آثار حیرت‌آور مطالعه کتاب بر سلامت روان

سال‌ها گذشت و من کتاب‌خواندن را رها نکردم. چراکه دریافته بودم لازم نیست همه چیز به زبان آید. آگاهی همچون جواهری در وجودت جا خوش میکند و راه را مینمایاند، درست زمانی که نمیدانی به کدام سو حرکت کنی.

زندگی ما پر ‌است از لحظات پرتنش، موقعیت‌های بحرانی و انتخاب هایی که حالا میفهمم برگرفته از "آگاهی پنهان" ی است که به واسطه‌ی کتاب‌خواندن به دست می‌آوریم.

خاصیت کتاب این است که تورا طوری با خودت و درونیاتت مواجه می‌کند که در بزنگاه‌های زندگی به آنچه قبلا خوانده‌ای و حس کرده‌ای چنگ می‌زنی و از بحران‌ها می‌گذری. چراکه هر کتاب و نوشته‌ای دنیایی شگرف از دانسته‌ها و تجربیات نویسنده‌ ی آن است.

بسیار شنیده‌ایم که افراد با انواع بیماری‌های روحی و حتی جسمی، به کتاب‌خوانی توصیه میشوند. تحقیقات بسیاری در دنیا صورت گرفته‌ است که تاثیرات شگرفت کتاب بر سلامت روان را تایید می‌کنند. یک نمونه ازین تحقیقات در سال 2009 توسط دانشمندان دانشگاه Sussex در انگلیس انجام شد. در این تحقیق جامع، ارتباط بین فعالیت‌های مختلف از جمله کتاب‌خواندن با ضربان قلب و تنش‌های عضلانی مورد بررسی قرار گرفت.

نتیجه این تحقیق نشان داد که خواندن کتاب یا روزنامه فقط برای 6 دقیقه، میزان استرس را تا 68 درصد کاهش می‌دهد. این در حالی است که پیاده روی 42 درصد، نوشیدن یک فنجان چای یا قهوه 54 درصد و گوش دادن به موسیقی 61 درصد، موجب کاهش تنش و استرس می‌شود.

  به گفته محققان، توانایی در غوطه وری و حواس پرتی مطلق چیزی است که خواندن را به روشی کامل و منحصربه‌فرد برای کاهش استرس تبدیل می کند.

این تنها یک مورد از چندین اثر حیرت‌آور مطالعه کتاب بر سلامت روان است. در ادامه دیگر ویژگی‌ها و تاثیرات کتابخوانی را با هم مرور خواهیم کرد.

1. مطالعه عملکرد مغز را بهبود می‌بخشد

   مطالعه کتاب تأثیر مثبتی بر روی مغز داشته و سبب می‌شود تا هوش انسان افزایش یابد، محققان به این نتیجه رسیده‌اند که بهبود عملکرد مغز به علت تغییرات عصبی و افزایش اتصالات مغزی است که در حافظه عضلانی به وقوع می‌پیوندد.

    

2. درمان بی‌خوابی به کمک مطالعه کتاب

   خواندن کتاب یکی از بهترین روش‌ها برای افزایش آرامش و درمان اختلال بی‌خوابی است، زمانی که در نور کم به مطالعه کتاب می‌پردازیم، مغز درمی‌یابد که زمان استراحت فرارسیدهاست، حال‌آنکه نور صفحه موبایل و تلویزیون به مغز پیام می‌دهد که وقت بیدار شدن است.

3. افزایش عواطف و احساسات انسانی

   یکی دیگر از آثار کتاب بر روی روان، ایجاد طبع لطیف و مهربان برای انسان است؛ زمانی که یکی از انواع کتاب همانند کتاب‌های داستانی را مطالعه می‌کنید، ازنظر احساسی با شخصیت‌های داستان ارتباط برقرار کرده و به عمق داستان می‌روید، این نوع ارتباط سبب می‌شود تا چنین افرادی در دنیای حقیقی نیز دلسوز و مهربان باشند.

