طرح موضوع سواد رسانه‌ای و مجازی از یک تحول بنیادین در علوم خبر می‌دهد

به گزارش ایلنا، دومین جلسه شورای علمی سومین همایش ملی سوادرسانه‌ای و اطلاعاتی روز سه شنبه (۱۵ بهمن ماه) با حضور سعیدرضا عاملی (دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی)، محمدرضا بهمنی (مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و رئیس مرکز فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال)، حسن بشیر (استاد تمام دانشگاه امام صادق (ع) و رئیس سومین همایش ملی سواد رسانه‌ای و اطلاعاتی) و اعضای شورای علمی و راهبری این همایش در محل دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار و از پوستر فراخوان همایش رونمایی شد.

عاملی در این جلسه طی سخنانی با گرامیداشت فرا رسیدن ایام الله دهه فجر گفت: این روزها باید بیشتر به نعمت الهی انقلاب اسلامی فکر کنیم و خداوند را به خاطر این نعمت شاکر و سپاسگزار باشیم.

وی افزود: شکر این نعمت یعنی توجه به این موضوع که انقلاب اسلامی واقعا از نظر اجتماعی، فرهنگی و دینی ما را زنده کرده است. در مقابل شکر گذاری نعمت‌های انقلاب که بزرگترین نعمت تاریخ ایران به حساب می‌آید، کفر و پوشاندن و نادیده گرفتن نعمت انقلاب اسلامی است.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با یادآوری نقش شهیدان در پیروزی و حفظ انقلاب اسلامی ادامه داد: همه باید از شهدای انقلاب اسلامی، دفاع مقدس، مدافعین حرم و... سپاسگزار باشیم چون به این شهدا مدیون هستیم.

عاملی گفت: اینکه حکیم انقلاب اسلامی حضرت آیه الله خامنه‌ای بر اسلام انقلابی تاکید می‌کنند ریشه در تعالیم قرآنی دارد:  اِنَّ الَّذِینَ قالُوا رَبُّنَا اللهُ ثُمَّ استَقاموا ... الله گفتن و بر راه خدا پایدار بودن مستلزم مقاومت و توجه به تعالیم مقاومت اسلامی است. باید مسیر عمل صالح را گسترده کرد، در واقع باید بر گسترش عمل صالح مقاومت کرد.

انقلاب اسلامی حرکتی خلاف جریان رایج سیاسی و فرهنگی غرب است

وی افزود: انقلاب اسلامی حرکتی خلاف جریان رایج سیاسی و فرهنگی غرب است و در حالی که بسیاری از متفکران و از جمله آنتونی گیدنز عصر انقلاب دینی را پایان یافته تصور می‌کردند؛ در عصر سیطره و تسلط سکولاریسم یک انقلاب دینی به پیروزی رسید و جهان را متحول کرد. در آن زمان عوامل اقتصادی و دموکراسی خواهی را عامل انقلاب تلقی می‌کردند ولی انقلاب اسلامی با مطالبه الهی و دینی ظهور پیدا کرد.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به برگزاری همایش سواد رسانه ای و اطلاعاتی گفت: حرکت‌های علمی از این دست هرچه خود جوش‌تر باشد موفق‌تر است و به همین دلیل باید اتکاء به منابع دولتی در این زمینه کاهش یابد.

وی افزود: شورای عالی انقلاب فرهنگی به رشته‌های علمی جدید که حاصل پیشرفت‌های فناوری و ارتباط این پیشرفت‌ها با حوزه فرهنگ است، توجه خوبی دارد.

استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران با اشاره به رویکرد شورای عالی انقلاب فرهنگی در تدوین سیاست‌های علمی و فرهنگی گفت: رویکرد شورای عالی انقلاب فرهنگی این است که ایده‌ها در قالب لوایح باید از جانب دستگاه‌های ذی نفع و نهادهای مردم نهاد برای تصویب به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه شوند.

 سبک‌های سنتی و قدیمی حکمرانی؛ دیگر توانایی اداره جامعه را ندارند

وی افزود: حوزه فناوری‌های نو یک حوزه بسیار مهم است و چون بر اثر این فناوری‌ها ما با یک انتقال بزرگ اجتماعی مواجه شده‌ایم و به همین علت دیگر روش‌های سنتی و قدیمی حکمرانی توانایی اداره جامعه را ندارند.

