چرا باید شبکه‌ای مانند پرس تی وی داشته باشیم؟
یک کارشناس رسانه در نوشتاری به نقش تازه شبکه پرس تی‌وی و ضرورت تاسیس آن نوشت.
به گزارش ایلنا، محمد پارسا نجفی (کارشناس رسانه‌های برون مرزی):
تا پیش از راه اندازی شبکه پرس تی وی، عرصه رسانه در سیطره شبکه‌هایی بود که به هر موضوعی می‌پرداختند غیر از آنچه که اقشار ضعیف به آن نیاز داشتند. همه چیز در سلطه کامل اغنیا و اقویا قرار داشت و کمتر کسی به این فکر می‌کرد که بتواند وضعیت را تغییر دهد.
با ورود پرس تی وی در ۱۱ تیر ۱۳۸۶، در حباب خبری، که رسانه‌های مطرح جهان ایجاد کرده بودند رخنه‌ای پدید آمد تا فضا برای تنفس قشرهای غیر برخوردار نیز فراهم گردد.
در آن زمان بیشتر شبکه‌های خبری دنیا یا کاپیتالیستی بودند یا بر اساس موازین آن فعالیت می‌کردند و تفاوت چندانی هم نداشت که شما کدام یک را برای تماشا و در اصل دریافت اطلاعات، انتخاب کنید اما همه شبکه‌های خبری یک وجه اشتراک اساسی داشتند؛ هیچ یک از آن‌ها در دفاع از حقوق محرومان و مقابله با سیاست‌های ضد انسانی بسیاری از شرکت‌ها و کارتل‌های اقتصادی حتی خبری هم منتشر نمی‌کردند.
پرس تی وی خیلی نرم و آرام توانست وارد میدان شود و بازی بزرگان را در عرصه سیاست و رسانه به هم بزند. حالا دیگر مردمی که تاکنون صدایی نداشتند دارای تریبونی بودند به وسعت همه هستی، با همان متدها و روش‌های علمی عرصه رسانه اما با امکاناتی بسیار محدود‌تر از رسانه‌های دنیا.
با این حال دیری نپایید که خشم آنان برانگیخته شد و دارندگان سرمایه و قدرت در کنترل‌های رسانه‌ای، مسیرهای حیات این شبکه را تحت فشار گرفتند. برای مدتی، حساب‌های بانکی دفاتر آن در غرب مسدود شد و شرکت‌های ماهواره‌ای با وجود قراردادهای قانونی از پخش پرس تی وی خودداری کردند و… تا این شبکه از مقابله رسانه‌ای با جریان حاکم بر رسانه‌های دنیا دست بردارد، اما حبابی که ترک بردارد ماندگار نخواهد بود.
البته بعد از تاسیس پرس تی وی، شبکه‌های خبری دیگر آرام آرام از این روش ایده برداری کردند و دیگر مشکلات مردم عادی می‌توانست در رسانه‌های خبری نمود یابد.
در این میان سوالی که شاید برای بسیاری از مردم مطرح بوده اینست که با این همه زحمت، چرا باید شبکه‌ای مانند پرس تی وی داشته باشیم؟ برای پاسخ کافیست به فعالیت شبکه‌های ماهواره‌ای بزرگ دنیا اشاره کرد که علاوه بر زبان ملی خود به زبان‌های دیگر هم برنامه و خبر پخش می‌کنند.
BBC دارای شبکه‌های فارسی، عربی و اسپانیایی، CNN دارای شبکه‌های اسپانیایی، ترکی و…، RT به زبان‌های عربی، اسپانیایی، انگلیسی، شبکه یورو نیوز به زبان‌های فارسی، انگلیسی و… برنامه پخش می‌کنند. اما چرا؟
الجزیره قطر, CCTV چین و NHK ژاپن هم، علاوه بر زبان‌های بومی به زبان انگلیسی هم فعالیت می‌کنند و برد رسانه خود را جهانی کرده اند. این‌ها همه نمونه‌هایی هستند که اهمیت داشتن تریبون در میان کشورهایی با فرهنگ نامتجانس را نمود می‌دهند.
به راستی چرا شبکه‌های جهانی این همه هزینه می‌پردازند تا مردم بیشتری را از اطلاعات خود بهره‌مند سازند؟ آیا نگران اگاهی مردم هستند یا سعی دارند آنچه را که خود می‌خواهند به مردم دیگر کشورها حتی با فرهنگ متفاوت و گاه متضاد بقبولانند.
قطعا هر چه مخاطبان بیشتری تحت برنامه‌های یک شبکه باشند، قدرت نفوذ آن شبکه بیشتر شده و این قدرتی نرم است که می‌تواند بیش از یک ارتش، به یاری کشور صاحب رسانه بشتابد. چه در خصوص تسخیر بازارهای مصرف و چه در تقویت امنیت ملی آن.
برعکس آن هم صادق است؛ اگر کشوری در عرصه رسانه به زبان‌های مختلف کوتاهی کند، شاهد ضربات کوبنده‌ای بر اقتصاد، فرهنگ و امنیت ملی خود توسط شبکه‌های دیگر خواهد بود.
نکته مهم این است که راه اندازی شبکه پرس تی وی باید چند دهه قبل روی می‌داد که گرچه با تاخیر صورت گرفت اما باز هم استفاده بهینه از روش‌های به روز رسانه‌ای توسط پرس تی وی توانسته تا جایگاهی خوب در میان شبکه‌های بزرگ دنیا را برایش به همراه آورد.
با این حال ضعف مالی که مانع از خریدن ماهواره مستقل می‌شود، موجب شده این وابستگی، رگ حیات این شبکه در اختیار شرکت‌های ماهواره‌ای قرار دهد. به بیان دیگر دولت ایران بهتر بود تا ماهواره‌ای را برای پخش برنامه‌های صدا و سیما به ویژه پرس تی وی خریداری کند.
هر چند این شبکه سعی خود را بر تنوع عرضه برنامه‌هایش از طرق مختلف مانند وب سایت، شبکه‌های مجازی مانند توئیتر و… قرار داده اما بازهم مخاطب یک شبکه خبری بسیار بیشتر از دنبال کنندگان یک شبکه اجتماعی هستند.
پرس تی وی با چالش دیگری نیز دست به گریبان است و آن وابستگی مالی به دولت است که بودجه بسیار محدودی در اختیار این شبکه قرار داده است. حال آنکه رسانه‌ای به وسعت آن می‌تواند مسیری هموار برای شرکت‌های تولیدی، صنایع صادراتی و بخش‌های علمی کشور باشد و توجه به این جایگاه از سوی نهادهای دولتی که اکنون نظایر پرس تی وی را در دنیای غرب شاهدند که با چه اولویتمندی بالایی، به لحاظ مالی حمایت می‌شوند، راهگشای این رسانه خواهد بود.
به بیان دیگر پرس تی وی ابزار قدرتمندی است در اختیار دولت و ملت ایران اما سوال آن است که واقعا تا چه میزان به اهمیت و قدرت این اهرم راهبردی واقف هستیم؟