    

4. مطالعه کتاب جذابیت شخص را افزایش می‌دهد

   قطعاً فردی فرهیخته و باهوش که معلومات بالایی دارد، از جذابیت بیشتری در نزد سایرین برخوردار است؛ کسی که توانایی بحث در هر حوزه موضوعی را دارد، توجه دیگران را به خود جذب نموده و موردتمجید آن‌ها واقع می‌شود.

5. از بین رفتن افسردگی به‌وسیله مطالعه کتاب و اثر آن بر روی روان

   یکی از بهترین راهکارها برای مبارزه با اضطراب و افسردگی مطالعه کتاب است؛ بر اساس یکی از تحقیقات صورت گرفته در این حوزه، افراد بیماری که برای رفع اضطراب خود از کتاب راهنما کمک گرفته بودند، سریع‌تر از مراجعین به روان‌شناس، توانستند بر اضطراب خود غلبه کرده و آن را کاهش دهند.

    

6. تأثیر مطالعه بر روی بهبود روابط اجتماعی

   افراد کتاب‌خوان اشتیاق بیشتری برای مشارکت در فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی مختلف، از خود نشان می‌دهند.

   

7. بهبود عملکرد حافظه و تقویت تفکر

   هنگامی‌که به مطالعه کتاب می‌پردازید، در حقیقت باعث ورزیدگی ذهن خود می‌شوید؛ در زمان مواجهه با لغات جدید به کشف مفهوم آن پرداخته و در حافظه کوتاه‌مدت ذخیره می‌نمایید. نتایج تحقیقات نشان می‌دهد که خواندن کتاب، زوال قوه ادراک فرد را کاهش می‌دهد، افرادی که تفکر و ذهن خود را به کمک مطالعه ورزیده و تقویت می‌نمایند، بهتر از دیگران می‌توانند مغز را فعال و زنده نگه‌دارند.

8.    گسترش دایره واژگان

   با مطالعه انواع سبک‌های نگارشی کتاب، به لغاتی برمی‌خورید که غالباً آن‌ها را به کار نمی‌برید، حتی با واژگان جدیدی مواجه می‌شوید که معنی آن‌ها را از محتوای کتاب دریافت می‌کنید. با توجه به این نکات می‌توان گفت، مطالعه کتاب علاوه بر گسترش دایره واژگان، ادبیات و دانش شما را نیز افزایش می‌دهد.

   در دهه 1990 ، کیت استانویچ، پیشگام حوزه‌ی مطالعه، به کمک همکارانش ده ها مطالعه و بررسی برای ارزیابی رابطه مهارتهای شناختی، واژگان و ... با کتاب‌خوانی انجام دادند. آنها از آزمون (ART) استفاده کردند که پیش بینی کننده مهارت خواندن است. استنوویچ به می گوید که میانگین نتایج این مطالعات این بود که افراد کتاب‌خوان حدود 50 درصد واژگان بیشتر و 50 درصد دانش مبتنی بر واقعیت دارند.

9.    افزایش و تقویت مهارت نوشتن

   در زمان مطالعه کتاب، به‌صورت ناخودآگاه تحت تأثیر سبک نگارش نویسنده قرارگرفته و آن را تقلید می‌نمایید؛ معمولاً روش نویسندگی افراد متأثر از کتاب‌هایی است که مطالعه می‌کنند.

10.     تأثیر مطالعه بر روی یادگیری زبان‌های خارجی

    افراد کتاب‌خوان مطالب جدید را بسیار راحت‌تر و سریع‌تر فرامی‌گیرند، این مسئله در فراگیری زبان‌های خارجی بیشتر به چشم می‌خورد.

11. اثر کتاب بر روی افزایش سلامت جسمی

    بر اساس پژوهش‌های صورت گرفته، کسانی که اشتیاق زیادی در مطالعه کتاب دارند، بیشتر ورزش کرده و از سطح سلامت بالاتری برخوردار هستند.

