راه اثبات پرونده «بوچا» تشکیل کمیته حقیقت‌یاب است/ اعلام پیروزی روسیه در نهم ماه می از منظر نظامی شدنی نیست/ لندن و واشنگتن به دنبال طولانی شدن جنگ اوکراین

«حسن بهشتی‌پور» تحلیلگر ارشد مسائل روسیه با اشاره به پرونده بوچا و تاثیر جنگ روانی بر بحران اوکراین در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: واقعیت غیرقابل انکار این است که در هر جنگی یک عملیات روانی گسترده و به هم پیوسته از سوی طرفین درگیری علیه یکدیگر انجام می‌شود و در پرونده اوکراین هم شاهد همین موضوع هستیم. از ۲۴ فوریه تاکنون که چیزی در حدود ۴۶ روز از لشکرکشی روس‌ها به اوکراین می‌گذرد، شاهد انتشار اخبار متنوع و همچنین تحلیل‌های جهت‌دار از سوی رسانه‌های غربی و همچنین رسانه‌های روسیه علیه یکدیگر هستیم؛ به گونه‌ای که هر دو طرف می‌خواهند با انتشار چنین اخباری جریان جنگ را تا جایی که می‌توانند به نفع خود تغییر دهند. اینکه رسانه‌ها به صورت مستقل بخواهند حوادثی مانند شهر بوچا یا هر جای دیگر اوکراین و یا حتی کشورهای دیگری که درگیر جنگ هستند را به صورت درست مخابره کنند، واقعاً دشوار است؛ چرا که تمامی رسانه‌ها باید سعی کنند تا صحیح‌ترین و دست ‌اول‌ترین خبر را که بر پایه حقیقت است منتشر کنند اما در روند درگیری‌ها، این امر و تأکید بر اجرای آن بسیار سخت است.

وی ادامه داد: بر این اساس در مورد پرونده شهر بوچا که گفته می‌شود نظامیان روسیه دست به کشتار غیرنظامیان زدند، کوهی از خبار و تحلیل‌های درست و غلط وجود دارد که به نظرم تنها راه اثبات آن تشکیل یک کمیته حقیقت‌یاب بی‌طرف است. این کمیته باید به گونه‌ای رفتار کند که غرب، روسیه و اوکراین به آن اعتماد داشته باشند و برای رسیدن به مستندات درست و واقعی، تلاش کنند. لذا تا زمانی که شواهد و قرائن مبنی بر کشتار روسیه در بوچا تأیید نشود، نمی‌توان تحلیل درستی از اخبار و داده‌ها ارائه کرد. این در حالی است که به هر ترتیب اسناد موجود علیه مسکو شکل گرفته و بر اساس قوانین بین‌المللی روس‌ها موظف بودند که از غیرنظامیان شهر بوچا و سایر شهرهای اوکراین حمایت کنند اما گفته می‌شود که اینگونه نبوده است.

این کارشناس مسائل سیاسی تصریح کرد: بر همین اساس شاهد آن بودیم که روسیه از شورای حقوق بشر سازمان ملل تعلیق شد و این صرفاً یکی از تبعات آن چیزی است که گفته می‌شود در بوچا اتفاق افتاده است. از منظر دیگر بسیاری از کشورهای دنیا منطق مسکو در مورد حمله به اوکراین را نمی‌پذیرند؛ چراکه آنها معتقدند روس‌ها می‌توانستند از طریق سایر فرمت‌های سیاسی و دیپلماتیک، پرونده اوکراین را پیگیری کنند. نکته مهم دیگر این است که روس‌ها بالاخره باید این جنگ را متوقف کنند و به نظرم از سوی افکار عمومی در داخل روسیه هم انتقادهایی بر کرملین وارد شده است. بر این اساس هر روز که جنگ تمام شود به نفع همه طرفین به خصوص روسیه است؛ چراکه در شرایط کنونی بیشترین تحریم‌ها علیه این کشور اعمال شده و هر وقت که جنگ در یک مقطع خاص پایان یابد، هزینه‌های نظامی هم می‌تواند کاهش پیدا کند.

بهشتی‌پور افزود: در این میان طی چند روز اخیر و بعد از حمله به ایستگاه قطار در یکی از شهرهای اوکراین، روس‌ها انگشت اتهام را به سمت دولت ولودیمیر زلنسکی نشانه رفتند و این در حالی است که جامعه ملل معتقدند، روسیه این ایستگاه را مورد حمله قرار داده است. اینکه مسکو اعلام می‌کند دولت اوکراین هموطنان خود را در یک ایستگاه قطار مورد حمله قرار داده تا حد زیادی غیر قابل باور است؛ چراکه در شرایط فعلی و با این وضعیت وخیم اعم از عدم وجود پناهگاه امن و عدم وجود غذا، آب و دارو چرا دولت اوکراین باید دست به چنین کاری بزند و اساساً چه کسی در دنیا این منطق و سناریو را قبول می‌کند؟ اینکه بسیاری معتقدند این اتفاق توسط دولت اوکراین افتاده به نظر من بخشی از همان جنگ روانی است که در ابتدا به آن اشاره کردم. برخی از رسانه‌های غربی اعلام کردند پوتین و روسیه به دنبال یک پیروزی و دستاورد نظامی تا ۹ ماه می (روز پیروزی اتحاد جماهیر شوروی بر آلمان نازی) است که در نهایت جنگ را در آن مقطع تمام کند.

وی در پایان خاطرنشان کرد:  به نظرم این تحلیل هم کاملاً غلط است مگر اینکه اطلاعات پنهان و موثق وجود داشته باشد که از آن بی‌خبریم. در شرایط کنونی و با توجه به داده‌های نظامی موجود، نمی‌توان انتظار داشت که جنگ به این راحتی تمام شود و این در حالی است که اوکراینی‌ها در حال جنگیدن در خانه خود هستند. اینکه فرمانده جدید برای جنگ اوکراین از سوی کرملین انتخاب می‌شود صرفاً باعث پیروزی روس‌ها نخواهد شد، بلکه باید آنرا یک جابه‌جایی سازمانی به دلیل عدم حصول نتیجه از سوی فرماندهان قبلی دانست. این در حالی است که بریتانیا و آمریکا هم دوست دارند جنگ اوکراین ادامه پیدا کند تا از این طریق بتوانند منافع‌شان را تامین کرده و پیام خود را به روسیه مخابره کنند اما معتقدم هر زمان جلوی این درگیری گرفته شود، تمامی طرفین از آن نفع خواهند برد.