در گفتوگو با حجت الاسلام محمدجوادی والا مطرح شد؛
جستجوی تمام جزئیات و احکام روزه در یک کتاب
کتاب احکام روزه منتشر شد تا مبلغین دینی در سفرهای تبلیغی به ویژه در ماه مبارک رمضان که برای تبلیغ به اقصا نقاط کشور اسلامی سفر میکنند راحتتر و با دقت بیشتری احکام روزه را برای مردم روزهدار بیان نمایند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، در هر علمی خردمندان برای رفع پرسشها و دریافت پاسخ مناسب به دانشمندان و کارشناسان آن علم مراجعه میکنند و این روش در آموزههای دینی نیز مورد تایید قرار گرفته و به آن سفارش شده است. در همین راستا ائمه علیهم السلام اصحاب مورد اعتماد خود همانند: یونس بن عبد الرحمن، ابان بن تغلب، ابوبصیر و زکریا بن آدم را برای پاسخگویی معرفی میکردند.
در عصر کنونی به سبب گسترش علوم، پرسشهای فقهی، افزایش چشمگیری پیدا کرده است به گونهای که دستیابی به پاسخ آنها برای همه، ممکن نیست؛ از سویی دیگر وجود اصطلاحات و عبارات پیچیده فقهی در کتابهای مراجع عظام، بهرهمندی از آنها را برای طبقات مختلف جامعه، دشوار نموده است، به همین منظور گروه فقه پژوهشکده باقرالعلوم علیه السلام از سال ۱۳۸۸ به همت برخی از اساتید حوزه علمیه قم به منظور آسانسازی کتابهای فتوایی و فهم راحتتر مخاطبین مخصوصا قشر جوان از مسائل شرعی تأسیس شد و با همت پژوهشگران و کارشناسان این گروه در طی یک دهه فعالیت، بیشتر ابواب فقهی مبتلا به مکلفین به صورت روان و عاری از عبارات سنگین با نظر دوازده تن از مراجع تقلید را برای استفاده عموم آماده نموده است.
این کارگروه از ابتدای سال ۹۹ روند تازهای را شروع نموده که هدف از آن پاسخگویی به شبهات فقهی جوانان مؤمن انقلابی در حوزههای جدید است. همچنین گروه فقه به دنبال آمادهسازی فضای جامعه خصوصاً فضای حوزه علمیه برای ورود به مسائل جدید با صبغه سیاسی و انقلابی است.
در همین راستا برای آشنایی بهتر مخاطبین مصاحبهای با حجت الاسلام محمد جوادی والا، یکی از تدوینکنندگان کتاب دو جلدی «احکام روزه» انجام شد که مشروح آن در ادامه میآید.
چرا این موضوع را برای پژوهش و نوشتن انتخاب کردید؟
روزه از عبادات بسیار مهم در دین مبین اسلام و از ارکان اسلام قلمداد میشود و آثار مثبت فراوانی برای فرد و جامعه اسلامی دارد و از جهت دیگر منابع مفصل و درجه اول فتوایی، غالبا عربی بوده و برای عموم مردم و در برخی موارد حتی برای برخی مبلغین بزرگوارقابل فهم نمیباشد و تعدد مراجع تقلید در عصر کنونی و اختلاف فتاوای آنها در برخی از مسایل، پیدا کردن نظر آن بزرگواران را برای مردم و حتی مبلغین سخت نموده است. از این رو کتاب روزه از اولین بابهای فقهی بود که در پژوهشکده باقرالعلوم توسط کارشناسان محترم آماده و چاپ شد تا مبلغین محترم در سفرهای تبلیغی به ویژه در ماه مبارک رمضان که برای تبلیغ به اقصا نقاط کشور اسلامی سفر میکنند راحتتر و با دقت بیشتری احکام روزه را برای مردم روزهدار بیان نمایند. البته لازم به یادآوری است که علاوه بر احکام روزه احکام ثبوت هلال و زکات فطره هم به صورت جدا و دستهبندی شده همراه کتاب روزه، چاپ و در اختیار مبلغین محترم قرار گرفته است.