12.    افزایش خلاقیت و باز شدن ذهنداستان‌ها و ادبیات باعث می‌شوند تا اندیشه‌های جدید و ایده‌ها به ذهن راه‌یافته و افق فکری انسان گسترش یابد، همچنین عکس‌ها و تصاویر رنگی همراه با متون ساده، تأثیر به سزایی بر افزایش مهارت‌های هنری و خلاقیت کودکان دارد.
13.   مطالعه و تأثیر آن بر تقویت توانایی شنیداری

    در زمان مطالعه کتاب، توانایی شنیداری نیز تقویت‌شده و فهم لغات و دستور زبان‌های جدید را راحت‌تر می‌کند؛ در صورت مطالعه با صدای بلند، این تأثیرگذاری بیشتر نیز می‌شود.

14. مطالعه کتاب مانع از بیماری آلزایمر زودرس می‌شود

    اشخاصی که علاقه‌مند به مطالعه کتاب و حل جدول کلمات متقاطع هستند، درصد ابتلا به بیماری آلزایمر در آن‌ها پایین‌تر از دیگران است؛ مغز انسان همانند دیگر اعضای بدن، نیازمند ورزش می‌باشد و بهترین ورزش برای آن مطالعه و خواندن کتاب است.

15.   بهبود و تقویت یادگیری کودکان به کمک مطالعه کتاب

    کودکانی که پیش از رفتن به مدرسه، علاقه‌مند به مطالعه هستند، در مدرسه نیز یادگیری بهتری نسبت به سایرین دارند؛ این دسته از کودکان علاوه بر خواندن در تمام علوم و همچنین ریاضیات توفیق بیشتری دارند.

16. مطالعه تکرار جنایت در میان مجرمان را کاهش می‌دهد

    افرادی که در زندان، دوره‌های سوادآموزی را گذرانده و به مطالعه روی می‌آورند، 30 درصد کمتر از سایر زندانیان به تکرار جرم می‌پردازند.

17.   به کمک مطالعه بیشتر قدرت سخنوری در انسان تقویت می‌شود

    افراد کتاب‌خوان که دائماً در حال مطالعه کتاب هستند، بهتر از سایرین به کلام و سخنوری مسلط هستند و می‌دانند که چگونه بر روی مخاطبین خود تأثیرگذار باشند.

مطالعه کتاب‌های خوب و سازنده، در سلامتی روان افراد جامعه، بسیار اثرگذار است؛ یک جامعه زمانی فعال و پویا خواهد بود که افراد آن از سلامت جسمی و روانی برخوردار باشند. برای فرهنگ‌سازی مطالعه کتاب، در مرحله‌ی اول باید چاپ کتاب کودک رونق چشمگیری داشته باشد؛ چراکه انس انسان در کودکی با کتاب موجب تداوم آن خواهد شد. همچنین باید به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی شود که بیش از غذای جسم به تغذیه روح توجه شده و در اولویت قرار گیرد.

همانطور که دیدید تأثیر کتاب بر روی سلامت روان، احساسات و توانمندی‌های ذهن بسیار شگفت‌انگیز است؛ مطالعه کتاب بر روی بهداشت روان افراد جامعه تأثیر به سزایی دارد، به‌گونه‌ای که هر چه میزان مطالعه افزایش یابد، بیماری‌های روحی و روانی نظیر افسردگی و تنش‌های عصبی همچون استرس، در میان قشرهای مختلف جامعه کاهش می‌یابد.

یک جامعه برای برخورداری از سلامت فرهنگ و اقتصاد، در درجه اول به سلامت روانی افراد نیازمند است؛ این امر، زمانی محقق خواهد شد که چاپ کتاب در یک سرزمین رونق داشته و مردم به سمت کتاب‌خوانی و مطالعه سوق داده‌شوند. به همین جهت می‌بایست اقدامات لازم برای فرهنگ‌سازی در این زمینه صورت گیرد.

انتشارات متخصصان به‌عنوان بهترین ناشر سال 98 آماده ارائه تمامی خدمات مرتبط با چاپ کتاب بوده تا نقشی کوچک اما تاثیرگذار در فرآیند فرهنگ‌سازی و بهبود وضعیت نشر در کشور داشته‌باشد.

شما عزیزان می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر و دریافت خدمات مشاوره رایگان، از طریق راه‌های ارتباطی زیر با ما در ارتباط باشید.