارم. البته در کارم به یکسری اصول اعتقاد دارم که اگر آنها یک به یک اجرا نشود نمی‌توانم به هدفم برسم. مبنای کار سلامت، صداقت و رفاقت است. وقتی صداقت و رفاقت باشد تیم خود به خود به‌سوی موفقیت حرکت می‌کند. البته منکر نگاه فنی در تیم نیستم. به هر حال مسائل فنی جزئی از کار است اما من به کار فرهنگی در تیم خیلی اهمیت می‌دهم و عقیده دارم کارهای فرهنگی در تیم بر فوتبال اولویت دارد. من کارهای فرهنگی را در تیمم فدای فوتبال نمی‌کنم. اگر فرهنگ تیم بالا برود آن‌وقت است که بازیکن برای موفقیت تیم خود از خودگذشتگی نشان می‌دهد. البته من نامش را می‌گذارم جان‌فشانی. ضمنا در خصوص مسائل فنی نیز می‌خواهم این نکته را یادآوری کنم که مسائل فنی در تیم‌ها وجود دارد. احتمال دارد تفکرات فنی برخی تیم‌ها سطحشان بالاتر از تیم ما باشد اما آنچه در فوتبال برای من مهم است مسائل فرهنگی و سلامت کار می‌باشد.
- برخی معتقدند دربازی‌های تیم استقلال ملاثانی، اشتباهات داوری به ضرر تیم شما بود، چرا اعتراضی نداشتید؟
تمامی انسان‌ها سعی و تلاش خود را می‌کنند تا به بهترین نحو کار خود را انجام دهند. اعتقاد قلبی بنده این است داور یک مسابقه فوتبال نیز تلاش و کوشش می‌کند تا به‌خوبی سوت بزند و بهترین قضاوت را از خود برجای بگذارد. مربیان نباید برای کسب پیروزی چشم به روی مسائل اخلاقی ببندند. پیروزی زمانی شیرین و لذت‌بخش است که در چارچوب قوانین و رعایت مسائل جوانمردانه به دست آید. با زیر پا گذاشتن حرمت‌ها و شکستن قانون، پیروز شدن شکستی است که پیروزی هاله‌ای کم‌رنگ در آن ناکامی است. تیم‌های عربی همیشه به‌خاطر اتلاف وقت بیهوده و بی‌مورد خود زبانزد عام خاص هستند. آیا کسب چنین پیروزی‌هایی آن‌قدر ارزشمند است که همیشه متهم به عدم رعایت مسائل از این قبیل باشیم.
- مقابل اشتباهات بازیکنان چه برخوردی دارید؟
سعی می‌کنم به‌گونه‌ای رفتار کنم که بازیکن از فوتبال دل‌زده نشود و مجددا مرتکب آن اشتباه نشود. با خونسردی با او برخورد می‌کنم تا دیگر مرتکب آن اشتباه نشود و اگر اشتباه دیگری هم دارد خودش آن را رفع کند.
- با همه بازیکنان خود یکسان رفتار می‌کنید؟
شک نکنید. برای من در فوتبال همه بازیکنان یک‌شکل هستند. اینکه بازیکن گران‌تر است و باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد از نظر من صحیح نیست. همه بازیکنان می‌توانند پیشرفت کنند و باید به یک‌چشم به آنان نگاه کرد. اگر به بازیکنان از لحاظ فنی یا اخلاق توجه بیشتری می‌شود فضای کارکردن آن محیط دشوار و سخت می‌شود چون در یک محیط کاری توجه بیشتر به بازیکن سادگی از سوی دیگر بازیکنان تشخیص داده می‌شود و آن‌وقت دیگر بازیکنان توجهی به حرف‌ها و رهنمودها ندارند. نباید این ذهنیت در بازیکن ایجاد شود که مربی بین او و بازیکن دیگر فرق می‌گذارد آن‌وقت همان‌طور که عرض کردم کار کردن در این فضا سخت می‌شود.
- فکر می‌کنید تفکر و عمل شما با مسئولیت‌پذیری اخلاقی همراه بوده است؟
صد در صد. من تجربه این نوع تفکر و عمل را داشته‌ام. در مجموعه‌ای که کار کردم طوری برخورد کردم که شاگردانم یاد بگیرند چگونه با بزرگ‌ترهای خود برخورد کنند و احترام آنان را نگه دارند. خوشحالم با این نوع رفتار توانسته‌ام برای خودم دوستان خوب و با ارزشی پیدا کنم.