وجه تمایز و مزیتهای این کتاب با آثار مشابه آن چیست؟
این کتاب و سایر کتابهای فقهی پژوهشکده باقرالعلوم دارای ویژهگیهای زیر میباشند:
۱- قالب کتاب به صورت پرسش و پاسخ است و این نوع قالب به گفته متخصصین بیان احکام، بهترین نوع بیان احکام بوده و باعث فهم بیشتر مخاطب میگردد.
۲- تدوین درختواره فقهی برای همه بابهای فقهی که دسترسی مراجعهکننده به کتاب را برای پیدا کردن سوال مورد نظر، آسانتر کرده و مراجعهکننده میتواند تمام مباحث مطرح شده را به صورت خلاصه در یکجا ببیند.
۳- سعی شده است تمامی مسائلی که محل ابتلاء مکلفین میباشد آورده شود برای همین سوالات دربرگیرنده تمامی منابع فتوایی مراجع معظم تقلید و همچنین سایتهای آنان بوده و مسائل جدید هم که معمولا در کتابهای فتوایی پیدا نمیشود را با استفتا از دفاتر و مراجعه به سایت رسمی مراجع معظم تقلید، آورده شده است. از اینرو این کتاب از کاملترین کتابها در زمینه احکام شرعی روزه میباشد.
۴- در پاسخ دادن به سوالات، اولویت منابع فتوایی مراجع معظم تقلید رعایت شده است به عنوان نمونه حضرت امام رحمة الله علیه چهار منبع فتوایی دارند که عبارت است از تحریر الوسیله، رساله، حاشیه عروه و استفتائات. برای دستیابی به فتاوای حضرت امام ابتدا به تحریر که در به گفته دفتر ایشان، اولویت اول است مراجعه سپس به رساله و در مرحله بعد حاشیه عروه و در نهایت به استفتائات ایشان رجوع میشود.
۵- به خاطر اتقان کتاب، بعد از پاسخگویی دوستان، سؤالات و پاسخها مورد ارزیابی دقیق قرار میگیرد. ما در این مرحله به ارزیابی خودمان اکتفا ننموده و پاسخها توسط یکی از اساتید حوزه که به نظر مراجع عظام احاطه دارند مورد ارزیابی قرار میگیرد.
به نظر شما چه قشری از کتابهایی از این دست استقبال میکنند؟
مخاطب اصلی این کتاب و همچنین سایر آثار فقهی پژوهشکده باقرالعلوم، در درجه اول مبلغین محترم دینی و همچنین مراکز پاسخگویی به مسائل شرعی هستند و بعد از چاپ برخی از آثار ما، بازخورد خوبی از آن مراکز در این زمینه به دست آمد اما در درجه دوم باتوجه به ویژهگیهای این آثار، تمامی اقشار جامعه مخصوصا جوانان با مراجعه به این کتاب میتوانند بخش وسیعی از پاسخ پرسشهای شرعی خود در موضوعات مختلف شرعی به دست آورند.
به نظرتان برای پیوند عمیقتر نسل جوان با معارف دینی چه کارهای باید انجام شود؟
باتوجه به اینکه دین مبین اسلام مطابق با فطرت انسانها بوده و در صورتی که معارف دین به صورت صحیح به مردم مخصوصا جوانان منتقل شود مورد پذیرش آنان واقع میشود مهمترین وظیفه حوزههای دینی، انتقال صحیح معارف دینی به صورت جذاب و زیبا و با ابزارهای جدید و متناسب با ذائقه جوان امروزی به نسل جدید میباشد. حضرت امام رضا علیه السلام در کلام زیبایی فرمودهاند: إِنَّ النَّاسَ لَوْ عَلِمُوا مَحَاسِنَ کَلَامِنَا لَاتَّبَعُونَا اگر زیباییهای کلام ما به مردم برسد مردم از ما تبعیت میکنند. البته باید توجه داشت که تخلّق مبلغان دینی به اخلاق اسلامی در ارتباط مستقیم و چهره به چهره با نسل جوان، محبت و احترام به آنان و همچنین ساده زیستی مبلغین و چهرههای دینی که در ارتباط مستقیم با نسل جوان هستند نقش تعیینکنندهای در جذب آنان به معارف الهی دارد از این جهت است که امام صادق علیه السلام فرمودند: کونوا دعاة الناس بغیر السنتکم مردم را با عملتان و نه با زبانتان به نیکیها دعوت کنید.