باید به دانشجویان اجازه کنشگری سیاسی و اجتماعی داد/ دانشجو نباید در دانشگاه محصور باشد

«غلامرضا غفاری» معاون فرهنگی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، در پاسخ به این سوال که چه فضایی برای فعالیت سیاسی و اجتماعی دانشجویان باید ایجاد کرد که این احساس به دانشجویان القا شود که می‌توانند در فضای باز دانشگاهی حرف‌هایشان را بزنند؟ گفت: باید بپذیریم آنچه که در صحن و میدان دانشگاه داریم، جدای از بیرون دانشگاه نیست، همانطور که بیرون دانشگاه با تلاطم‌ها و اختلال‌هایی مواجه می شود، درون و میدان دانشگاه‌ها هم با تلاطم ها و تحرکات مواجه است.

وی افزود: بنابراین باید تمهیدات لازم اتخاذ شود تا این تحرکات کم‌ترین هزینه و آسیب را برای فرد و فضاهای دانشگاه و جامعه داشته باشد. در عین حال در فضای دانشگاه به جز بحث آموزش و پژوهش باید مدنیت اجتماعی و سیاسی دانشجویان را هم تقویت کنیم. اجازه دهیم آن‌ها کنشگری سیاسی، اجتماعی و فرهنگی خودشان را داشته باشند. 

سرپرست سازمان دانشجویان گفت: تجربه نشان داده به میزانی که بستر و زمینه برای این کنشگری‌ها فراهم باشد، بهتر و بیشتر آگاهی و بصیرت دانشجویان افزایش پیدا می‌کند و هم تحلیل و نگاه آن‌ها جامع‌تر می‌شود. 

غفاری بیان کرد: البته ممکن است در کنشگری‌ها، فعالیت‌هایی انجام شود که قدری با هنجارها و قواعد تعریف شده به دور باشد،  ولی نمی‌توان این مسیر را به طور کامل بست. تلاش دانشگاه به عنوان نهادی اجتماعی باید این باشد که بستر و زمینه لازم را برای کنشگری عالمانه، از سر مسئولیت، متعهدانه و نقادانه دانشجویان فراهم کند. اگر در پی داشتن شهروندانی آگاه و متعهد هستیم، پس برای جمعی که وارد دانشگاه شده طبیعتا باید بستر کنشگری فراهم شود. 

معاون فرهنگی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بیان کرد: کنشگری‌ها باید قواعد داشته باشند؛ گاهی می‌گوییم که این قواعد کاملا مشخص کرده شخص چه فعالیت‌هایی را باید انجام دهد مانند آنچه که در بخش آموزش داریم، اما فعالیت داوطلبانه اقتضائات دیگری دارد عمده فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی از نوع داوطلبانه هستند.

وی افزود: وقتی فرد را به یک فعالیت داوطلبانه دعوت می‌کنیم یعنی او باید یک ابداع و ابتکاری داشته باشد و این نوع آوری و ابداع قطعا آن را با سایر فعالیت‌هایی مانند آموزشی متفاوت خواهد کرد. در اینجا دست دانشجو بازتر است و در یک قالب بازتری فعالیت می‌کند. پس ممکن است اقداماتی از دانشجو بروز کند که از چارچوب‌های تعیین شده بیرون بزند. بنابراین باید با همراهی آن‌ها را مجاب ساخت که اساسا این فعالیتی که شما انجام می‌دهید به گونه‌ای نباشد که برای دانشجویان و دانشگاه هزینه‌زا باشد. 

غفاری گفت: فعالیت دانشجویی در پی ایجاد مساله نیست، بلکه در پی ایجاد توانایی است که در پرتو آن بتوان مشکلات را حل کرد و دانش و بینش آنها را ارتقاء داد.

وی در ادامه گفت: آنچه اهمیت دارد این است که نسل جوان نیاز به «کسب هویت» دارد؛ بنابراین باید در این کنشگری‌ها یک هویت بخشی صورت بگیرد. هویت بخشی باید مبتنی بر فراگرفتن مطلوب‌های دینی و ملی باشد. بخاطر اینکه در نهایت دانشجو باید خود را به عنوان یک فرد دیندار، خداآگاه، خودآگاه و جامعه آگاه تعریف کند. دانشجو علاوه بر داشته‌های علمی و فنی که در دانشگاه کسب می‌کند باید از داشته‌های فرهنگی، اجتماعی، اخلاقی و دینی هم برخوردار باشد. 

معاون وزیر علوم با بیان اینکه ما در یک جامعه پرمخاطره زندگی می‌کنیم، اظهار داشت: ما در جامعه‌ای زندگی می‌کنیم که آن را به عنوان جامعه مخاطره یا جامعه ریسکی در دنیا می‌شناسند، بنابراین با مخاطره‌های مختلفی درعرصه‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و… مواجه هستیم. امروزه با توجه به تغییرات و تحولاتی که اتفاق افتاده هم دستاوردهای خوبی داشتیم و هم با یک سری از مخاطرات مواجه شدیم. از این رو جامعه باید نسبت به مدیریت این مخاطره‌ها آگاهی لازم را داشته باشد. 

 سرپرست سازمان امور دانشجویان گفت: اینجاست که بحث آگاهی‌سازی و مهارت افزایی در میدان دانشگاه و در حوزه فرهنگی و دانشجویی اهمیت می‌یابد. 

غفاری گفت: جمع قابل توجهی از جوانان که در بهترین دوره زندگی خود هستند را در دانشگاه‌ها داریم که با امید به اینجا آمده‌اند و می‌خواهند وقتی از این مجموعه خارج می‌شوند دستاوردی داشته باشند. بخشی از این دستاوردها تخصصی و علمی بوده که در پرتو برنامه‌های آموزشی حاصل می شود. اما یک بخش دیگر آن کسب هویت و شناخت نسبت به خود است. 

معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم در پایان تاکید کرد: دانشجو نباید در شهر محل تحصیل خود و دانشگاه محصور باشد، بلکه باید میان دانشگاه‌های کشور تبادل صورت بگیرد تا از ظرفیت دانشجویان استفاده شود. به گونه‌ای که در پایان دوره آموزشی دانشجو با ایران آشنا شده باشد و بتواند کشور خود را خوب بشناسد که بی‌گمان در تقویت هویت ملی او مؤثر خواهد بود.