عاملی با اشاره به مفهوم جغرافیای فرهنگی ادامه داد: واقعیت این است که جغرافیای فرهنگی تغییر کرده است و امروز همه می‌دانند که فرهنگ یک جامعه توسط دولت و جامعه در حوزه جغرافیایی آن جامعه به تنهایی ساخته نمی‌شود بلکه با توجه به ارتباطات همزمان و یکپارچه متغیرهای و مولفه‌های زیادی در فرهنگ تاثیرگذار هستند که خارج از جغرافیا قرار دارند و در واقع مداخلات فرامحلی فرهنگی زیاد شده است.

 وی با اشاره به میزان تولید محتوای دیجیتال در منطقه غرب آسیا گفت: نقش این منطقه در تولید محتوای فضای مجازی کمتر از یک درصد است و بیش از ۹۹ درصد این محتوا توسط جهان دیگر یعنی جهان غرب تولید می‌شود که این موضوع یک تهدید است.

عاملی افزود: بر اساس تحول در حوزه فناوری‌های جدید؛ بسیاری از رشته‌های علمی دچار تغییر و تحول جدی شده‌اند و می‌توان گفت هوش مصنوعی مفاهیم زیادی و از جمله مفهوم حکمرانی را تغییر داده است.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: بنا براین امروز با یک عرصه بزرگ در محیط دیجیتال مواجه هستیم و طرح موضوع سواد رسانه‌ای و مجازی در واقع از یک تحول بنیادین در علوم خبر می‌دهد.

عاملی افزود: موضوع سواد رسانه‌ای از ابعاد مختلف قابل دسته بندی است و با توجه به تاثیرات فضای مجازی در زندگی ما، این فضا یک فضای حقیقی و واقعی است.

استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران با اشاره به حوزه‌های سه گانه سواد شامل سواد عمومی، سواد خصوصی و سواد اختصاصی ادامه داد: سواد اختصاصی جامعه ایران سواد متناسب با عرصه دینی و اسلامی است.

وی گفت: سواد تخصصی دایره بزرگتری دارد و به حوزه‌های تخصصی حوزه و رشته‌های مختلف مربوط می‌شود و به همین دلیل متاثر از فناوری‌های جدید است.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به مفهوم صنعت ۴ نیز افزود: صنعت ۴ صنعت فیزیکال سایبرنتیک است و امروز در صنایع کشورمان این صنعت جای خود را باز کرده است. موضوع "کار از راه دور" یکی دیگر از ثمرات صنعت ۴ است.

وی افزود: هم اکنون در حوزه پزشکی ۲۴ حوزه کار از مسیر دور مطرح شده که شامل جراحی از دور، پرستاری از دور و... است.

 دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به مفهوم حکمرانی نو ادامه داد: این موضوع و مفهوم بسیار مهم است و دولت هوشمند و الکترونیک در این زمینه نقش مهمی دارد.

استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران با اشاره به تجربه کشور کره جنوبی در این زمینه گفت: در این کشور در طول یک بازه زمانی مشخص، مراجعه مردم به ادارات دولتی صفر شد و به این دلیل فساد اداری نیز به همین نسبت در ادارات کره جنوبی کاهش یافت.

 عاملی با اشاره به سابقه موضوع صنعت رسانه‌ای گفت: هنگامی که آدورنو و هورکهایمر مقاله معروف خود در این زمینه را نگاشتند این مفهوم وارد گفتمان علمی جهان شد.

استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران با اشاره به موضوع وب ۵ افزود: جهان مجازی یک واقعیت است و محیط وب ۵ فضای ارتباطات را یکپارچه کرده است.

عاملی با اشاره به اهمیت الگوریتم‌ها در فضای مجازی گفت: با توجه به حاکم شدن الگوریتم‌ها در فضای مجازی، عصر جدید "عصر الگوریتم‌ها" نامگذاری شده است. اکنون هوش مصنوعی حدود ۲ هزار میلیارد دلار گردش مالی دارد.

حسن بشیر (رییس سومین همایش سواد رسانه‌ای و اطلاعاتی) دیگر سخنران این جلسه بود و اظهار کرد: امسال با همکاری مرکز فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال تحول مثبتی در بحث راه اندازی همایش سواد رسانه‌ای ایجاد و این امر به دانشگاه امام صادق (ع) واگذار شد.

وی افزود: با تشکیل شورای علمی و راهبردی این همایش، با حضور اساتید و پژوهشگران از دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های مختلف انتظار داریم تا این همایش در گفتمان‌سازی سواد رسانه‌ای و اطلاعاتی تحول مثبتی ایجاد کند.

این استاد دانشگاه امام صادق(ع) همچنین تاکید کرد: متاسفانه سواد رسانه‌ای شکل بازاری پیدا کرده است و ما در تلاشیم شکل عمومی و مردمی داشته باشد.

