داوران باید حرف آخر را در VAR بزنند (گزارش)

به گزارش ایلنا، مدلی که کمک داور ویدئویی در لیگ برتر استفاده می‌شود، سوژه اصلی این فصل بوده. در فوتبال انگلیس باید از همان روشی استفاده می‌کردند که در جام جهانی روسیه و بعد در لیگ قهرمانان استفاده شد اما نه؛ انگلیسی‌ها چیزها را بهتر می‌دانند!

ورود VAR به لیگ برتر خاطرات زمان خودبرتربینی انگیسی‌ها را زنده کرده است‌؛ «ما بهتر می‌دانیم!». خاطراتی که باعث ایجاد بی‌اعتمادی در بین کشورهای جهان شد.

نهاد بین‌المللی قانونگذار فوتبال (IFAB) در بهار سال 2018 بعد از چند استفاده آزمایشی در اقصی‌نقاط جهان، تصویب کرد که استفاده ازVAR در سراسر دنیا همگانی شود. بعد نوبت به جیانی اینفانتینو، رئیس فیفا رسید که دستور دهد تا این تکنولوژی در جام جهانی روسیه مورد استفاده قرار بگیرد؛ حتی با اینکه او نسبت به استفاده از این پدیده به دلایل منطقی تردید داشت اما در دامان قول‌هایی که در زمان کمپین انتخاباتی‌اش داده بود، گرفتار شد. در پایان ثابت شد که این تصمیمی ارزشمند بوده است و نگرانی‌ها بابت اینکه فیفا تصمیمی عجولانه گرفته بی‌اساس بوده.

یوفا هم به درستی VAR را به لیگ قهرمانان آورد؛ با تنها یکی 2 تغییر و تفسیر کوچک. با حضور رؤسای داوری مثل کولینا و بوساکا در فیفا و روزتی در یوفا، همه از کار اولیه خوبی که صورت گرفته بود، راضی بودند.

این فقط یک چالش تکنولوژیک نبود؛ یک نظریه فکری بود. هر مرد یا زنی که جرأت ورود به دنیای داوری را داشته باشد، نیاز به یک نفس قدرتمند دارد. این برای حفظ اعتماد به نفس آنها که هر هفته با بازیکنانی رو به رو می‌شوند که می‌خواهند اجرای قوانین را در کمترین حالت ممکن نگه دارند و رسانه‌هایی که دائم در پی نق زدن هستند، حیاتی است.

همانطور که بوساکا می‌گوید «به داوران توضیح دادن اینکه شخص دیگری رخدادها را می‌بیند و شاید دید بهتری داشته باشد، کار ساده‌ای نبود. این غرور آنها را جریحه‌دار می‌کرد. من این را متوجه می‌شوم. من هم اگر بودم همین برداشت را داشتم. زمانی که اسپری را برای عقب نگه داشتن دیوار دفاعی در ضربات آزاد معرفی کردیم به یاد بیاورید. خیلی از داوران ما این را دوست نداشتند. آن مورد نسبت به VAR یک تغییر کوچک به حساب می‌آمد. علاوه بر همه موارد، آنها برای یک دلیل مشخص مخالف استفاده از اسپری بودند. بسیاری از داوران اعتراض می‌کردند که آنها باید اجازه این را داشته باشند که در اینگونه موارد شخصیت خودشان را به بازیکنان تحمیل کنند. اما بعد، از اسپری استفاده کردند و نظرشان تغییر کرد.»

حالا تصور کنید اگر داوران زیادی با استفاده از اسپری احساس ضعف کردند، احساس‌شان درباره اینکه از داور دیگری دستور بگیرند چیست؟ آن هم نه از داوری که لزوماً در ورزشگاه حضور داشته باشد؛ بلکه شاید صدها مایل دورتر و بدون فشار نشسته و از مجموعه‌ای از صفحات نمایشگر بازی را دنبال می‌کند.

اینکه VAR در جام‌جهانی جواب داد به سه دلیل اساسی بر می‌گردد. نخست؛ داوران جام جهانی تمام مراحل آماده‌سازی را به صورت تیمی پشت سر گذاشته بودند.

دوم؛ آنها می‌دانستند که در جهان بهترین هستند و اعتماد زیادی نسبت به خودشان و بقیه داوران داشتند. و سوم؛ همه آنها این بلند پروازی را داشتند که در فینال مسابقات حضور یابند و اگر کمتر اشتباه می‌کردند شانس‌شان بیشتر می‌شد.

روزتی در یوفا هم روشی مشابه را برگزید. او البته خوش‌شانس بوده که لیگ‌های اصلی اروپایی هم از VAR استفاده می‌کنند و داوران به کار با این ابزار جدید هم آشنایی داشتند و هم اعتماد.

سورپرایز اصلی بعد از تصویبات IFAB در مورد استفاده جهانی از VAR این بود که لیگ برتر تصمیم گرفت به سرعت این تکنولوژی را پیاده‌سازی نکند.

در واقع، اگر آن موقع این کار را انجام می‌دادند، هواداران، مدیران و مربیان تحمل بیشتری از خود نشان می‌دادند اما حالا چنین تحملی بعد از آنکه با یک سال فاصله لیگ برتر به باشگاه استفاده کنندگان از VAR پیوسته وجود ندارد.

نگرانی‌های اولیه لیگ برتر قابل فهم بود؛ هواداران به وقفه‌های طولانی به خاطر استفاده از VAR در وسط بازی‌ها اعتراض خواهند کرد. از این رو دستورالعمل بسیار مهم – و البته شکست‌خورده‌ای- برای داوران تهیه شد تا عملیات رفتن به پشت نمایشگر تعبیه شده در کنار زمین را نادیده بگیرند. این ماجرا 2 نتیجه منفی داشت. یکی از آنها مربوط به قوه ادراک بود؛ اگر تماشاگران ببینند داوران پشت نمایشگر می‌روند، دست‌کم شاهد یک صحنه دراماتیک خواهند بود و می‌دانند که اتفاقی در حال رخ دادن است و این بسیار بهتر از لحظات و دقایقی است که داوران انگشت‌شان را روی گوش‌شان می‌فشارند.

اما نتیجه دوم بدتر هم بود؛ داوران درون زمین هیچ گزینه‌ای جز قبول تصمیمات VAR نداشتند. حتی در موارد بحث‌برانگیزی مانند خطای هند. درون زمین، داوران می‌دانند که VAR از تصاویر و زوایای بسیاری سود می‌برد و دید بهتری نسبت به صحنه دارد. در واقع دیگر آنها مسئول اصلی مسابقه نیستند و اصلی‌ترین مسئولیت‌شان از آنها گرفته شده است. این چیزی نبود که IFAB خواستار آن بود. این چیزی نبود که کولینا، بوساکا و روزتی – و همه داوران طراز اول – می‌خواهند یا می‌خواستند.

اگر VAR بخواهد در لیگ برتر درست کار کند، باید قدرت به داوران بازگردانده شود. این یعنی استفاده از نمایشگرهای کنار زمین. و این البته یعنی لیگ برتر مانند بقیه دنیا رفتار کند. اولین بار نیست که فوتبال انگلیس به خاطر چیزی که پشت سر گذاشته باید تنها خودش را مقصر بداند.

نویسنده: Keir RADNEDGE

مترجم: رسول مجیدی