کتاب «آقا روح الله» بر روی پیشخوان

به گزارش ایلنا، آنچه در اختیار ملت ایران و در معرض دید و فکر ملت‌ها در سراسر عالم است، ساخته و پرداخته آن دست توانا است. ما برای اینکه راه را درست برویم، باید نقشه معمار را بدانیم… اگر نقشه را ندانستیم، زاویه پیدا می‌کنیم؛ وقتی زاویه پیدا شد، روز به روز هر چه پیش برویم، از راه اصلی و صراط مستقیم دور می‌شویم.

«آیا شخصیت‌ها را هم می‌شود تحریف کرد؟ بله. تحریف شخصیت‌ها به این است که ارکان اصلی شخصیت آن انسان بزرگ، یا مجهول بماند، یا غلط معنا شود، یا به صورت انحرافی و سطحی معنا شود؛ همه اینها برمی‌گردد به تحریف شخصیت. شخصیتی که الگو است، امام و پیشوا است، رفتار او، گفتار او برای نسل‌های بعد از خود او راهنما و رهنمود است، اگر تحریف شود زیان بزرگی به وجود خواهد آمد.»

این توصیفات و عباراتی از این دست که سال‌هاست از سوی مقام معظم رهبری مطرح می‌شود، هر کدام اقتضای کافی برای بررسی کامل و همه جانبه سیره، شخصیت و اندیشه امام خمینی (ره) را دارند. چنین مطالعه‌ای باید به هدف صید اصول کلی حرکت و اندیشه بنیانگذار جمهور اسلامی صورت گیرد و به دور از توصیفات بخشی و احیانا کاریکاتوری باشد. نقاط مرکزی توجه آن رهبر الهی را در هر برهه از حیات نمایان سازد، گرفتار در جزئیات تاریخی نباشد و در عین حال بتواند نقش زمان و شرایط متغیر را در تصمیم گیری‌های امام راحل را به خوبی نشان دهد و نهایتا در ترسیم نحوة جاری شدن اصول کلی در صحنه واقعی رفتارها و تصمیمات، توفیق‌مند باشد.

به نظر می‌رسد اگر دیر نشده باشد، قطعا زمان آن رسیده که تلاش‌های دلسوزان انقلاب برای ارائه آثاری درخور و یا حداقل نزدیک به این محتوای عظیم آغاز شود. یقینا اگر آثاری جامع در این زمینه ارائه شده و جایگاه خویش را در منظومه فکری بدنه نخبگانی و نیز توده‌های مردمی بیابند، این همه سردرگمی و هدر رفت نیروهایی که به جای اعتلای کلمه الله، صرف نزاع‌های پوچ درونی و بعضا مقابله با دشمنان فرضی می‌شوند را شاهد نخواهیم بود.

پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم علیه السلام به عنوان نماینده کوچکی از بدنه حوزه‌های علمیه، براساس وظیفه اصیل این نهاد گرانسنگ در «راهبری جامعه در جهت تقرب الی الله» و با رسالت «امتداد بخشی به تراث شیعی و فهم‌های انباشته شده مکتب اهل بیت تا صحنه عینیت مسائل امروز جامعه اسلامی» بر خود لازم دیده تا گام در راه بررسی وجوه مختلف ساطع از آن یگانه دوران نهد.

اثر حاضر بخشی از کلان پروژه بررسی منطق رهبری امام خمینی (ره) است. این کتاب تلاش دارد با بررسی منابع و شواهد موجود، به توصیفی واقعی از دوران حیات امام راحل و البته با تأکید بر وجوه راهبری ایشان دست یابد. برای نیل به این هدف نیز تنها به بررسی رفتارهای شخص حضرت امام بسنده ننموده و به فراخور حال، عملکرد سایر بزرگان و اشخاص و نیز شرایط کلی حاکم بر محیط، مورد مطالعه قرار خواهد گرفته است.

در این مختصر به سراغ مباحث تاریخی رفته و مستقیما به انتزاع اصول کلی حاکم بر تحلیل‌های امام راحل از بیانات و مکتوبات ایشان نپرداخته ایم. این مهم به جهت احتزار از ذهنی و غیرواقعی شدن برداشت‌ها و تعمیم بی‌مورد اصول به مواردی است که احیانا متغیرهای پیچیده‌تری را برای تطبیق آن‌ها با اصول کلی باید لحاظ نمود. به عبارت دیگر از دریچه تاریخ و اتصال تصمیم‌هایی که در متن واقع اتخاذ شده اند، می‌توان به گونه مؤثرتری به کاربرد اصول پی برد.

این کتاب ادعای رسیدن به حاق منظومه فکری و سیره کامل امام خمینی (ره) را ندارد، چه اینکه به نظر نمی‌رسد مؤلفه‌های اندیشه، شخصیت و رفتار ایشان در کوتاه مدت قابل دست‌یابی باشد. طبعا تکامل این گونه مسائل در تضارب آراء و در فضایی با نشاط علمی بالا خواهد بود.

چینش‌های مکرر سرفصل‌ها براساس دو محور زمانی و موضوعی که بعضا کلیت اثر را دستخوش تغییر می‌نمود، دشواری دوچندانی را در پدید آیی این اثر، حاصل آورد.

این کتاب به قلم حمیدرضا باقری، با تتبع فراوان در منابع گوناگون و استناد بخشی به تمامی نقل‌های تاریخی آن در ۴۸۰ صفحه و هفت فصل در باب بررسی دوران طلبگی امام خمینی (ره) در بستر تاریخ، به زینت تبع آراسته گشته است.