- رفتار یک مربی چگونه باید باشد تا بازیکنان بیاموزند بی‌دلیل به داوری اعتراض نکنند؟
اگر یک مربی احترام داور مسابقه را داشته باشد و به عملکرد داور مسابقه اعتراض نکند آن‌وقت بازیکن نیز به‌جای آنکه برای اشتباه احتمالی خود داور را مقصر بداند حواسش را جمع می‌کند که بازی بهتری از خود ارائه دهد و کمتر دچار اشتباه شود.
- شما برای بازیکنان خود کلاس‌های توجیهی و آموزشی برای برخورد با داور و بازیکن حریف دارید؟
حتما این‌گونه است. ما چنین کلاس‌هایی را برگزار می‌کنیم و مسائل اخلاقی و انضباطی را دائم به بازیکن خود گوشزد می‌کنیم. اگر در مجموعه ما حضور داشته باشید می‌توانید به طور رایگان از کلاس‌های مجموعه ما استفاده کنید. به طور مثال قبل از دیدار تیممان با استقلال خوزستان از همکار خوبم آقای پورموسوی دعوت کردیم و چند ساعتی با بچه‌ها صحبت فنی کرد.
- توصیه شما به بازیکنان جوان چیست؟
توصیه‌ام این است تلاش کنند همیشه مسیری را بروند که بتوانند برای نسل‌های پس از الگویی قابل احترام باشند و سعی کنند تحصیلات خوبی داشته باشند، هیچ‌وقت دچار غرور کاذب و تکبر نشوند.
بازیکنان بسیار بزرگی در تاریخ فوتبال بوده‌اند که به‌رغم بازی خوب، فاقد اخلاق و منش ورزش بوده‌اند و در حال حاضر از آنها نامی نیست و در مقابل بازیکنانی هم بوده‌اند که کیفیت بازی آنها بسیار بالا نبوده اما چون اخلاق‌مدار بوده‌اند نامشان همیشه بر سر زبان‌ها خواهد بود فوتبال یک ورزش تیمی است و بازیکنان همیشه زیر ذره‌بین هستند؛ بنابراین باید به‌گونه‌ای رفتار کنند که الگویی برای نفر بعدی باشند.
- به نظرتان اخلاق حرفه‌ای در بین فوتبالی‌های ما شکل واقعی خود را پیدا کرده است؟
آن‌چنان که باید و شاید نه. این کار احتیاج به زمان دارد و نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم که همه فوتبالی‌ها خیلی زود بتوانند دارای چنین اخلاقی شوند. همه ما به شکل یک زنجیر به یکدیگر متصل هستیم و باید به یکدیگر کمک کنیم تا بتوانیم همگی دارای چنین منش و اخلاقی شویم. باید امکانات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری آن را فراهم کنیم. باید اول بیاموزیم و سپس یاد دهیم. اگر بتوانیم یک زنجیره مناسب از برخورد حرفه‌ای را ایجاد کنیم، می‌توانیم دارای اخلاق حرفه‌ای شویم.
- اخلاق‌مدارترین مربی و بازیکن که دیده‌اید چه کسانی بودند؟
سؤال بسیار سختی است. چون نام هر کسی را ببرم به مربی دیگری توهین کرده‌ام، ناچارم سیاست را در این سؤال لحاظ کنم. همین اندازه می‌گویم که مربیانی در سطح فوتبال کشور هستند که واقعا زحمت می‌کشند و به اعتقادم باید رفت و آنان را پیدا کرد. همین‌طور بازیکنانی هستند که واقعا زحمت می‌کشند و به اعتقادم باید رفت و آنان را پیدا کرد. همین‌طور بازیکنانی هستند واقعا مسائل اخلاقی را رعایت می‌کنند و کمتر به آنها توجه می‌شود. باید مربیان و بازیکنان اخلاق‌مدار را به همگان شناساند و با نگاه بیشتر به آنان شرایطی را حاصل کرد که مربیان و بازیکنان بی‌اخلاق نیز به سمت و سوی اخلاق‌مداری و رعایت ادب و احترام کشیده شوند.
- تعریف شما از فوتبال حرفه‌ای چیست؟
فوتبال حرفه‌ای یک سیستم است. یک چارچوب غیرقابل‌نفوذ که اگر شخص یا اشخاصی در عرصه مدیریت، مربیگری و حتی بازیکن عملکرد سلیقه‌ای را در پیش گرفتند، آنها را حذف کند بی سیستمی یعنی بی‌نظمی و بی‌ثباتی که در فوتبال ما هست و در نتیجه نمی‌توان بدنه فوتبالمان را حرفه‌ای دانست.
