رئیس کانون انجمن‌های صنفی:
آموزش ایمنی کار اجباری شود/ آموزش کارگر مثل آموزش سربازی که به جنگ می‌رود، ضروری است/ جلوگیری از آموزش صوری با مانیتور کردن کلاس‌ها
رئیس کانون انجمن‌های صنفی مسئولان کمیته‌های حفاظت فنی و بهداشت کار کشور گفت: با رصد آنلاین کلاس‌های آموزش ایمنی باید از صوری شدن این آموزش‌ها جلوگیری کرد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، هر چند آمار رسمی نشان می‌دهد وضعیت ایران از نظر حوادث کار به نسبت میانگین جهانی وضعیت بدی نیست، اما برخی کارشناسان معتقدند در زمینه آمار کشته و مصدوم شدگان حوادث کار دچار کم شماری هستیم.
دلایل مختلفی برای این کم شماری ذکر می‌شود، از جمله اینکه سازمان یا نهادی وجود ندارد که تمامی موارد را رصد و آماری جامع ارائه کند.
در ایران سازمان پزشکی قانونی، وزارت کار و حتی هیات‌های بررسی کننده شکایات کارگرانی که دچار حادثه کار شده‌اند، هر یک به صورت جداگانه آماری ارائه می‌دهند.
ناگفته پیداست که این سازمان‌ها آمار مراجعه کنندگان خود را اعلام می‌کنند و هنوز آمار تجمیعی قابل استنادی در این زمینه ارائه نمی‌شود. گذشته از این، توافقات بین کارگر و کارفرما بعضا باعث می‌شود که اصلا برخی حوادث کار ثبت نشود، به این شکل که وقتی کارگری در کارگاه دچار مصدومیت می‌شود، کارفرما با او مذاکره و به صورت توافقی جبران خسارت می‌کند.
کم شماری کشته و مصدومان حوادث کار می‌تواند منجر به جدی نگرفتن آموزش‌های ایمنی شود، حال آنکه اجبار در آموزش ایمنی که در مورد برخی مشاغل نظیر مشاغل ساختمانی وجود دارد، تا حدی می‌تواند از فراوانی حوادث کار جلوگیری کند.
ابولفضل اشرف منصوری (رئیس کانون انجمن‌های صنفی مسئولان کمیته‌های حفاظت فنی و بهداشت کار کشور) در این باره به خبرنگار ایلنا می‌گوید: همواره عنوان شده است که آموزش حلقه مفقوده ایمنی کار است. واقعیت این است که ما در زمینه آموزش‌های ایمنی فقیر هستیم. درست مثل سربازی که نمی‌توان بدون آموزش او را به جنگ فرستاد، کارگر بدون آموزش را هم نباید به کار گرفت. این رویکرد باید به وجود بیاید، چرا که از آموزش هیچ کس ضرر نمی‌بیند.
او ادامه می‌دهد: بر اساس این اصل است که اجبار در آموزش درباره برخی مشاغل در دستور کار قرار گرفته و تلاش می‌شود این اجبار در مورد تمامی مشاغل ایجاد شود. مسئله این است که کارفرمایان رغبت چندانی به این آموزش‌ها ندارند. آنها اغلب آموزش را هزینه می‌دانند و برای همین تلاش می‌کنند از زیر بار آن شانه خالی کنند.
این فعال کارگری با تاکید بر اینکه اجباری شدن آموزش ایمنی به منظور جلوگیری از فرار کارفرمایان از این کار است، بیان می‌کند: اگر آموزش‌ها برای یک نفر از صد نفری که آموزش می‌بینند هم مفید واقع شود، برد کرده‌ایم، هر چند باید بهره‌وری آموزش را تا جایی که می‌توانیم بالا ببریم.
جلوگیری از تاییدیه های صوری
از جمله مشکلاتی که در حوزه ایمنی کار وجود دارد، تاییدیه های صوری است. این اتفاق بعضا در مورد ایمنی کارگاه‌ها یا ابزارهای کار رخ می‌دهد، به این معنا که بر اساس ضوابط قانونی یک کارگاه برای شروع و ادامه کار باید تاییدیه هایی مبنی بر ایمن بودن دستگاه‌ها دریافت کند، اما در مواردی فقط پولی داده شده و تاییدیه صادر می‌شود.
چنین اتفاقی به شدت ایمنی و بهداشت کارگران را به خطر می‌اندازد. در مقوله آموزش ایمنی به نیروی کار نیز این نگرانی وجود دارد که کارفرمایانی به سندسازی برای دریافت تاییدیه مبادرت کنند. برای مثال ممکن است برای کاری ۲۰ ساعت آموزش ایمنی در نظر گرفته شده باشد، اما کارفرمایی برای کاستن از هزینه‌ها کلاسی دو ساعته برگزار و اعلام کند که ۲۰ ساعت کلاس آموزشی داشته است.
اشرف منصوری درباره چنین اتفاقی می‌گوید: همانطور که عنوان شد آموزش ضروری است و ما معتقدیم آموزش ایمنی در مورد همه مشاغل باید اجباری شود. در این بین به دلیل همان عدم رغبت کارفرمایان که از آن حرف زدیم ممکن است تخلفاتی مثل دریافت تاییدیه های صوری بروز کند که این اتفاق به راحتی قابل پیشگیری است.
او ادامه می‌دهد: باید برای آموزش ساختارهایی تعریف و این ساختارها مدام تحت نظارت و بازرسی قرار گیرند. این نظارت و بازرسی نباید با استفاده از نیروی انسانی، بلکه باید با بهره بردن از فناوری‌های جدید در این زمینه باشد.
درست مثل سربازی که نمی‌توان بدون آموزش او را به جنگ فرستاد، کارگر بدون آموزش را هم نباید به کار گرفت. این رویکرد باید به وجود بیاید، چرا که از آموزش هیچ کس ضرر نمی‌بیند
به گفته رئیس کانون انجمن‌های صنفی مسئولان کمیته‌های حفاظت فنی و بهداشت کار کشور لازم است از ظرفیت‌های فضای مجازی و ابزارهایی مثل جی پی اس در راستای نظارت بر حسن ارائه آموزش‌های ایمنی استفاده کرد.
او توضیح می‌دهد: زمان کلاس‌ها باید اعلام شده و عنوان شود که کلاس‌ها مانیتور می‌شوند، ضمن اینکه حضور استاد مورد تایید باید از طریق ردیابی با جی پی اس محرز شود.
اشرف منصوری تاکید می‌کند: آموزش حلقه مفقوده ایمنی کار است. قطعا در آغاز کار مقاومت‌ها و تخلفاتی هست، اما در ابتدا باید این هدف دنبال شود که هیچ کارگری نباید بدون آموزش ایمنی سر کار برود و در وهله دوم باید نظارت‌ها را افزایش داد. مشکلی که معمولا در امر نظارت بروز می‌کند این است که نیروی انسانی کافی در اختیار وزارتخانه‌هایی مثل وزارت کار و بهداشت نیست. مقاومتی هم در برابر استفاده از ابزارهای جدید هست، حال آنکه استفاده از این ابزارها راهگشاست و چه بسا تنها راه ممکن همین است.
او می‌گوید: با شیوع کرونا تقریبا بحث آموزش نیروی کار اعم از آموزش ایمنی تعطیل شده است. دلیل آن عدم استفاده از ابزارهای جدید است که هر چه زودتر باید چنین چیزی در دستور کار قرار گیرد.