وی افزود: با همکاری شورای عالی انقلاب فرهنگی قصد داریم تا به موضوع سواد رسانه‌ای و اطلاعاتی در نظام آموزشی کشور جایگاه مناسبی اختصاص دهیم که ایجاد گروه‌های درسی سواد رسانه‌ای و اطلاعاتی در بسط و توسعه این نهضت بسیار راهگشا خواهد بود.

بهمنی: به سواد مجازی توجه بیشتری کنیم

در ادامه جلسه بهمنی (رییس مرکز فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال) نیز گفت: با توجه به تحولات فضای مجازی اگر بخواهیم حوزه فرهنگ عمومی و فرهنگ تخصصی را با یکدیگر مرتبط کنیم باید به سواد مجازی توجه بیشتری کنیم.

وی با اشاره به واگذاری دبیرخانه همایش سواد رسانه‌ای و اطلاعاتی به دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های کشور گفت: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با ارسال نامه‌ای به دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌هایی که پیش از این در همایش سواد رسانه‌ای و اطلاعاتی مشارکت داشتند از ایشان درخواست کرد که طرح خود را برای برگزاری سومین همایش ملی سواد رسانه‌ای و اطلاعاتی ارائه دهند که طرح دانشگاه امام صادق (ع) در شورایی که نمایندگان سایر دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های ارائه دهنده طرح حضور داشتند مورد پذیرش قرار گرفت.

 خیامی: تحولات اجتماعی اهمیت سوادرسانه‌ای را به ما گوشزد می‌کنند

در ادامه جلسه عبدالکریم خیامی (دبیر شورای علمی سومین همایش سواد رسانه‌ای و اطلاعاتی) نیز گفت: باید از تلاش‌های برگزارکنندگان دو همایش قبلی که با عناوین "مسئولیت اجتماعی" و "خانواده" برگزار شد، قدردانی کنیم.

وی افزود: بعد از تشکیل کمیته‌های علمی و راهبری، چارچوب مفهومی همایش با توجه به بیاینه گام دوم انقلاب و تمدن سازی نوین اسلامی ترسیم شد.

این عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع) ادامه داد: برخی تحولات اجتماعی اهمیت سوادرسانه‌ای را به ما گوشزد می‌کنند و برای شناخت این تحولات که رسانه ها در آن نقش فراوانی دارند، باید به موضع سواد رسانه ای تسلط داشته باشیم.

خیامی گفت: موضوع "حکمرانی نوین" یکی دیگر از موضوعاتی است که موردتوجه قرار گرفته و ارتباط این مفهوم با سواد رسانه‌ای و اطلاعاتی موضوع سومین همایش است. ظرفیت و قابلیت‌های شورای های تخصصی و اقماری شورای عالی انقلاب فرهنگی می‌تواند در این زمینه کمک‌رسان باشد.

 خجسته: دانشگاه‌ها باید برای رسانه خط مشی تعیین کنند

بر اساس این گزارش، حسن خجسته (عضو شورای علمی سومین همایش سواد رسانه‌ای و اطلاعاتی) با بیان اینکه موضوع سواد رسانه‌ای و اطلاعاتی باید به شکل عملیاتی مورد توجه قرار گیرد، تاکید کرد: متاسفانه در حال حاضر درک و فهم واقعی از سپهر رسانه‌ای کشور وجود ندارد. باید به مرحله ای برسیم که بتوانیم بگوییم مثلا صدا و سیما در محاصره رسانه‌ای باید چه کنشی داشته باشد.

وی خاطر نشان ساخت: دانشگاه‌ها باید برای رسانه خط مشی تعیین کنند. عدم فهم عمیق از سواد رسانه‌ای یکی از مشکلات سپهر رسانه‌ای کشور است.

این استاد دانشگاه ادامه داد: رسانه‌های کشور باید برای مواجهه با رسانه‌های دیگر توانمند شوند و به همین دلیل باید اعتماد سازی رسانه‌ای به طور جدی مد نظر قرا رگیرد.

  سومین همایش ملی سوادرسانه‌ای و اطلاعاتی با مشارکت مرکز فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و توسط دانشگاه امام صادق(ع) آبان ۱۳۹۹ برگزار می‌شود.

بر این اساس آخرین مهلت ارسال چکیده ۲۹ اسفند ۹۸ و آخرین مهلت ارسال مقاله ۲۰ تیر ۱۳۹۹ تعیین شده است. علاقه مندان جهت کسب اطلاعات بیشتر به سایت همایش به آدرس Milconf.ir مراجعه نمایند.