- چه راهکارهایی برای رسیدن به فوتبال حرفه‌ای پیشنهاد می‌کنید؟
نگاه و سیستم حاکم بر فوتبال ما چارچوب مشخصی ندارد و شاید سال‌ها طول بکشد تا به فوتبال حرفه‌ای دست یابیم اما یکی از راه‌هایی که می‌توان سرعت را در این راه افزایش داد، الگوبرداری از کشورهای پیشرفته است و در این خصوص می‌توان کشور همسایه، ترکیه را مثال زد که با این الگوبرداری توانست فاصله خود را با فوتبال جهان کم کند البته جدا از چارچوب سیستماتیک، فرهنگ‌سازی فوتبالی باید از خود باشگاه‌ها شکل بگیرد تا قانون مؤثر واقع شود.
- سیستم فوتبال باید چه شرایطی داشته باشد؟
مدیریت پایه و اساس اتفاقات فوتبال است و به همین دلیل انعطاف آن باید تا مرز چارچوب‌های قانونی باشد، برای بنا شدن چنین سیستمی در ابتدا باید افراد حاضر در فوتبال گزینش شوند تا خدایی ناکرده افراد بی‌اخلاق و نالایق به این عرصه وارد نشوند، این نقش سیستم است که افراد کارآمد و مناسب فضای فوتبال را مشخص کند، با قرار دادن قوانین مناسب و دور هم جمع کردن افرادی ورزشی برای گزینش اشخاص علاقه‌مند به حضور در عرصه ورزش می‌توان به این مهم دست یافت.
- باشگاه‌های فوتبالی کشورمان لقب فرهنگی را یدک می‌کشند، نقش این فرهنگ در ورزش چیست؟
باشگاه‌ها همانند فوتبال سیستم گذاری‌اش قانونمند و خردمندانه باشد، فرهنگ مقوله‌ای است که افراد تشکیل دهنده یک مجموعه خود باید برای ارتقا آن تلاش کنند و اینجا باز نقش سیستم دیده می‌شود تا افرادی در باشگاه‌ها فعالیت کنند که خود جنس فرهنگ ما باشند و در این حوزه کارآمد، تا با برنامه‌ریزی در این زمینه بتوان نقش لقب فرهنگی را نیز ادا کنند.
- یکی از قطب‌های فوتبال حرفه‌ای علم است، جایگاه علم در فوتبال ما چگونه است؟
فوتبال ما پایه و اساسی ندارد، یعنی ثبات مدیریتی و قانونی ندارد پس در موضع علم و اخلاق نیز ما اصولی نداریم، فوتبال ما نیازمند علوم ورزشی و به‌ویژه روان‌شناسی است اما چون مدیریت و چارچوب قانونی صحیحی برای این امر وجود ندارد، افراد علمی و تخصص جایگاهی در مجموعه‌های ورزشی ندارند و حتی نمی‌توانند علم را به ورزش تزریق کنند، پس باید برای حضور متخصصان علوم ورزشی جایگاهی را تعریف کرد تا در چارچوب قانونی و فنی مجموعه‌ها حضور یابند و با تحقیق و ارائه آن به عوامل اجرایی به رشد همه‌جانبه فوتبال کمک کنند و در نتیجه به فوتبال ملی رونق دهند.
- یکی از مسائلی که در امر پرورش بازیکن اهمیت زیادی دارد، موضوع مربیان پایه است، با نگاه ویژه به این حوزه شرایط فوتبال پایه را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
در این امر دو موضوع قابل‌بحث است اول اینکه کسانی که انتخاب کننده مربیان پایه، قانون‌گذار تعلیم و آموزش مربیان پایه هستند خود باید صلاحیت این کار را داشته باشند تا بتوانند افراد باصلاحیت را به خدمت بگیرند و دوم کسانی که انتخاب می‌شوند یا آموزش می‌بینند باید عاشق معلمی و کار با نونهالان باشند تا بتوانند در آموزش دوره‌های پایه موفق شوند. این اصل در مربیگری پایه بسیار مهم است که آموزش دهنده خود باید یک الگوی شناخته شده و صحیح برای نونهالان باشد اما متأسفانه کسب مدرک در کشورمان کار راحتی است و محدودیت‌های سنی آن کم است و گزینشی برای مربیگری و فعالیت در رده‌های پایه وجود ندارد!
- در باره مشکلات تیم استقلال ملاثانی نیز توضیح بدهید؟
به هواداران استقلال ملاثانی و مردم استان خوزستان قول می‌دهم که اگر از استقلال ملاثانی حمایت شود شگفتی این تیم خواهد بود.
ما چشم به انتظار مساعدت مسئولان استانی هستیم که اگر حمایت‌های استاندار و نمایندگانمان در مجلس نباشد کارمان در ادامه لیگ دسته اول سخت خواهد شد.
